طی ۳۰ سال گذشته سطح آب‌های زیرزمینی همدان ۱۷ متر فروکش کرده بود در حالی ‌که طی دو سال گذشته 7 متر کاهش‌ یافته و این یعنی آب به ته ظرف رسیده و باید مزیت نسبی استان را از کشاورزی به سمت دیگری برد. اگر تا پیش از این به فاصله 5 تا  6 متر با کندن زمین و حفر چاه به آب می‌رسیدیم، امروز همدان برای تأمین آب شرب هم باید به استان‌های مجاور برود. در چالش جدی آب هستیم به‌ طوری‌ که دیگر آبی برای کشاورزی باقی نمانده است.
در استان همدان مصرف آب کشاورزی به‌ خصوص کشت محصولات آب‌‌طلب زیاد است و بیش از ۸۰ درصد منابع آب زیرزمینی را مصرف می‌کند. در یک مثال ساده یک ‌پنجم سیب‌زمینی کشور در همدان تولید می‌شود در حالی ‌که میزان مصرف آب برای تولید سیب‌زمینی بالاست و باید برنامه‌ریزی به نحوی باشد که محصولات به‌ صورت سازمان‌یافته به سمت تولیدات کم‌آب بروند.
واقعیت تلخی که باید آن را بپذیریم اینکه ذخایر آبی را در ۶۰ سال اخیر بی‌رویه مصرف کرده‌ایم ضمن اینکه میزان نزولات آسمانی نیز به‌شدت کاهش‌یافته است. 

مدیریت منابع مهم است 
مدیر دفتر حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای همدان در گفت‌وگو با بازار اظهار کرد: با توجه به اینکه بیشتر وسعت کشور ما خشک، نیمه‌خشک و فراخشک است، مدیریت منابع آبی در کشور بسیار حیاتی و ضروری است.
محمد احمدی رحمت با بیان اینکه بیش از ۹۰درصد منابع آبی استان همدان در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، افزود: این در حالی است که متوسط جهانی مصرف آب در بخش کشاورزی تقریباً ۷۰ درصد است.
وی تأکید کرد: متوسط بارندگی در استان همدان ۳۳۰ میلیمتر است که در چند سال اخیر برداشت بیش ‌از حد از منابع آب زیرزمینی، خشکسالی‌های پی‌درپی، افزایش دما و تغییر اقلیم سبب شده آب سطحی و رواناب در استان به‌شدت کاهش یابد و این وضعیت در نیمه شمالی استان به‌ مراتب از نیمه جنوبی بحرانی‌تر است.
مدیر دفتر حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای همدان یادآور شد: بیش از نیمی از ۶۰۹ محدوده مطالعاتی در کشور با برداشت بیش ‌از حد از منابع آب زیرزمینی ممنوعه شده که ضرورت دارد تمام دستگاه‌ها در اجرای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی همکاری کنند تا منابع آب زیرزمینی را به تعادل برسانند.
احمدی رحمت کاهش کسری مخزن سالانه در استان همدان به علت برداشت بیش ‌از حد از منابع آب زیرزمینی را تقریباً ۲۳۰ میلیون مترمکعب دانست و افزود: این در حالی است که طبق آمار میزان بهره‌وری آب در کشور ما نسبت به بعضی کشورهای همسایه پایین است.
وی گفت: تبعات خشک شدن منابع آب زیرزمینی در هر منطقه‌ای شامل مهاجرت، بروزریزگردها، آلودگی آب، فرونشست و ایجاد فروچاله است؛ اما برای حفاظت از منابع آب در وضعیت کنونی چند راه‌حل وجود دارد که نظارت بر برداشت از چاه‌های مجاز و برخورد جدی با هرگونه اضافه برداشت یکی از این راه‌هاست.
احمدی اصلاح و تعدیل پروانه‌های بهره‌برداری چاه‌های مجاز متناسب با پتانسیل دشت را نیز مورد اشاره قرار داد و نصب کنتور هوشمند و انسداد چاه‌های غیرمجاز را راهکار دیگری برشمرد. وی با اشاره به اهمیت فرهنگ‌سازی و آگاهی‌رسانی به مردم به‌ خصوص کشاورزان درباره وضعیت منابع آب افزود: ترویج کشت‌های کم آب‌طلب در سطح مزارع موجود و تغییر کاربری آب چاه‌های کشاورزی برای تأمین آب صنایع و خدمات تولیدی به ‌منظور افزایش اشتغال در روستاها ازجمله راهکارهای مقابله با کمبود آب است.

جلوگیری از اضافه برداشت
سرپرست شرکت آب منطقه‌ای استان همدان نیز با اشاره به اینکه تعهد داریم تا پایان سال به ‌منظور جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز، تعداد قابل‌‌توجهی کنتور هوشمند روی چاه‌های آب استان نصب کنیم، اظهار کرد: بر اساس نوع مصارف چاه‌های مجاز، حدود ۸۰ درصد از کنتورهای نصب‌ شده مربوط به بخش کشاورزی است.
محمد ضروری با بیان اینکه نصب کنتور هوشمند در استان همدان نیازمند همکاری و تعامل کشاورزان با شرکت آب منطقه‌ای است، بیان کرد: نصب کنتور هوشمند روی چاه‌های آب سبب کنترل و نظارت بر میزان برداشت آب‌های زیرزمینی استان شده و از اضافه برداشت آب‌های زیرزمینی به‌ شدت جلوگیری می‌کند.
وی تأکید کرد: اگر کشاورزی بیش از میزان تعیین ‌شده آب از چاه برداشت کند، برق به‌ صورت خودکار قطع ‌شده و امکان برداشت آب از چاه تا زمانی که کارشناسان آب منطقه‌ای و برق اقدام نکنند، وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه ۴۰ درصد از منابع استان به کنتور مجهز شده، گفت: ۹۵ درصد از کنتورهای نصب ‌شده، هوشمند و 5 درصد حجمی-مکانیکی است.
سرپرست شرکت آب منطقه‌ای استان همدان تصریح کرد: از ابتدای امسال تا پایان فصل بهار ۲۲۵ دستگاه کنتور روی چاه‌های استان نصب ‌شده و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال این تعداد به ۶۵۰ دستگاه افزایش یابد.
ضروری با اشاره به اینکه در سال ۱۴۰۰ تعداد ۴۵۲ دستگاه کنتور روی چاه‌های استان نصب شد، عنوان کرد: از ابتدای اجرای طرح هوشمندسازی چاه‌های آب تاکنون نزدیک به ۵۷ میلیون مترمکعب در برداشت از آب‌های زیرزمینی استان همدان صرفه‌جویی شده است.
آنچه مسلم است بهره‌برداری به ‌اندازه ظرفیت دشت‌ها و آبخوان‌ها در قالب آب قابل ‌برنامه‌ریزی مهم‌ترین راهکار در حفظ منابع آبی است. ضمن اینکه توسعه کشاورزی به آب نیاز دارد و باید به این موضوع توجه داشت؛ چرا که همدان با مشکل آب شرب هم روبه‌رو است.