صد سند تاریخی برای اقامه عزای فاطمی

سوگواری برای حضرت زهرا(س)، سنتی دیرینه در حرم مطهر رضوی است

صد سند تاریخی برای اقامه عزای فاطمی

اسناد تاریخی مکتوب موجود در مرکز اسناد آستان قدس رضوی، چگونگی برگزاری مراسم عزاداری حضرت فاطمه(س) در حرم امام رضا(ع) را در دوران قاجار روایت می‌‌کند.


به گزارش آستان‌نیوز، سنت سوگواری ایام فاطمیه در تاریخ ایران ریشه‌ای طولانی دارد و تا پیش از دوره قاجار، شیعیان به اقامه عزای فاطمی می‌پرداختند.
اما آنچه از اقامه عزای بانوی دو عالم در بارگاه منور رضوی به صورت مستند در آرشیو مرکز اسناد سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی موجود است، اهتمام به برگزاری این آیین در دوره قاجار را عنوان می‌کند.
در حال حاضر نزدیک به 100سند مکتوب مربوط به عزاداری حضرت زهرا(س) از دوره ناصری به بعد در مرکز اسناد آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.
این اسناد با خط سیاق و با دستور متولی‌باشی وقت آستان مقدس رضوی به صاحب منصبان و دست‌اندرکاران مختلف مانند تحویلدار کل، رئیس کشیک‌خانه، کشیک‌نویس و... به موضوع پذیرایی از سوگواران حضرت صدیقه طاهره(س) در حرم مطهر به بهترین وجه و در نهایت تکریم اشاره دارد.
بنا به گفته زهرا فاطمی ‌مقدم؛ مسئول امور ارزشیابی اسناد، به استناد اسناد تاریخی مکتوب به جای مانده از دوره قاجار این مراسم با تأمین هزینه آن توسط آستان قدس رضوی، عمدتاً در ایوان طلای صحن عتیق (صحن انقلاب)، مقر کشیک‌خانه خدام و یا در رواق دارالضیافه با حضور زائران و مجاوران برگزار می‌شده است.
وی قدیمی‌ترین سند مربوط به عزاداری ایام فاطمیه را متعلق به سال 1309 هجری قمری عنوان کرد که به ذکر مراسم روضه‏‌خوانی و ذکرگویی مصیبت حضرت صدیقه کبری(س) در آن اشاره شده است.
تعطیلی مکتبخانه حرم و سایر فعالیت‌های جاری و عادی در روز شهادت، تدارک پذیرایی از سوگواران و پرداخت انعام به روضه‌خوان‌ها از دیگر برنامه‌های آستان قدس رضوی در این مجالس بوده که در اسناد متعدد به آن اشاره شده است.
فاطمی مقدم با اشاره به اسناد موجود در آستان قدس رضوی سابقه عزاداری ایام فاطمیه در حرم مطهر رضوی را تا سال 1314 هجری شمسی و دوره پهلوی اول عنوان کرد و گفت: از این تاریخ به بعد به علت تغییر سیاست مذهبی و رویکرد دین‌ستیزی حکومت، عزاداری یگانه بانوی جهان اسلام حضرت زهرا(س) در حرم امام رضا(ع) تعطیل شده و در دوره پهلوی دوم دوباره به صورت محدود و موردی برگزار می‌شود.
شایان ذکر است، اهتمام آستان قدس رضوی به برگزاری مراسم عزای ائمه معصوم(ع)، موضوعی است که اسناد به آن اشاره دارد و امروز نیز مورد اهتمام بسیار جدی آستان مقدس رضوی است.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه