آغاز هنر از رواق دارالسیاده

استاد «سیدجلال شمسی‌نژاد» از 50 سال سابقه مقرنس‌کاری می‌گوید

آغاز هنر از رواق دارالسیاده

مقرنس کاری یکی از عناصر مهم تزئینی معماری است و در زیبا ساختن بنا های ایرانی به‌ویژه مساجد، مقبره ها و آرامگاه ها کاربرد دارد. در مجموعه حرم مطهر رضوی نیز از این عنصر تزئینی زیبا و بی نظیر در معماری سنتی بهره بسیاری برده شده است. استاد سید جلال شمسی نژاد که بیش از 50 سال سابقه فعالیت در طراحی و اجرای مقرنس را در کارنامه خود دارد از هنرمندان برجسته ای است که سال ها در این عرصه کوشیده است. او در گفت وگو با آستان‌نیوز درباره سال های فعالیت در این رشته هنری می گوید:
سال 1310 خورشیدی در شهر دامغان متولد شدم و 
هم اکنون بازنشسته سازمان میراث فرهنگی هستم. در هفت سالگی به شهر مقدس مشهد آمدم. دو دختر و چهار پسر دارم و دارای مدرک درجه یک هنر و همچنین نشان همای هنر هستم.
من در سنین نوجوانی بنایی می کردم و بسیار عاشق و علاقه مند به طراحی و معرق کاری بودم. پس از پایان دوران خدمت سربازی، با یکی از دوستانم که در هنر مقرنس کاری استاد بود و در حرم مطهر رضوی کار می کرد، وارد حرم مطهر شدم و افتخار حضور در این بارگاه منور را پیدا کردم.
مقرنس‌کاری در صحن‌ها و رواق‌ها
 اولین مقرنس‌کاری را در رواق دارالسیاده آغاز کردم. از تمام رواق های مقرنس‌کاری شده خاطره و یادگاری دارم. بست شیرازی، بست طبرسی، بست نواب صفوی، ورودی رواق امام خمینی(ره)، صحن پیامبر اعظم و صحن قدس از بهترین و بارزترین کارهایم به شمار می روند و کتابخانه حرم مطهر و رواق دارالحجه از دیگر کار هایم است که با مقرنس زینت داده شده است.
به نظر من مقرنس کاری هنری آسمانی است زیرا بیشتر در اماکن مقدس و مساجد از آن استفاده می شود اما لازمه این هنر و حرفه، حوصله و صبر فراوان است. جوانان به این کار علاقه نشان می دهند اما متأسفانه خیلی حوصله ندارند. اگر علاقه همراه با پشتکار باشد پیشرفت هم وجود دارد. باید این هنر را به نسل های آینده انتقال داد که راهش آموزش به جوانان است اما متأسفانه تاکنون برنامه ای برای این کار صورت 
نگرفته است.
 محل قرارگیری مقرنس های به کار رفته در حرم مطهر رضوی در بالای دیوار ها، سقف ها، گوشه سردر ها، زیر طاق ها و گنبد های اماکن متعدد است که در دوره های مختلف از دوران صفوی تاکنون اجرا شده است. مقرنس ها بر اساس محل ساخت به انواع مختلفی از جمله مقرنس چشمه طاق گلویی، کتیبه و مقرنس سرستون تقسیم بندی 
می شوند. 
از لحاظ نقش نیز انواع مختلفی دارند؛ از جمله مقرنس های جلو آمده، مقرنس های روی هم قرار گرفته، معلق و لانه زنبوری که می توان گفت در مجموعه حرم مطهر از همه انواع آن با مواد و مصالح مختلف استفاده شده است. مصالح استفاده شده برای اجرای مقرنس های حرم مطهر شامل گچ، کاشی، آجر، آینه کاری و حتی در موارد محدودی فلز نیز است. امروزه یکی از برجسته ترین، زیباترین و شاخص ترین مقرنس‌ از نوع لانه زنبوری در کشور، مقرنس های کاشی‌کاری شده زیر گنبد مسجد گوهرشاد است.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه