«روده دام» ارزآور اما مغفول مانده

عوامل تحقق نیافتن ظرفیت صادرات 200 میلیو ن دلاری

«روده دام» ارزآور اما مغفول مانده

شاید بتوان گفت یکی از جالب و جذاب‌ترین اقلامی که از ایران صادر می‌شود، «روده» است و برخلاف تصور عموم که این محصول را بدبو و بی‌خاصیت می‌دانند، اما «روده» دارای ارزش افزوده بسیار بالا و ظرفیت اشتغال‌زایی بزرگ است.


​​​​​​​براساس آمار، صنعت روده ایران در میان صنایع غیرنفتی جزو سومین صنایع ارزآور پس از زعفران و خاویار است و گفته می‌شود در حال حاضر برای ۵۰ هزار نفر به صورت غیرمستقیم اشتغال‌زایی کرده‌ است. از روده در صنایع پوشش سوسیس و کالباس و نخ بخیه استفاده می‌شود و بیشترین بازار صادراتی آن هم کشورهای اروپایی هستند. در حال حاضر بین ۹۰ تا ۹۵ درصد صادرات روده کشور از منطقه ورامین صورت می‌گیرد که مهم‌ترین قطب تولید این محصولات در کشور محسوب می‌شود و 5درصد مابقی هم متعلق به مشهد است.

۹۹ درصد محصول روده ایران، صادر می‌شود
جمشید نفر، رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران درخصوص بازار صادراتی روده ایران در گفت‌وگویی با خبرنگار قدس‌آنلاین گفت: این محصول در ایران بازار ندارد، چراکه بیش از ۹۹درصد محصول روده ایران صادر می‌شود، بنابراین تقریباً تمام روده بدست آمده از ذبح دام سبک(گوسفند) پس از فراوری در ایران آماده صادارت به کشورهای اروپایی می‌شود. وی با اشاره به اینکه آلمان، اسپانیا، ایتالیا، رومانی، فرانسه، لهستان و چک بزرگ‌ترین واردکنندگان روده در دنیا هستند، ابراز کرد: چنانچه میانگین کالاهای صادراتی کل کشور از کالاهای با ارزش‌افزوده بالا و کالاهایی با ارزش افزوده پایین، ۳۰ سنت باشد؛ هر کیلو(البته واحد فروش کیلو نیست و این یک مثال است) صادرات این محصول ۴۰ دلار ارزش دارد که این نشان از ارزش افزوده بالای این محصول دارد. رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران ضمن بیان این نکته که این روده‌ها در کشورهای اروپایی تبدیل به پوشش سوسیس می‌شوند، خاطرنشان کرد: ایران سالانه حدود ۱۰۰ میلیون دلار روده به این کشورها صادر می‌کند. نفر در پاسخ به این پرسش که چرا این محصول در داخل ایران مصرف ندارد، تصریح کرد: معمولاً بسته‌بندی باید از قیمت کالایی که به فروش می‌رسد ارزان‌تر باشد، اما در بحث روده این‌گونه نیست و همین عامل سبب می‌شود استفاده داخلی از این پوشش صرفه اقتصادی نداشته و در مقابل صادرات آن مقرون‌به‌صرفه‌تر باشد.

«روده»؛ کالایی ضد تورمی
وی روده را جزو منحصربه فردترین کالاهای صادراتی دانست که دارای سه ویژگی است و افزود: این کالا به دلیل ارزشمند بودن 100درصد صادراتی است، همچنین این کالا ضد تورم است؛ هر کالایی را که ما صادرات کنیم بالطبع همان کالا در داخل گران می‌شود؛ اما روده به دلیل اینکه در داخل مصرف ندارد زمانی که صادر می‌کنیم قیمت گوشت را در هر کیلو 8 هزار تومان کاهش می‌دهد. بنابراین صادرات روده نه‌تنها اثر تورمی ندارد که اثر ضد تورمی دارد. رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران با بیان اینکه مراحل پروسس(تمیزکردن) این کار بدون ماشین و فقط با دست انجام می‌شود، بنابراین اشتغال‌زایی بالایی دارد، خاطرنشان کرد: در حال حاضر به طور میانگین حدود ۲۰ هزار نفر به طور مستقیم و ۵۰ هزار نفر به صورت غیرمستقیم در این صنعت مشغول به کار هستند.

در حال حذف شدن از بازار هستیم!
نفر با بیان اینکه در زمان شروع این صنعت ایران بی‌رقیب بود، ادامه داد: اما امروز باتوجه به سیاست‌هایی که در کشور حاکم است، متأسفانه در حال حذف شدن از بازار هستیم. وی در خصوص علت این اتفاق گفت: حدود ۴۰ سال پیش ۳۵ میلیون نفر جمعیت داشتیم و در سال ۲۰ میلیون رأس دام سبک کشتار می‌کردیم و امروز ۸۵ میلیون نفر جمعیت داریم و حداکثر کشتار دام سبک‌مان ۱۸ میلیون رأس در روز است! رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران به سیاست‌های محدود کننده و نادرست واردات مواد اولیه این صنعت اشاره و این امر را عامل عدم توسعه این صنعت در ایران دانست و گفت: البته پس از گذشت سالیان طولانی، اخیرا در سازمان دامپزشکی تمهیداتی برای واردات روده پروسس نشده از خارج از کشور انجام شده است که گامی مثبت است.

توانایی صادرات سالانه ۲۰۰ میلیون دلار را داریم؛ اما...
جمشید نفر تأکید کرد: توسعه، یک مسئله یک فاکتوری نیست و فاکتورهای متعدد منجر به توسعه یک صنعت و یا یک کشور می‌شود. چنانچه با یک دید درست و کارشناسانه به این صنعت نگاه شود، این صنعت توانایی توسعه صادراتی در مرحله نخست تا ۱۵۰ میلیون دلار و در گام دوم تا ۲۰۰ میلیون دلار و در قدم‌های بعدی به صورت تصاعدی تا یک میلیارد دلار را داراست. وی حمایت‌های بهداشتی از این صنعت را یکی از مهم‌ترین اقدام‌هایی دانست که دولت باید به منظور بهبود وضعیت صادرات این صنعت انجام دهد و اضافه کرد: در حال حاضر اتحادیه اروپا سیاست‌های سختگیرانه‌ای درخصوص بهداشت اعمال می‌کند، چراکه روده جزو صنایع غذایی است و چنانچه باقیمانده آنتی‌بیوتیک در این محصولات یافت شود، محصول را به صورت کلی معدوم می‌کنند. رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران افزود: این کالا باوجود قیمت بالایی که دارد، مارجین(میانگین هزینه و قیمت کالای تولید شده) بسیار پایینی دارد و هزینه‌های کنترل بسیار بالاست، بنابراین دولت باید در بخش عظیمی از این هزینه‌ها مشارکت کند، همچنین بیمه صادراتی این کالاها باید به صورت جدی پیگیری شود تا تجار و صنعتگران با خاطری آسوده به سرمایه‌گذاری بپردازند. 
نفر اضافه کرد: در روزگاری سازمان دامپزشکی اجازه واردات روده پروسس نشده (تمیز نشده) به داخل کشور را نمی‌داد، اما در حال حاضر با پیگیری‌های بسیار زیاد، متوجه شدند این صنعت قابلیت‌های بسیاری دارد که باید مورد حمایت قرار گیرد و در حال حاضر یکی از این تمهیدات تا حدود زیادی تسهیل شده، اما هنوز همین یک تمهید هم به صورت 100درصدی نیست. وی ادامه داد: متأسفانه بسیاری به دلیل نگاه نادرستی که دارند ترجیح می‌دهند کاری انجام ندهند تا برایشان مشکلی تراشیده نشود، اما باید این نگاه اصلاح شود و مسئولان دولتی برای گسترش صنعتی که در این حد بی‌نظیر و مفید است و توان اشتغال‌زایی بالایی دارد، بکوشند.
گفتنی است صنعت روده در ایران سابقه‌ای حدود یک قرن دارد و به دلیل اینکه فراوری این صنعت در ایران کاملاً دستی انجام می‌شود، همین امر سبب ایجاد مهارت در استادکاران و در نهایت شهرت جهانی آنان شده است. اما با این میزان ظرفیت، تقریباً از اوایل دهه ۹۰ تاکنون ارزش صادرات روده در ایران ۱۰۰ میلیون دلار بوده و این رقم تاکنون ثابت مانده است و تنها در برخی مواقع مقداری کمتر و یا بیشتر شده که براساس آنچه گفته شد گرانی گوشت و کاهش کشتار آن و نبود حمایت‌های دولتی مهم‌ترین عواملی هستند که اجازه ندادند ایران بتواند آن‌گونه که ظرفیت دارد خود را در بازار جهانی صنعت روده نشان دهد.

خبرنگار: فرزانه زراعتی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه