مک دونالدیسم فرهنگی

مجاری و طرح‌های اصلی دیپلماسی عمومی ایالات‌متحده برای ذائقه‌سازی و سلطه‌گری فرهنگی در سراسر دنیا را بشناسید

مک دونالدیسم فرهنگی

معاونت وزارت خارجه در امور عمومی و دیپلماسی عمومی آمریکا شامل سه دفتر در وزارت خارجه ایالات متحده است که فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی و برنامه‌های رسانه‌ای را در سراسر جهان مدیریت و پیگیری می‌کند.


​​​​​​​مسئول کنونی این معاونت خانم «میشل گیودا» است که از سال2019 به این سمت منصوب شد. بسیاری اذعان دارند برنامه‌های دیپلماسی عمومی ایالات متحده را می‌توان حتی به عنوان مهم‌ترین ابزار سیاست خارجی دانست، چرا که به میزان زیادی برای ترویج فرهنگ آمریکایی در سطح جهانی مؤثر بوده‌اند.

نوک پیکان جنگ نرم آمریکایی
آمریکایی‌ها که پس از 11 سپتامبر 2003 با حمله به عراق و افغانستان چهره‌ای خشن از خود به نمایش گذاشتند، توانستند با صرف بودجه‌های کلان فرهنگی این تصویر مخدوش شده از خود را ترمیم کنند و از دیپلماسی عمومی به عنوان ابزاری برای تبلیغات سیاسی و اقناع افکار عمومی جهان به منظور تأمین منافع و اهداف سیاسی، اقتصادی و امنیتی خود بهره برند. پس از روی کار آمدن باراک اوباما بود که مسائل مربوط به دیپلماسی عمومی به صورت جدی در دستور کار قرار گرفت و محور اصلی این فعالیت بر خاورمیانه متمرکز شد و توانست نگاه مردم غرب آسیا به واشنگتن را تا حد زیادی تلطیف کند.
در دیپلماسی عمومی آمریکا مسئله اصلی، ارتباط و گفت‌وگو با مردم کشورهای مختلف برای اثرگذاری فرهنگی است. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های معاونت دیپلماسی عمومی، جذب دانشجویان خارجی و کمک برای بورسیه شدن نخبگان فکری از سایر کشورهاست. این طرح که فولبرایت نام دارد از سال 1946 آغاز و در سال 2010 روی عراق متمرکز شد. از سوی دیگر، ایالات متحده در قالب‌های مختلف ازجمله حضور در (ان‌جی‌او)‌ها و همچنین تأسیس دانشگاه و مراکز علمی مختلف این کار را به صورت دقیق انجام می‌دهد. برنامه‌های مردم‌محور ازجمله تأسیس و راه‌اندازی مراکز رسانه‌ای در کشورهای مختلف، حمایت از رسانه‌ها و آموزش گروه‌های مختلف از مهم‌ترین برنامه‌های این معاونت است. همچنین با تأسیس مراکز یا فضاهای آمریکایی شامل کتابخانه، رسانه، فیلم و مدیا در کشورهای مختلف راه برای تعامل گسترده فرهنگ آمریکا با مردم نقاط مختلف جهان فراهم شده است.
کل بودجه فولبرایت در سال مالی 2018 بیش از 397میلیون دلار ارزیابی و مهم‌ترین جامعه هدف دانشجویان، دانش‌پژوهان، معلمان عنوان شده است. یکی دیگر از مهم‌ترین مباحث مطرح در زمینه ترویج فرهنگی لیبرالی ایالات متحده برنامه آموزش زبان انگلیسی در کشورهای مختلف است که از طریق حمایت مستقیم از این برنامه مبانی فکری آمریکایی به عنوان یک الگوی برتر در جهان تئوریزه می‌شود.

زنان، جزو جامعه هدف تهاجم فرهنگی
برنامه تبادل جهانی کارشناس در پاکستان (2010) نیز یکی از مهم‌ترین برنامه‌های آمریکاست که در سال 2017 مبلغ 4.22میلیون دلار برای آن هزینه شد. همین برنامه سال 2017 در تونس برگزار شد و 3.47میلیون دلار را به خود اختصاص داد. یکی دیگر از حاشیه‌سازترین برنامه‌های فرهنگی، تدوین برنامه‌هایی برای تبریک نوروز و حلول ماه رمضان و یا مناسبت‌ها و اعیاد مهم است که در دستور کار قرار دارد. معرفی ایده‌ها و ارزش‌های آمریکایی در برنامه‌های تلویزیونی کشورهای مختلف نیز یکی از اساسی‌ترین برنامه‌های رسانه‌ای آمریکاست که عمدتاً توسط نیروهای بومی داخل کشورها انجام می‌شود. این نیروهای بومی با حمایت‌های مالی آمریکا مهم‌ترین پازل رسانه‌ای در تکمیل پروژه‌های فکری ایالات متحده محسوب می‌شوند. پروژه‌های مربوط به زنان یکی از مهم‌ترین پروژه‌های دیپلماسی عمومی ایالات متحده است که توسط آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده برگزار می‌شود و در آن، مباحث روز زنان مورد بررسی قرار می‌گیرد. آموزش مهارت‌های رهبری زنان، به عنوان کلید موفقیت در حمایت از زنان در فعالیت‌های این آژانس برجسته شده است. مهم‌ترین شاخصه این برنامه‌ها، فراگیر بودن، حضور بازیگران معروف و مباحث مربوط به عدالت اجتماعی است. این برنامه‌ها که همراه با بحث و گفت‌وگو با آمریکایی‌ها انجام می‌شود به منظور تربیت رهبران زن در جهان انجام می‌شود. یکی دیگر از مهم‌ترین این موضوعات درزمینه مباحث مربوط به حقوق بشر مانند همجنس‌بازان و... است. پروژه تک وومن (زنان فنی) نیز با برگزاری جلسات هدفمند و رویدادهای ویژه برای سفر به واشنگتن دی‌سی به مدت پنج هفته تلاش می‌کند با شناسایی و توانمندسازی زنان در عرصه علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات از طریق فناوری و فضاهای مجازی، زنان همفکر با خود را تحت حمایت قرار دهد.

خبرنگار: زینب اصغریان

برچسب ها :
ارسال دیدگاه