​​​​​​​به منظور بررسی تحرکات رژیم صهیونیستی علیه شیعیان آذربایجان، سطح و نحوه این تحرکات، اهداف آن و موضع مردم آذربایجان در برابر این اقدامات، با «علی فضل‌اله» استاد علوم و پژوهش‌های سیاسی دانشگاه آمریکایی بیروت گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه جزئیات این گفت‌وگو را می‌خوانید.

به نظر شما آیا تحرکات و اقدام‌هایی از سوی رژیم صهیونیستی علیه شیعیان آذربایجان وجود دارد؟
بله بسیار تأسف‌برانگیز است دولت کشوری مانند آذربایجان که بیشتر جمعیت آن را شیعیان تشکیل می‌دهند، وارد توافق‌های متعددی از جمله توافق‌های امنیتی با رژیم صهیونیستی شده است. این، اتفاق نامیمون و نامناسبی برای این کشور و ملتی است که اهمیت بسیار زیادی دارد. تمام آمارها و نشانه‌ها به‌وضوح بیانگر وجود پایگاه‌های اسرائیلی در آذربایجان و هماهنگی میان طرفین است و این در بسیاری از موضع‌گیری‌های مقام‌های دو طرف آشکار است. رژیم صهیونیستی تلاش دارد با حضور در آذربایجان به منطقه آذربایجان در ایران نفوذ و به منظور جداسازی آن از ایران ایجاد اختلاف و آشوب کند.
قمار و شرط بندی دولت آذربایجان روی این موضوع قمار بزرگی است و باوجود تمام اقدامات تحریک‌آمیز گسترده علیه شیعیان در جهان، اما متأسفانه دولت آذربایجان بدون توجه به ملت شیعه خود، با تمام طرف‌هایی که این اقدامات را علیه شیعیان انجام می‌دهند روابط خوبی دارد و اجازه می‌دهد نفرت‌پراکنی علیه شیعیان ترویج شود.

اهداف اسرائیل از این اقدام‌ها چیست؟
روشن است صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها از هیچ فرصتی برای محاصره جمهوری اسلامی و ملت ایران که در استقلال از استعمارگران پیشگام هستند، چشمپوشی نمی‌کنند. می‌بینیم تمام اطراف ایران به نوعی تحت محاصره دشمن قرار دارد و این جزئی از سیاست‌های آن‌ها علیه کشور و ملتی است که آن‌ها تهدید علیه خود به حساب می‌آورند. به باور من بزرگ‌ترین تهدید ایران علیه آن‌ها تهدید منافعشان است؛ آن‌ها موفقیت ایدئولوژی و فکر ایران را تهدید علیه خود می‌دانند، چرا که ملت آن، ملتی پویا و زنده است که به صورت واقعی دغدغه عدالت و استکبارستیزی دارد و برای تحقق آن مبارزه می‌کند و باوجود همه توطئه‌ها، فشارها و تحریم‌ها می‌تواند به این مبارزه خود ادامه دهد.
در حقیقت مراکز استعماری، امپراتوری و سلطه‌جوی جهان از داخل دچار تزلزل و فروپاشی شده‌اند و آن‌ها خود به این مسئله آگاهی دارند و معتقدند بدون اعمال خصومت و خشونت و پرخاشگری افراطی نمی‌توانند به حیات استعماری خود ادامه دهند؛ در نتیجه هرگونه تجربه موفقیت‌آمیز مانند جمهوری اسلامی ایران و ملت‌های هوشیار و پویای جهان در مبارزه با استکبار، دیگران را هم تشویق خواهد کرد با پیروی از این الگوها به مقابله با زورگویی‌های آن‌ها برآمده و به زیاده‌خواهی‌های این استعمارگران پاسخ ندهند. در آذربایجان نیز این مسئله صادق است، آن‌ها تا سطح دولت به ساختار این کشور نفوذ کرده‌اند و از این نفوذ علیه ملت شیعه آذربایجان و دیگر ملت‌های همسایه آن استفاده می‌کنند.

مصادیقی از این دخالت وجود دارد که بتوان به آن اشاره کرد؟
بله، نمونه‌های عینی از نفوذ و اقدام‌های رژیم صهیونیستی علیه شیعیان آذربایجان وجود دارد؛ پایگاه‌های نظامی، توافق‌نامه‌های امنیتی، موضوعات علنی تسلیحاتی، واردات سلاح از رژیم صهیونیستی؛ حتی از لحاظ فکری و ایدئولوژیک نیز نشانه‌های نفوذ واضح است و مثلاً تأسیس مسجد‌های وهابی در قلب باکو یک اتفاق بسیار عجیب است.

آیا دولت آذربایجان از این مسئله آگاهی دارد و این اقدام‌ها با چراغ سبز آن انجام می‌شود یا دولت دراساس منکر چنین اقدام‌هایی است و یا از آن آگاهی ندارد؟
به طور قطع دولت آذربایجان از نفوذ رژیم صهیونیستی در آذربایجان و اهداف آن علیه شیعیان آگاهی دارد و حتی خود آن در این اقدامات شریک است و این مسئله در پوشش‌های رسانه‌ای و مشکل آن با جمهوری ارمنستان، روابط با ترکیه و همچنین تنش‌هایی که گاه و بیگاه با ایران به‌وجود می‌آورد بروز و ظهور پیدا می‌کند و این مسئله واضح است.

آیا جامعه شیعی آذربایجان برای مقابله با این قضیه برنامه‌ای دارد؟
باید این‌گونه باشد، ولی متأسفانه شیعیان جهان عملیات تبلیغی و رسانه‌ای فعال و چندان تأثیرگذاری ندارند و تشیع به صورت صلح‌جویانه و براساس قدرت ذاتی خود و نیز دستاوردهایی که قدرت‌های سیاسی محقق می‌کنند در حال گسترش است. مکتب تشیع ماهیتی جذاب دارد و هیچ شیعه حقیقی معتقد به اهل بیت(ع) امکان ندارد بتواند از آن دور و یا جدا شود و تشیع قوی‌ترین نظام عقیدتی در جهان است؛ ولی با وجود این شایسته است تلاش مضاعفی در زمینه تبلیغات رسانه‌ای و مقابله با هجوم فرهنگی و رسانه‌ای صهیونیسم جهانی صورت گیرد.

به طور کلی برای حمایت از شیعیان آذربایجان و جلوگیری از اقدامات صهیونیستی علیه آن‌ها چه باید کرد؟
مردم آذربایجان و نخبگان آن‌ها و ما به عنوان ملت و دولت‌های مسلمان و شیعه وظیفه داریم هوشیار و برای مقابله با نفوذ صهیونیست‌ها پویا و فعال باشیم و مانع انحراف محبان اهل بیت(ع) به سمت مسیری اشتباه و در واقع حمایت از رژیم صهیونیستی شویم. نخبگان آذربایجانی باید عامه مردم را درباره آنچه در جریان است آگاه سازند، بُعد رسانه‌ای را تقویت کنند و به نگرانی‌های آن‌ها گوش دهند؛ ما نیز ضمن احترام به تفکرات و فرهنگ مبتنی بر جغرافیا و موقعیت مکانی آن‌ها آگاه‌سازی درزمینه واقعیت را انجام دهیم.
باید مبتنی بر این سخن امام علی(ع) که فرموده است: «حق را بشناس، اهل حق را خواهی شناخت» بکوشیم حق و حقیقت را بشناسانیم، آن‌وقت اهل حق به خودی خود مشخص می‌شوند.

خبرنگار: جواد فراهانی