مرد مهربان دوبله

گفت‌وگو با «سعید شیخ‌زاده» درباره زنده‌یاد «جلال مقامی»

مرد مهربان دوبله

«جلال مقامی» هنرمند پیشکسوت دوبله، بازیگر و مجری باسابقه پنجم آبان‌ماه بر اثر ایست قلبی در سن ۸۱ سالگی درگذشت.او یکی از برجسته‌ترین دوبلورهای ایرانی بود که صدایش در بسیاری از نقش‌های ماندگار سینمایی و تلویزیونی همچون «لورنس عربستان»، «شرلوک هولمز»، «محمد رسول الله»، «هشدار برای کبری ۱۱»، «جزیره اسرارآمیز»، «خانواده رابینسون»، «ارتش سری» و... به یادگار مانده است.


​​​​​​​ او همچنین مدیریت دوبلاژ بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی را برعهده داشت و با اجرای برنامه «دیدنی‌ها» که در دهه‌های 60 و 70 یکشنبه شب‌ها از شبکه2 پخش می‌شد در ذهن مخاطبان و علاقه‌مندانش جاودانه شده است.  در پی درگذشت این هنرمند برجسته با سعید شیخ‌زاده؛ مجری، بازیگر و دوبلور مطرح که خود نیز از شاگردان زنده‌یاد جلال مقامی است به گفت‌وگو پرداختیم.

اسطوره دوبله
شیخ‌زاده با ابراز تأسف از درگذشت زنده‌یاد مقامی می‌گوید: همه مردم آقای مقامی را به واسطه برنامه «دیدنی‌ها» به خوبی می‌شناسند و به نظرم ایشان یکی از اسطوره‌های عرصه دوبله بود.
وی با بیان اینکه مستقیماً از طریق آقای مقامی وارد کار دوبله شده، درباره آشنایی خود با این هنرمند فقید می‌گوید: «مرگ پلنگ» نخستین فیلمی بود که در سال 68 بازی کردم. آن زمان فیلم‌ها دوبله می‌شد و عموماً با صدای خانم‌ها نقش بچه‌ها را دوبله می‌کردند. با اینکه نقش زیادی هم نداشتم اما آقای مقامی که مدیریت دوبلاژ فیلم را بر عهده داشت من را دعوت کرد که جای نقش خودم صحبت کنم و این گونه بود که برای نخستین بار وارد فضای دوبله شدم و تحت آموزش و راهنمایی ایشان قرار گرفتم و به عبارتی نخستین تجربه دوبله‌ام را آنجا بدست آوردم، پس از آن هم با حمایت‌های این هنرمند فقید در کار دوبله ماندگار شدم.

تربیت نسل جوان دوبلور
شیخ‌زاده با اشاره به ویژگی‌های زنده‌یاد مقامی در تربیت نسل جوان دوبلور می‌گوید: همیشه بین افرادی که در حوزه‌های مختلف هنری وارد کار می‌شوند یک فرقی وجود دارد و آن هم این است که یک فلسفه هنری درون آن آدم‌ها یا وجود دارد یا ندارد. دقیقاً آقای مقامی یک دوبلور و هنرمند کامل بود که به راحتی می‌توانستیم این را در قلب، ذهن و رفتارش حس کنیم. حقیقتاً حضور چنین افرادی در هر حرفه‌ای به خصوص در دوبله موجب ارتقای آن شغل می‌شود. آقای مقامی چه در گویندگی و چه در مدیریت دوبلاژ همیشه سبب ارتقای شغل دوبله شده، هنرمندی درجه یک که همواره به نسل جوان کمک کرده است. این مدیر دوبلاژ در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره نقش‌هایی که توسط مرحوم مقامی دوبله شده و در ذهنش ماندگار است می‌گوید: وقتی آقای مقامی جای «رابرت ردفورد» صحبت می‌کرد خیلی خوب بود و من این نقش را خیلی دوست داشتم، البته ایشان در فیلم‌های ایرانی هم نقش‌های مختلفی را دوبله کرد و خیلی خوب از پس آن‌ها برآمد و این نقش‌ها ماندگار شدند.

صورت و صدایی دلنشین
شیخ‌زاده در ادامه به ویژگی‌های زنده‌یاد مقامی در اجرا اشاره می‌کند و گفته‌های خود را با خاطره‌ای ادامه می‌دهد و می‌گوید: آقای مقامی در برنامه «دیدنی‌ها» فوق‌العاده بود و جدا از اینکه از صدای بسیار خوبی برخوردار بود، تصویر دلنشین و دوست داشتنی هم داشت. جالب است که ایشان چند ماه پیش با من تماس گرفت و درباره برنامه‌ای که من اجرا می‌کردم با هم گفت‌وگو کردیم و از اجرایم تعریف و تمجید کرد. ایشان استاد من بودند و وقتی یک شاگردی کاری را خوب انجام می‌دهد همیشه استادش حال خوبی پیدا می‌کند. در این گفت‌وگو درباره اجرای من صحبت می‌کرد و نظراتش را به من داد و باورتان نمی‌شود چه روز زیبایی برای من بود که آقای مقامی به عنوان استادی که سال‌ها برای من زحمت کشیده برنامه‌ام را تماشا کرده و به آن اهمیت داده است. 
وی درباره همکاری‌هایی که با زنده‌یاد مقامی داشته، می‌گوید: البته ایشان این سال‌های اخیر کار نمی‌کردند اما فیلم‌های خیلی زیادی با هم دوبله کرده بودیم که «بی‌خوابی» آخرین همکاری مشترک ما بود.

زنده‌یاد مقامی عیار دوبله را بالا برد
شیخ‌زاده با اشاره به ویژگی‌های کاری این هنرمند فقید می‌گوید: من به او می‌گویم «مرد مهربان دوبله». هنرمندی که با قلب و ذهن خلاقش موجب شد حرفه دوبله عیار بالاتری پیدا کند. آقای مقامی به دوبله عیار می‌داد و وجود انسانی که سواد دارد و از درون هنرمند است قطعاً می‌تواند خیلی کمک‌کننده باشد و این چند سال هم خیلی ناراحت بودیم که این هنرمند بزرگ نمی‌توانست کار کند تا از داشته‌هایش به ما اضافه کند. هر باری که ایشان سر پروژه‌ای حضور می‌یافت با تسلطی که در کار داشت به دوبلورهای نسل جوان دانش و تجربه اضافه می‌کرد.

هنرمندان پیشکسوت را از یاد نبریم
وی در پایان با اشاره به ضرورت حمایت از هنرمندان پیشکسوت می‌گوید: مسلماً وظیفه سازما‌‌ن‌های دولتی است که فکری برای روزهای بازنشستگی این پیشکسوتان داشته باشند. این عزیزان سال‌های سال برای صدا و سیما و وزارت ارشاد کار کرده‌اند و این سازمان‌ها باید از آن‌ها حمایت کنند تا دوران بازنشستگی خوبی داشته باشند. هر کدام از هنرمندانی که در هر حیطه‌ای از بازیگری تا دوبلوری و... فعالیت می‌کنند این‌ها هویت هنری و فرهنگی مملکت هستند و اگر مواظب این‌ها نباشیم به آن‌ها ظلم کردیم، زیرا این همه سال مردم از هنر و خدمت این عزیزان لذت ببرند و با آن‌ها زندگی کردند اما در نهایت خودشان اوضاع و احوال خوبی نداشته باشند.
البته این را هم باید بگویم که در مصاحبه اخیری که آقای مقامی داشت خیلی برایش حاشیه‌سازی کردند، در حالی که اصلاً ایشان منظورش این نبود که به کمک نیاز دارد و این شیطنتی بود که آن خبرنگار کرد. آقای مقامی خودش اعلام بازنشستگی کرده بود و مشکلی از این جهت نداشت اما وظیفه سازمان‌های دولتی است که به وضعیت این هنرمندان رسیدگی کنند.

اعلام جزئیاتی از مراسم تشییع جلال مقامی
گفتنی است مراسم خاکسپاری زنده‌یاد جلال مقامی فردا، هشتم آبان‌ماه در قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) خواهد بود. 

خبرنگار: صبا کریمی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه