در این نشست، محمدهادی زاهدی، مدیر مرکز اسناد با استناد به منابع تاریخی جغرافیدانان مسلمان، طوس را نه یک شهر بلکه منطقه‌ای وسیع شامل شهرهای متعدد عنوان کرد و گفت: «اصطخری» جغرافیدان قرن چهارم هجری و نویسنده کتاب المسالک و الممالک، طوس را مجموعه‌ای از شهرهای رادکان، تابران، نوقان و بزدیغره یا همین طرقبه فعلی می‌داند و یاقوت حموی نویسنده معجم البلدان، طوس را شامل دو شهر تابران و نوقان معرفی می‌کند که بیش از هزار روستا دارد.
 
«مرو» در گذر تاریخ
زاهدی با اشاره به اینکه خراسان بزرگ به اعتقاد جغرافیدانان مسلمان دارای چهار رکن اصلی نیشابور، طوس، هرات و مرو بوده در مورد مرو که محل هجرت امام هشتم بوده گفت: این شهر یکی از شهرهای باستانی و بزرگ خراسان بود که در دوره‌های مختلف نقش برجسته‌ای در تاریخ اسلام ایفا کرده و مدتی نیز به‌عنوان پایتخت ایران و کرسی حکومتگران خراسان بوده است و امام رضا(ع) نیز در طول مدتی که در خراسان بوده‌اند در این شهر اقامت داشته‌اند. این شهر در اثر هجوم مغول رو به نابودی گذاشت و اکنون به ‌جز شهری کوچک که ماری نام دارد و در فاصله حدود 30کیلومتری مرو باستانی است چیزی از آن بر جای نمانده است.زاهدی در خصوص معنای مرو نیز گفت: همان‌ گونه که فیروزآبادی در تاج‌العروس گفته است مرو در عربی همان مرج است و اصل این واژه فارسی است و مرغیانه و مرگوش نیز از نام‌های باستانی شهر مرو است که واژه مرغزار نیز از همان ریشه ساخته شده و به ‌مرور زمان مرغ تبدیل به مرو شده است.
 
طوس؛ محل اقامت فرمانروایان
زاهدی سپس به معرفی مختصری از تابران و نوقان پرداخت و گفت: به نظر می‌رسد شهر کانونی طوس در ابتدا نوقان بوده و یعقوبی نویسنده قرن سوم در کتاب البلدان در معرفی نوقان می‌گوید نوقان شهر بزرگ‌تر طوس است و بعدها این مرکزیت به تابران منتقل شده است به‌ گونه‌ای که یاقوت حموی آن را بزرگ‌تر از دیگر شهرهای طوس دانسته و آن را قصبه یا مرکز طوس معرفی کرده است.
وی گفت: در فاصله یک میل (در حدود 2کیلومتر) از نوقان روستایی به نام سناباد وجود داشت که در کنار آن باغی بزرگ بود که به گفته یاقوت حموی یک میل در یک میل یعنی حدود 2کیلومتر در 2کیلومتر مساحت داشت و در آن ساختمان‌هایی برای اقامت فرمانروایان طوس ساخته شده بود.
این باغ در تاریخ به ‌عنوان باغ حمید بن قحطبه شناخته می‌شود اما این انتساب درست نیست زیرا برخی از شواهد تاریخی نشان می‌دهند این باغ و بناهای آن به روزگاران پیش از اسلام بازمی‌گردد. برخی از منابع ایجاد این باغ و بنای آن را به اسکندر منسوب می‌کنند و این گزارش‌ها گویای قدمت این باغ و بناست.
 به نظر می‌رسد این باغ از ساخته‌های کنارنگیان که حاکمان طوس بوده‌اند باشد و در داستان گریز یزدگرد سوم از مقابل سپاهیان عرب مسلمان می‌توان نشانه‌هایی از آن را یافت؛ آنجا که وی از نیشابور به سرهنگی از سرهنگان خود دستور می‌دهد تا در طوس مکانی برای اقامت شاه بیابد و سرهنگ توسط کنارنگ به باغی هدایت می‌شود که در خارج از شهر بوده و سرهنگ آنجا را مناسب شاه که چند هزار نفر همراه او بوده‌اند ندانسته و یزدگرد به ‌ناچار به مرو رفته و در آنجا به دست آسیابانی کشته شد.

باغی که مدفن امام(ع) شد
زاهدی سپس با اشاره به ماجرای مرگ هارون در طوس گفت: هارون در سال 193 برای سرکوبی شورش رافع بن لیث به خراسان آمد و مدتی در نوقان و همین باغ ماند و در همین ‌جا نیز از دنیا رفت. به دستور مأمون او را در همین باغ و در یکی از ساختمان‌های آن دفن کردند و 10سال پس ‌از آن هنگامی‌ که مأمون درصدد انتقال پایتخت به بغداد بود از مرو به همراه نیروها و خدم خود به سمت خراسان به راه افتاد و چند روزی در کنار قبر پدر خود اقامت کرد و در همین‌ جا نیز امام هشتم توسط او به شهادت رسید.وی ادامه داد: مأمون دستور داد سردابی را که پدرش در آن دفن شده بود باز کردند و ابتدا قرار بر این بود که امام پایین پای هارون دفن شوند اما چون حفر زمین میسر نشد به ‌ناچار پیکر مطهر ایشان را در قسمت بالای سر قبر هارون دفن کردند و دلیل تنگی فضای بالاسر مضجع شریف نسبت به پایین پا نیز همین است.