پس از طرح جنجالی مکرون مبنی بر افزایش سن بازنشستگی از 62 به 64 سال، موجی از اعتراضات شکل گرفته و اعتصابات کارگری گسترده‌ای علیه دولت در سه ماه گذشته به راه افتاده است. با این حال، پس از ابلاغ رسمی این قانون، التهابات بار دیگر بالا گرفته تا جایی که روز گذشته رسانه‌های فرانسوی از حمله مشکوک یک خودرو به میان جمعیت در «شهر بوردو» در جنوب‌غربی فرانسه خبر دادند که طی آن دست‌کم هفت نفر زخمی شدند. با دکتر رامین مهمانپرست، سخنگوی سابق وزارت امور خارجه و سفیر پیشین ایران در لهستان درزمینه تحولات کنونی فرانسه گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

 اعتراضات در فرانسه علیه قانون بازنشستگی بالا گرفته؛ تحلیل شما در این باره چیست؟
 یکی از بحث‌های مهم در کشورهای غربی، سن بازنشستگی است. در کشورهای غربی معمولاً سن بازنشستگی بالا بوده و 62 یا 63 سال برای آقایان و 60 و 61 سال برای خانم‌هاست. حتی ممکن است 65 سال برای بانوان و 67سال برای آقایان باشد. استدلالشان این است کسی که استخدام می‌شود باید از تجربیاتش برای خدمت به کشور استفاده کرد. البته بحث هزینه و فایده و مسائل مالی دولت هم است، چرا که نبود توازن بین هزینه- فایده صندوق‌های بازنشستگی، منجر به ورشکستگی آن‌ها می‌شود. 
در نهایت اینکه ممکن است برخی سیاست‌های دولت‌ها در بلندمدت اوضاع اقتصادی را مثبت کند اما در کوتاه مدت اثرات منفی بر اقشار مردمی داشته باشد و برعکس. تصمیم مکرون از همین دست است. نکته مهم این است همیشه این کش و قوس بین دولت‌ها با میزان رضایتمندی مردم مطرح بوده است اما رئیس جمهور فرانسه بدون توجه به این قضیه مسئله مدنظر را پیش برد و به همین دلیل اعتراضات ایجاد شده است.

چرا اعتراضات در فرانسه بسیار شدید بوده و آشوب‌های گسترده و پیاپی را به همراه داشته است؟
در کشورهای غربی مردم اگر احساس کنند از سطح رفاهشان کاسته می‌شود واکنش‌های بسیار تندی نشان می‌دهند. جلیقه‌زردهای فرانسه به‌دلیل افزایش قیمت سوخت معتقد بودند این مسئله روی سایر قیمت‌ها اثر می‌گذارد و رفاه مردم محدودتر می‌شود، بنابراین دست به اعتراضات گسترده زدند. در این مقطع هم کسانی که در فرانسه شاغل‌اند ترجیح می‌دهند زودتر بازنشسته شوند و از حقوق و مزایای بازنشستگی استفاده کنند، اما دولت درصدد است این خدمات را دیرتر به آن‌ها برساند. اقداماتی که مکرون از ابتدای روی کار آمدن خود انجام داد سبب شد فشار زیادی بر زندگی مردم وارد شود و سطح نارضایتی در فرانسه نسبت به کشورهای دیگر اروپایی شدت بیشتری یافت.

این مسئله بر سرنوشت سیاسی مکرون هم اثر می‌گذارد؟
بله اثرگذار است. البته وقتی اعتراضات به اوج برسد حتی احتمال برکناری هم وجود دارد. وقتی دولت تصمیم به اصلاح ساختارهای اقتصادی دارد باید آن را برنامه‌ریزی کند تا به زندگی و معیشت مردم آسیبی نرساند. در فرانسه این مسئله نادیده گرفته شد و این بی‌تردید بر آینده سیاسی مکرون اثرگذار خواهد بود. 

آیا اعتراضات شعله‌ور‌تر می‌شود یا اینکه مکرون می‌تواند آشوب‌ها را جمع کند؟
در قضیه جلیقه زردها دیدیم اعتراضات آن‌قدر ادامه پیدا کرد که دولت مجبور شد عقب‌نشینی کند. این بار نیز اگر شدت مخالفت مردم و اعتراضات بیشتر شود بالاخره دولت مکرون مجبور است انعطاف نشان دهد. در قضیه جلیقه‌زردها و آغاز اعتراضات آن‌ها از شانزه لیزه، سندیکاهای معترض مطرح می‌کردند باید همه‌پرسی اتفاق بیفتد اما مکرون زیر بار نرفت. البته بحث همه‌پرسی برای نارضایتی مسئله ساده‌ای نیست. اگر قرار باشد در هر کشوری مردم با هر نارضایتی به سمت همه‌پرسی بروند تنش‌های اجتماعی شدیدی به وجود می‌آید و این به‌راحتی امکان‌پذیر نیست.

خبرنگار: زینب اصغریان