باید رزق در نظرت زیاد و طاعات و عباداتت، کم جلوه کند

نکته ها/ آیت‌الله مجتبی تهرانی

باید رزق در نظرت زیاد و طاعات و عباداتت، کم جلوه کند


جابر جعفی برای خداحافظی خدمت امام باقر(ع) مشرف شد و بعد هم تقاضای توصیه‌هایی از حضرت داشت. روایت مفصل است. یک بخش آن این است که حضرت به او فرمود: «يَا جَابِرُ اِسْتَكْثِرْ لِنَفْسِكَ مِنَ اللهِ تَعالی قَلِيلَ الرِّزْقِ تَخَلُّصاً إِلَی‏ الشُّكْرِ وَ اسْتَقْلِلْ مِنْ نَفْسِكَ كَثِيرَ الطَّاعَهًِْ للهِ تَعالی إِزْرَاءً عَلَی النَّفْسْ وَ تَعَرُّضاً لِلْعَفْوِ؛ ‌ای جابر، اگر دیدی آن رزق و روزی که خداوند متعال قسمت تو کرده از دید و نظر تو کم است، آن را زیاد و بزرگ حساب کن تا شکر او را به‌جا آورده باشی و طاعت و عبادت خود را در برابر خداوند، کم و کوچک به حساب بیاور تا بتوانی نفس خود را نکوهش و سرزنش کنی و خود را در معرض عفو و بخشش خداوند قرار دهی».
حضرت می‌گوید اگر دیدی روزی‌ای که خداوند قسمت تو کرده از دید تو کم است، بر حسب ظاهر کم است؛ تو این را کم به حساب نیاور، مقید باش در نظر خودت آن را زیاد جلوه دهی. «يَا جَابِرُ اسْتَكْثِرْ لِنَفْسِكَ مِنَ الله تَعالی قَلِيلَ الرِّزْقِ»؛ نه! اگر از نظر ظاهر کم بود، تو این را از نظر باطن زیاد جلوه بده، به این مقید باش. چرا؟ «تَخَلُّصاً إِلَی‏ الشُّكْرِ»؛ چون اگر کم باشد، نمی‌روی شکرش را به‌جا بیاوری. این‌جور نیست؟ این، حالت نفس است. اگر این کار را کردی، آنجاست که نفست آماده می‌شود برای اینکه شکر خدا کنی. آن وقت که شکر کردی، «لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ». 
از آن طرف، «وَ اسْتَقْلِلْ مِنْ نَفْسِكَ كَثِيرَ الطَّاعَهًِْ لِلهِ تَعَالی»؛ اگر دیدی مثلاً به تعبیر من زیاد دولا و راست شدی، به نظرت آمد خیلی اطاعت خدا کردی؛ زیاد جلوه کرد؛ آن را کم در نظر بگیر و بگو کاری نکردم. این را کم به حساب بیاور. چرا؟ «إِزْرَاءً عَلَی النَّفْسْ وَ تَعَرُّضاً لِلْعَفْوْ» به دو دلیل: اول اینکه بتوانی نفس خودت را نکوهش کنی، سرزنش کنی که کاری نکردی. برای خدا کاری نکردی؛ واقعیتش هم همین است. هر چه داده، او داده، ابزار کار و قوا و همه. 
وقتی نفس را سرکوب کنی، بعدش شرمنده از خدا می‌شوی. خب، دومی پیش می‌آید: «وَ تَعَرُّضاً لِلْعَفْوِ» خودت را در معرض عفو الهی قرار می‌دهی. می‌گویی خدا، کاری نکردم، از من بگذر. چه زیبا! توجه کنید! بنابراین امور مادی و رزق، همیشه درنظرت زیاد جلوه کند که بتوانی شکر کنی؛ یعنی آماده شوی که شکر کنی، اما اطاعت، کم. برای چه؟ برای اینکه بتوانی این چموش را سرکوب و از آن طرف هم، از خدا طلب عفو کنی.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه