این نمایش به نویسندگی زیبا برجی ‌فلاح و کارگردانی علی فروتن از 20 اردیبهشت در سالن گلستان مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در پارک لاله تهران میزبان علاقه‌مندان شده است.  
«دوره‌گردها» با هدف آموزش غیرمستقیم، موارد مختلف رفتاری کودکان را با هدف روان‌شناسی بررسی می‌کند. به انگیزه اجرای این نمایش در خصوص چالش‌های ساخت برنامه‌های کودک با علی فروتن که سابقه برنامه‌سازی برای این گروه سنی را دارد به گفت‌وگو نشستیم که می‌خوانید. 

سال‌ها پیش شاهد برنامه‌های متنوع کودک و نوجوان از تلویزیون ملی بودیم. به طوری که بچه‌ها به شدت به عمو و خاله‌های تلویزیون علاقه‌مند بودند و از آن‌ها تأثیر می‌گرفتند اما امروز صدا و سیما کمتر سراغ ساخت این برنامه‌ها می‌رود، چرا؟  
 بهترین داورها مخاطبان به خصوص والدین هستند، بهتر است آن‌ها بگویند. کار من تولید است، ممکن است اگر حرفی بزنم طور دیگری برداشت شود. بچه‌ها و والدین آن‌ها بهترین داور هستند. بنده به همراه آقای گلی چند وقتی است تمرکزمان را روی نمایش و کتاب برای کودکان گذاشته‌ایم که امیدواریم این روش بتواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد. 

 پس سؤالم را در خصوص برنامه‌های کودک‌محور شبکه نمایش خانگی می‌پرسم. با توجه به استقبال مردم از سریال‌های مختلف در شبکه نمایش خانگی، چرا با محوریت کودک آثار متنوعی ساخته نمی‌شود و کارگردانان کمتر سراغ تولید برای این گروه سنی می‌روند؟
 دوستان در شبکه نمایش خانگی کمپانی‌هایی برای خودشان راه‌اندازی کرده‌اند که اجازه ورود هیچ‌کس به جز خودشان در این حیطه را نمی‌دهند! شما چند کار کودک در پلتفرم‌ها دیده‌اید؟ ما به عنوان افرادی که سال‌هاست تحقیق و فعالیت کردیم و دوره دیدیم بارها پیشنهاد دادیم در پلتفرم‌ها برای کودکان کار کنیم اما به واسطه مافیایی که در این مجموعه‌ها وجود دارد این فرصت فراهم نشده است. فکر می‌کنند کار کودک سودی ندارد، اما اشتباهشان دقیقاً همین جاست! به اعتقاد من حتی اگر دنبال پول هم هستند باید از این فرصت استفاده کنند و با تولید خوب سواد بصری کودک را بالا ببریم، همین بچه‌ها مخاطب آینده بزرگسال ما خواهند بود. باید به آن‌ها یاد بدهیم خوب ببینند تا ذائقه خوب ایجاد شود و در آینده از ما مطالبه تولید‌های خوب کنند. متأسفانه پلتفرم‌ها سیاست خاص خودشان را دارند و من دیگر علاقه‌ای به ادامه کار با آن‌ها ندارم. با احترام زیادی که برای همه عزیزان در این زمینه قائلم اما در زمینه کودک جفا می‌کنند و عملکرد خوبی ندارند.

شما سال‌ها با وجود چالش‌های متعدد هنوز هم کار کودک می‌کنید و در این عرصه ماندگار شده‌اید، از علاقه‌ای که به کار کودک دارید، بگویید. 
 صادق‌ترین موجودات روی زمین بچه‌ها هستند. وقتی بزرگ می‌شویم به دلایل مختلف صداقتمان کم می‌شود. بچه‌ها خیلی پاک هستند، کار کردن برای آن‌ها در عین سختی بسیار لذتبخش است. سختی‌اش هم به خاطر این است که با زیرساخت جامعه روبه‌رو هستیم. اگر چیزی را اشتباه به آن‌ها یاد بدهیم قاعدتاً تأثیر بد آن را در آینده و بطن جامعه خواهیم دید.
همین طور وقتی یک آموزش درست شکل بگیرد، باز هم در جامعه نمود پیدا می‌کند. بچه‌ها وقتی چیزی را دوست ندارند خیلی راحت می‌آیند و به ما می‌گویند: «ما این را دوست نداشتیم!» این موضوع خیلی خوب است. مثل آدم بزرگ‌ها جلو رو نمی‌گویند چقدر کارت خوب بود و بعد پشت سر حرف دیگری بزنند! بچه‌ها صادقانه حرف می‌زنند و باید باور کنیم. قدرت انتقال آن‌ها بی‌نهایت بالاست همین نکته برای ما بسیار بااهمیت است. البته تجربه کار بزرگسال هم داریم اما بیشتر توجه ما روی کار کودک است و خدا را شکر می‌کنیم که توانستیم در خدمت بچه‌های کشورمان باشیم. 

چطور شد «دوره‌گردها» را ساختید؟ 
در این چند سال کرونا با بررسی رفتار بچه‌ها متوجه بحران‌های خانوادگی در آن‌ها شدیم. عموماً ریشه اصلی همه رفتارهای اجتماعی، معضلات، درگیری‌های ذهنی و روانی بچه به خانواده برمی‌گردد. 
همه خانواده‌ها فشارهای ناشی از عوامل اقتصادی و سیاسی را نمی‌توانند کنترل کنند و به سایر اعضای خانواده انتقال می‌دهند و واکنش‌های مختلف ایجاد می‌شود. پس از بررسی موارد متعدد به این نتیجه رسیدیم خشم، خجالتی بودن و حسادت سه گزینه رفتاری است که در این سال‌ها بچه‌ها دچارش شده بودند. با در نظر گرفتن این سه رفتار و پیدا کردن منشأ آن در خانواده و مطالعه کتاب‌های روان‌شناختی کودک و خانواده، این سه اخلاق را در قالب نمایشی به نام دور‌ه‌گرد‌ها آوردیم تا به صورت غیرمستقیم به خانواده‌ها آموزش دهیم.
داستان نمایش ما به چهار دوره‌گرد برمی‌گردد. سعی کردیم بر خلاف تصویری که از دوره‌گرد‌ها در ذهن مردم جا افتاده، آن‌ها را روانشناس‌های نمایشی در نمایش نشان دهیم.   
ما در انتهای هر اپیزود به خانواده‌ای که دنبال کودکش می‌گردد یک کتاب می‌دهیم تا نشان دهیم مطالعه در حل مشکلات یک راهکار مؤثر و تأکید ما بر همین مسئله است.  

 این نمایش موزیکال است و شما از بستر موسیقی در تأثیرپذیری کودکان هم استفاده کرده‌اید. 
بله چون تأثیر موسیقی بر آموزش و ارتباط ثابت شده است. در گوشه و کنار کشور ما موسیقی به شکل خاص و متفاوت وجود دارد ضمن اینکه بچه‌ها همیشه دنبال شادی هستند. ما از این ابزار برای انتقال پیام استفاده کردیم. شما وقتی موسیقی باکلام گوش می‌دهید به واسطه ملودی نمی‌توانید خیلی روی محتوا تمرکز کنید و ممکن است فراموش کنید، مگر اینکه یک موسیقی را به تکرار گوش دهید تا ماندگار شود، به همین علت سعی کردیم از اشعاری در نمایش استفاده کنیم که چکیده آن را در دیالوگ‌هایمان هم داشته باشیم تا مخاطب وقتی شعر را گوش می‌دهد به وجد بیاید اما بعد در دیالوگ هم بشنود تا از محتوای پیام غافل نشود. به طور کلی بچه‌ها با موسیقی مسائل را بهتر یاد می‌گیرند.

​​​​​​​خبرنگار: لیلا نوعی