جوک بی‌طرفی رسانه‌ای

مقایسه روایت دوگانه رسانه‌های غربی از حمله آمریکا به عراق و بحران اوکراین

جوک بی‌طرفی رسانه‌ای

علوی

در دهه‌های اخیر طی بحران‌های بزرگ بین‌المللی این موضوع به اثبات رسیده که فراتر از میدان نبردهای نظامی، جنگ رسانه‌ای و عملیات روانی نیز به عنوان یک ابزار قدرتمند برای کسب پیروزی کاربرد دارد. در واقع، امروز دیگر نمی‌توان نتیجه یک جنگ را تنها در قالب پیروزی میدانی مورد سنجش قرار داد؛ اکنون رسانه‌ها نیز می‌توانند در سطحی گسترده حتی نتیجه پیروزی میدانی را تعیین کنند. هر جریان یا گروهی که بتواند در زمینه رسانه‌ای بر دیگری چیره شود، گامی مهم را در زمینه موفقیت در میدان جنگ برداشته است.

تفسیر جانبدارانه رسانه‌های غربی از آغاز جنگ
پس از آغاز جنگ اوکراین در کمتر از دو هفته گذشته، جنگ روایت‌ها بار دیگر خود را در صدر راهبردهای رسانه‌ای غربی و شرقی قرار داد. از زمان صدور فرمان آغاز عملیات ویژه ارتش روسیه در اوکراین از سوی ولادیمیر پوتین در 3 اسفند ماه جاری، شاهد پرداخت عجیب و غریب رسانه‌های غربی به وقایع حول این جنگ به‌خصوص دلایل آغاز آن بوده‌ایم. به گزارش الوقت، نخستین بُعد جنگ روایت‌ها درزمینه بحران اوکراین در ارتباط با تفسیر دوگانه و متفاوت رسانه‌های غربی و روسی از زمینه‌های آغاز درگیری‌هاست. در این زمینه رسانه‌های غربی بدون اشاره به شرایطی که موجب وقوع بحران اوکراین شد و یا تحریکات آمریکا و اتحادیه اروپا در این خصوص، در بازتاب اخبار بحران اوکراین تلاش کردند یک چهره مدافع حقوق بشر از غرب و آمریکا به نمایش گذاشته و روسیه و شخص پوتین را چهره‌ای جنگ‌طلب و خونریز معرفی کنند. در واقع، غرب پیشرو، مترقی و برحق در مقابل روسیه متجاوز، نامشروع و ظالم بازنمایی بود که از سوی رسانه‌های غربی درزمینه آغاز بحران اوکراین ارائه شد. در سوی مقابل رسانه‌های روسی با بازتاب گسترده اظهارات ولادیمیر پوتین، غرب را عامل و بانی بحران معرفی می‌کردند و دائم بر نقش ناتو در گسترش بستر نفوذ خود به سوی مرزهای روسیه به عنوان زمینه اصلی جنگ تأکید داشتند. در واقع، ادامه عملیات نظامی در اوکراین زمینه را برای جنگ روانی و رسانه‌ای شدید به رهبری آمریکا و به طور کلی غرب، ضد روسیه فراهم آورده تا از این طریق بر اقدام خود در خالی کردن پشت دولت کی‌یف سرپوش بگذارند. این در حالی است که غربی‌ها پیشتر به دولت کی‌یف وعده داده بودند در برابر حمله روسیه از آن حمایت خواهند کرد.

جنگ بزرگ روایت‌ها درباره بحران اتمی
یکی دیگر از ابعاد مهم جنگ رسانه‌ای میان اوکراین و روسیه که در روزهای گذشته پس از وقوع درگیری نظامی اطراف تأسیسات هسته‌ای شدت گرفت، بزرگ‌نمایی غرب و روسیه در زمینه امکان وقوع فاجعه اتمی است. در همان روزهایی ابتدای آغاز بحران اوکراین، ولادیمیر پوتین در اقدامی نمادین با صدور فرمان آماده‌باش برای «نیروهای بازدارنده استراتژیک هسته‌ای» روسیه، از آمادگی خود برای ورود به بحران اتمی خبر داد. پس از صدور این فرمان و تلاش روسیه برای کنترل بر نیروگاه‌های اتمی، رسانه‌های غربی دائم بر این امر تأکید داشتند که احتمال تکرار سناریویی همانند فاجعه چرنوبیل وجود دارد. در همین زمینه، بدون تردید مهم‌ترین رخداد برای جنگ روایت هسته‌ای میان غرب و روسیه در ارتباط با آتش‌سوزی روز جمعه در بزرگ‌ترین نیروگاه هسته‌ای اروپا موسوم به نیروگاه زاپروژیا بود. در این زمینه، رسانه‌های غربی تلاش کردند این حمله را به نیروهای روسیه منتسب کنند. از نگاه آن‌ها نیروگاه زاپروژیا در نتیجه گلوله‌باران از سوی نیروهای روسیه دچار آتش‌سوزی شده است. اما بر خلاف تبلیغات گسترده غربی‌ها درمورد آتش‌سوزی در نیروگاه زاپروژیا، وزارت دفاع روسیه حمله به نیروگاه زاپروژیای اوکراین را کار خرابکاران اوکراینی دانسته و آن را یک تحریک هولناک خوانده است. به گزارش پایگاه الجزیره، ایگور کوناشنکوف، سخنگوی وزارت دفاع روسیه گفت این تأسیسات هسته‌ای به طور عادی کار می‌کند و مدعی شد این منطقه از روز دوشنبه تحت کنترل روسیه بوده است.
در همین راستا، مقایسه‌ای خواهیم داشت بین جلد برخی از مهم‌ترین رسانه‌های خبری بین‌المللی از جمله مجلات آمریکایی که در قبال بحران اوکراین و نمونه‌های قبلی آن که 
در محیط غیر اروپا مانند خاورمیانه منتشر شد، چه موضعی داشتند. مقایسه مواضع این روزنامه‌ها و نشریاتی که ادعای استقلال و عدم وابستگی سیاسی به جریان فکری غرب دارند در قبال دو بحران اشغال عراق در سال 2003 و بحران اوکراین در سال 2022 خود به تنهایی موارد بسیاری را روشن می‌کند.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه