فیصل بن فرحان، وزیر خارجه سعودی ماه گذشته به سوریه رفت و با اسد دیدار کرد. پس از این سفر، فیصل مقداد، همتای سوری او نیز به عربستان رفت و در نهایت یکشنبه هفته گذشته اتحادیه عرب در نشست وزیران خارجه با لغو تعلیق عضویت دمشق در اتحادیه موافقت کرد.
حضور اسد در نشست جده واکنش‌های بسیاری به دنبال داشت. اتحادیه عرب این اتفاق را تحول سیاسی مهمی در راستای منافع جمعی خوانده است. وزارت خارجه آمریکا ضمن ابراز ناراحتی از حضور اسد در عربستان سعودی گفت از این اقدام متحدانش حمایت نخواهد کرد.

 اما مجله آمریکایی «نیوزویک» در تحلیلی، بازگشت دمشق به جمع کشورهای عربی را بزرگ‌ترین شکست واشنگتن در نبرد سوریه توصیف کرده و نوشت: پیام مهم این بازگشت، ضرورت پایان دادن به حضور نظامی و لغو تحریم‌های آمریکا علیه سوریه است.

این آغاز راه است
دکتر سید رضا میرابیان، تحلیلگر مسائل منطقه در گفت‌وگو با قدس ضمن تأکید بر تأثیرات مثبت بازگشت سوریه به جامعه عربی، در ارزیابی این اتفاق گفت: سوریه با توطئه برخی کشورهای عربی که در رأس آن‌ها سعودی قرار داشت از اتحادیه عرب کنار گذاشته شد؛ بنابراین، دعوت از اسد برای حضور در این رویداد در گام نخست نشان از شکست سیاست‌های گذشته ریاض و همپیمانانش و تغییر در این مسیر است. 
میرابیان با بیان اینکه نباید از یاد برد رخداد اخیر در حالی است که ایالات متحده و برخی کشورهای غربی از جمله آلمان به‌صراحت درباره نزدیکی و چرخش سیاست جهان عرب درقبال سوریه هشدار داده بودند، تصریح کرد: سه‌شنبه گذشته کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان ایالات متحده لایحه‌ای را به تصویب رساند که از دولت می‌خواهد تمام کشورهایی که قصد عادی‌سازی روابط با سوریه را دارند تحریم کند. همین رویکرد نشان‌دهنده عصبانیت شدید آمریکا و دستپاچگی آن‌ها از تحولی است که در حال رقم‌خوردن است. در نهایت به نظر می‌رسد حضور بشار اسد در نشست اتحادیه عرب یک رویداد نمادین و تنها آغاز راه است و از این پس باید شواهد تحولات مثبت زیادی در منطقه باشیم. مجموعه تحولات نه خوشایند آمریکا و رژیم صهیونیستی و نه جریان‌هایی است که می‌خواهند جمهوری اسلامی در منطقه منزوی شود. 
وی در انتها تصریح کرد: قطعاً شرایط جدید بر رژیم صهیونیستی هم اثرگذار بوده و بیش از پیش آن‌ها را در انزوا قرار خواهد داد. صهیونیست‌ها درصدد بودند با پیش بردن پروژه صلح آبراهام، عربستان را هم به این وادی بکشانند اما نه تنها سعودی وارد این دام نشد که سوریه هم به دامان جهان عرب بازگشت. با این مسئله مشخص شد ریاض هم پی برده دیگر نمی‌تواند تخم‌مرغ‌هایش را در یک سبد گذاشته و دنباله‌رو سیاست‌های آمریکا باشد، چراکه اعتمادی به آن‌ها ندارد و همچنین پی برده‌ سیاست‌های گذشته آن‌ها در منطقه نتیجه‌بخش نخواهد بود.

اذعان سعودی به اشتباه‌های گذشته
 دکترحسن لاسجردی، دیگر تحلیلگر مسائل جهان عرب هم در این باره گفت: نفس حضور بشار اسد در نشست یاد شده معانی مختلفی دارد. نکته نخست اینکه کشورهای عربی با این کار به نوعی، از اقدامات خصمانه گذشته خود اعلام برائت و عذرخواهی کردند. علت هم آن است تمام گام‌های خصمانه‌ای که کشورهای عربی علیه دمشق و مردم سوریه داشتند پس از یک دهه به نتیجه نرسید. 
وی با بیان اینکه هر چند کشورهای عربی به اشتباه سیاست خود پی برده و درصدد تصحیح آن هستند اما دشمنی‌های غرب علیه دمشق همچنان ادامه دارد، عنوان کرد: کاری که آمریکایی‌ها با اعمال سیاست‌های تحریمی موسوم به سزار کردند این بود که بتوانند نظام حاکم بر دمشق را سرنگون کنند، اما با تثبت حکومت اسد رویه اخیر حتماً مورد حمایت آمریکا نیست. پس از بازگشت دمشق به دامن جامعه عربی، آن‌ها احساس می‌کنند قافیه را در تحولات سوریه باخته‌اند اما هیچ راهکاری برای اصلاح این روند پیش روی خود نمی‌بینند.
لاسجردی در مورد برایند تحول اخیر بر اوضاع منطقه هم توضیح داد: هرگاه نشست‌های منطقه با هدف تثبیت اوضاع و ارتقای همکاری‌ها به منظور ایجاد صلح و ثبات بوده، دستاوردهای خوبی به همراه داشته است. بازگشت سوریه به اتحادیه عرب هم در گام نخست منطقه را آرام می‌کند و به ارتقای روابط و پیوندهای منطقه‌ای کمک خواهد کرد. یعنی وقتی کشورهای منطقه به همکاری رو بیاورند حتماً از خصومت، تنش و دادن هزینه بیشتر جلوگیری خواهد شد و مجموع این تحولات به نفع کل منطقه خواهد بود.

خبرنگار: مهدی خالدی