نویسنده کتاب «فاطمه علی است» در گفتوگو با قدس از ویژگیهای رفتاری حضرت زهرا(س) میگوید
مهربانی فاطمه(س) جنس دیگری دارد
فردا سالروز شهادت حضرت فاطمه(س) است و همزمان با این مناسبت انتشارات جمکران کتاب «فاطمه علی است» را در نوبت بیست و چهارم تجدید چاپ کرد. در این اثر، روایاتی وجود دارد که به ویژگیهای حضرت فاطمه(س) اشاره دارد. حجتالاسلام و المسلمین علی قهرمانی، نویسنده کتاب «فاطمه علی است» به همین مناسبت در گفتوگو با ما از ویژگیهای رفتاری حضرت زهرا(س) میگوید.
ایده نگارش این کتاب از کجا رسید؟
اوایل دهه 80 بود که احساس کردم نیاز است برای مخاطب کمانگیزه در حوزه مطالعه، یکسری محتواهای مینیمال درباره اهل بیت(ع) تولید شود، این بود که سراغ آموزههای دینی رفتیم؛ الگوهایی که برای عموم جامعه هم جذاب باشد و هم قابل استفاده و مفید. از این رو سراغ زندگی اهل بیت(ع) و خانواده پیامبر اکرم(ص) رفتیم. در آن دهه تعدادی کار بهاصطلاح در قالب کارت کتاب تولید شد؛ به عنوان مثال «معلم فرشتهها» درباره پیامبر اکرم(ص) و «بانوی مدینه» و «مادر یعنی فاطمه» کارهایی بود که برای حضرت فاطمه(س) انجام شد. «برکه آسمان» در حوزه فضائل حضرت علی(ع) و «پیامبر کربلا» درباره حضرت زینب(س) و مأموریتی بود که پس از ماجرای کربلا داشتند. کارت کتابهایی آماده شد که هر کدام 30 یا 40 کارت داخل یک بسته بود به همراه یک مجموعه داستانی که بههم پیوسته هستند اما الزاماً در یک ماجرا نیستند و ضمن استقلال، یک پیوستگی معنا و مفهوم دارند؛ بعدها دیدیم استقبال از این کار زیاد شد.
علت اینکه سراغ این مدل کار رفتیم این بود که دیدیم اگر فضای وبلاگها و مباحثی شبیه اینها در گوشیهای همراه بیاید از مخاطب عقب هستیم، مخاطب نیاز به این محتوا دارد، اما چون به مطالعات قطرهای و چکیدهای عادت کرده، انگیزهای برای مطالعه بهویژه در حوزه آموزههای دینی ندارد، چرا که در ایران و بسیاری از کشورهای اسلامی مخاطبانی که به عنوان مسلمان در این جامعهها بزرگ شدهاند حس اشباع دارند و حس میکنند همه چیز را درباره آموزههای دینی میدانند، بنابراین باید محتوایی ساخته شود که چنین مخاطبی را هدف قرار دهد و در عین حال مفید، درست و مستند باشد. ایده اولیه این بود و بعدها کتابهای مینیمالی همچون «مسیح اسلام» و «فاطمه علی است» منتشر و معروف شد.
شاید یکی از ویژگیهای این کتاب، نامش باشد؛ درباره این ویژگی بگویید.
کار که تمام شد حدود 70عنوان برای کتاب درنظر گرفتم که یکی را برای این کتاب انتخاب کنم؛ اغلب آنها حول یک مطلب میچرخید و آن اینکه امیرمؤمنان(ع) و حضرت فاطمه(س) یک نور واحد هستند. اسامی متنوع بود، بیشترشان اسامی زیبا بودند اما در یک رده نبودند؛ زیباترین آن علیِ فاطمه و فاطمۀ علی بود، این جمله طولانی بود. مفاهیم و روایات را کنار هم چیده بودم، وقتی به این جمله رسیدم دیدم زیبایی و جمال با فاطمه اوج میگیرد و کمال با حضرت علی ختم میشود، دیدم « فاطمه علی است» عنوان زیبایی شده و همه مفهوم را میرساند.
اگر علی، جای فاطمه بود همان کاری را در ولایت، سبک زندگی، در رفتار با همسر و فرزندانشان و... انجام میداد که فاطمه انجام میداد و برعکس.
آیا همین ویژگی سبب شد کتاب به چاپ بیست و چهارم برسد؟
شاید عوامل زیادی داشته باشد اما بالاتر از همه، عنایت خود حضرت زهرا(س) را دخیل میدانم. در نتیجه عنایت ایشان، تصمیم گرفتم مخاطب عام را در نظر بگیرم، مخاطبی که شاید حوصله کمتری داشته باشد. محتوا را ضعیف نکردیم، عینیت مطلب را پایین نیاوردیم، سعی کردیم خیانت در محتوا نباشد، وفاداری به محتوا 100درصد باشد، اگر جایی میدیدم به کار ضربه میزند بیانم را عوض میکردم، شاید بعضی از قسمتهای متن را 70-60بار عوض کردم تا مفهوم و پیام درست را منتقل کند. چنین کاری تا پیش از این نبود؛ کاری در عین اینکه اثر داستانی باشد همزمان به حقایق واقعی تاریخ وفادار باشد، تلاش کند منابع متقن شیعه و سنی را با هم داشته باشد و از همه مهمتر در حوزه سبک زندگی باشد.
در کتابهای دیگر، نویسندگان معمولاً دنبال فضائل میرفتند و فاطمه(س) جوری دور از دسترس میشد که فرد احساس میکرد ایشان ستاره هستند و غیرقابل دسترس. همان طور که جلال و جایگاه این حضرت باید بیان شود لازم است ویژگیهای ایشان بهگونهای بیان شود که مردم بدانند حضرت زهرا(س) نیز یکی از آنهاست، یعنی باید هم تفاوتها بیان شود و هم ویژگیهایی که بتوانیم از آن الگو بگیریم و در دسترس باشد و بتوانیم سیره این حضرت را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم. شاید همین موضوع سبب شد این اثر مورد استقبال زیاد واقع شود.
یکی از ویژگیهای این کتاب به خوبی قرار دادن روایات در کنار هم است، درباره جزئیات این بخش بگویید.
تعدادی از روایات را نیاوردهام زیرا میخواستم روایاتی که در منابع فریقین و شیعه و سنی است بیاید. تمام تلاشم این بود روایاتی که متقن است به ترتیب تولد، سن کودکی و نوجوانی، جوانی، ازدواج و... براساس سیر تاریخی روایات در کنار هم قرار گیرد، مخاطب صرفاً یک داستان نخواند بلکه روایتی که لباس داستانک بر تن کرده را مطالعه کند، برای همین هم جذاب است زیرا مخاطب در کنار لذت بردن از فضای داستانک، متوجه میشود نقل تاریخی معتبر روایت میشود و ماجرای تاریخی را تا جایی که به دست پژوهشگر رسیده تا انتها مطالعه میکند.
با توجه به اینکه در این کتاب روایات متعددی وجود دارد، درباره ویژگیهای حضرت فاطمه(س) بگویید.
نکته جالب در روایاتی که درباره حضرت فاطمه(س) وجود دارد این است که کلاً لحن عوض میشود؛ بهمخصوص در روایاتی که مستقیماً از زبان پیامبر(ص) بیان میشود، آدم احساس میکند احترامی که رسول خدا(ص) برای فاطمه(س) قائل بود در روایت هم خودش را نشان میدهد، مثل موقعی که ایشان از در وارد میشدند و پیامبر(ص) تمام قد برایشان میایستادند. عین همین تکریم را از زبان پیامبر(ص) برای حضرت علی(ع) داریم .
نکته دیگر ادب فاطمه(س) در مواجهه با دیگران است. اخلاق ایشان در ارتباط با دوستان، فامیل، فرزندان و همسر اخلاق عجیب و ویژهای است، در نوع مهربانی کردن مانند خورشیدی است که برای همه میتابد، چه در حضور چه در غیبتشان، حتی در دعا کردن؛ چه برسد به رفتار تکریمآمیزی که حضرت فاطمه(س) با همسایگان در نوع گفتوگو، تعامل، محبت و مدارا داشتند.
نکته بعد این است ایشان وقتی در سن نوجوانی هستند لقب امابیها را میگیرند. ایشان به عنوان یک کنشگر اجتماعی با جهل دوران جاهلیت مقابله میکنند، به جایی میرسند که مبارزه با وضع موجود را از مراسم روضهخوانی به جامعه میبرند و آشکارا مبارزه خود را ادامه میدهند، شاید هیچ کس نداند حضرت فاطمه(س) معلم اخلاق در مدینه بودند و در کنار تدریس این علم برای بانوان آن دوران، با جهالت مبارزه میکردند.
خبرنگار: مهدیه قمری
برچسب ها :
ارسال دیدگاه
تیتر خبرها
-
مهربانی فاطمه(س) جنس دیگری دارد
-
قدس رواق
-
اعلام جزئیات «سوگواره فاطمی» در حرم مطهر رضوی
-
جهاد تبیین حضرت زهرا(س) خانه به خانه بود
-
روحانیت، عزت و اقتدار ایران اسلامی را تبیین کند
-
صد سند تاریخی برای اقامه عزای فاطمی
-
کنشگری زن مسلمان در افق حجاب
-
چرا فاطمه(س) بهترین الگو است؟
-
اهدای کتیبه «یا فاطمه الزهرا(س)» به آستان رضا(ع)