هرج و مرج سیاسی در آمریکا

مجلس نمایندگان یازدهمین بار در انتخاب رئیس ناکام ماند

هرج و مرج سیاسی در آمریکا

همزمان با سالگرد شورش 6 ژانویه و حمله طرفداران دونالد ترامپ به ساختمان کنگره ایالات متحده، هرج و مرج سیاسی دیگری که شبکه سی.ان.ان آن را «نمایش وحشت» خوانده، در همان مکان در حال وقوع است.


​​​​​​​داستان از این قرار است که نمایندگان آمریکایی در پدیده‌ای که شاید یک‌بار در هر قرن اتفاق بیفتد، پس از شکست در ۱۱دور رأی‌گیری، نتوانستند «کار دشوار» انتخاب رئیس جدید این مجلس را به سرانجامی برسانند. برگزاری این تعداد رأی‌گیری برای انتخاب رئیس مجلس نمایندگان در آمریکا از سال۱۸۶۰ که بر سر مسئله برده‌داری تنش وجود داشت پیشینه نداشته است.
کسی که این ناکامی تاریخی به نام وی رقم خورد، کوین مک‌کارتی است. آخرین تلاش رهبر جمهوری‌خواهان، به دلیل اختلافات درونی در حزب یاد شده ناکام ماند. با وجود اعلام پشتیبانی دونالد ترامپ از وی، گروهی متشکل از ۲۰نماینده تندرو با خودداری از رأی دادن به مک‌کارتی جلو انتصاب او به ریاست مجلس نمایندگان را سد کرده‌اند. بن‌بست کنونی وضعیت خطرناکی ایجاد کرده و اجازه نمی‌دهد اعضای جدید مجلس سوگند یاد کنند یا لوایح را به تصویب برسانند. این شکست‌ها البته با تمسخر جو بایدن همراه شد. آقای رئیس‌جمهور در سخنانی انتقادی، این رویداد را مایه شرم و آبروریزی آمریکا توصیف کرده و خطاب به جمهوری‌خواهان گفت: جهان درحال تماشاست!

پایان نه، بلکه آغاز آشوب
آنچه در بالاترین جایگاه «دموکراسی آمریکا» روی داد، یک اتفاق ساده نیست بلکه نمایش پرماجرای سیاسی با تأثیرات گسترده و بلندمدت دارد. بر اساس آخرین نظرسنجی گالوپ، با افزایش خصومت‌های سیاسی، 90درصد آمریکایی‌ها انتظار دارند سال2023 سال درگیری‌های سیاسی در کشورشان باشد. 
مرتضی مکی، تحلیلگر مسائل آمریکا هم با اشاره به این نکته معتقد است شکست در انتخاب رئیس مجلس نمایندگان که پس از رئیس‌جمهور و معاون وی در ساختار سیاسی ایالات متحده در جایگاه سوم قرار دارد موضوع بسیار مهم و یک تجربه سیاسی کم‌نظیر است. 
مکی در گفت‌وگو با قدس اضافه کرد: از زمانی که دونالد ترامپ در سال2016 با ابزار سرمایه و پول خود توانست سکان هدایت بالاترین دستگاه اجرایی آمریکا را در اختیار بگیرد، شاهد شکل‌گیری یک شکاف گسترده در حزب جمهوری‌خواه بودیم. پیش از آن در سال‌های اخیر تنها در جریان جنبش تی پارتی (Tea Party movement) شاهد بروز چنین اختلافی بودیم اما در ادامه جمهوری‌خواهان توانستند آن‌ها را جذب کنند. اینکه رئیس‌جمهور نتیجه انتخابات را زیرسؤال برده و نپذیرد، یک رسوایی بزرگ برای دموکراسی آمریکایی بود که با حمله حامیان دونالد به کنگره به اوج خود رسید. 
انتخابات میان‌دوره‌ای 8 نوامبر (17 آبان) مطابق میل جمهوری‌خواهان پیش نرفت. حال هم شاهد اختلاف آن‌ها بر سر انتخابات رئیس در مجلس نمایندگان هستیم. اینکه دو رویداد اخیر بتواند وجهه حزب در میان مردم را تحت تأثیر قرار داده و جایگاه آن‌ها در انتخابات ریاست جمهوری 2024 را متزلزل کند نکته‌ای مهم است. مکی ضمن اذعان به این نکته معتقد است: این مسئله در سوی مقابل به نفع جریان دموکرات تمام خواهد شد و شانس آن‌ها برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آینده را بیشتر می‌کند. البته نکته مهمی که نباید از آن غافل شد این است که انتخاب رئیس مجلس نمایندگان اگر هم ختم به خیر شود به منزله پایان تنش‌های درونی حزب جمهوری‌خواه نخواهد بود و همچنان که بایدن هم مطرح کرده، ادامه این چالش می‌تواند رسوایی بزرگی برای آمریکا رقم بزند.

تغییرات بنیادین در هندسه قدرت
مهدی مطهرنیا، دیگر تحلیلگر مسائل آمریکا هم در این باره می‌گوید: آنچه در جریان انتخاب مک‌کارتی به عنوان رئیس مجلس نمایندگان آمریکا شاهد هستیم یک امر تاریخی از دگرگونی‌های بنیادین و زیرین در مفهوم و ارتباطات قدرت است. وی ادامه داد: من در کتاب «آینده قدرت» به این نکته اشاره کردم که در آینده نه چندان دور، هندسه درونی، ماهیت و جوهر قدرت نیز دچار تلاطم آشوبناک خواهد شد. انعکاس ابتدایی این تغییرات در لایه‌های درونی آمریکا خود را به نمایش می‌گذارد. در این معنی اتحاد عملیاتی در دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه که موجب به حاشیه راندن دیگر احزاب شده، از درون دوباره در حال بازتعریف و احیاست. به‌طور نمونه جو بایدن، کاملا هریس معاون وی و برنی سندرز در درون دموکرات‌ها هر کدام رهبری گرایشی از راست، میانه و چپ را عهده‌دار هستند.
این تحلیلگر عنوان کرد: نکته مهم در شرایط کنونی نحوه مواجهه ساخت قدرت ایالات متحده با این تکثرگرایی است که میزان دموکراتیک بودن یا اقتدارگرایی نظام را مشخص می‌کند. اختلاف بر سر انتخاب رئیس مجلس نمایندگان هم در همین پازل قابل تحلیل است. برداشت نخست که با عینک بدبینی منعکس می‌شود این است که اختلافات موجود میان جمهوری‌خواهان بیانگر تفرقه و چنددستگی بوده و پیامدهایی منفی برای آمریکا خواهد داشت. برداشت دوم هم هر چند امر اتفاق رخ داده را نامطلوب ارزیابی می‌کند اما ایستادگی هر کدام از طیف‌های سیاسی در درون حزب بر سر اصول خود را مهم و نکته‌ای مثبت بازتاب می‌دهد که می‌تواند موجب رشد دموکراسی آمریکایی شود. مطهرنیا تصریح کرد: ظاهراً ایالات متحده در حال گذار از یک منطق سیاسی کهن به منطق سیاسی جدیدی است. در اینجا شاهد بروز جنبش‌هایی مانند نئوکان‌ها (نومحافظه‌کاران در حزب جمهوی‌خواه) و نهضت تی پارتی بوده‌ایم. من با اتفاقات اخیر به ترامپ و طرفدارانش عنوان پست نئوکان‌ها را داده‌ام. با این اوصاف پیامدهای رادیکالیسم درون حزب جمهوری‌خواه می‌تواند در آینده این حزب بسیار تأثیرگذار باشد. موضوع مهم این است آینده این تقابل چه خواهد شد؟ این وضعیت موجب استحکام دموکراسی آمریکایی خواهد شد یا آن را به سمت اقتدارگرایی سوق خواهد داد؟

خبرنگار: مهدی خالدی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه