به گزارش خبرگزاری فارس، ابراهیم فیاض میهمان ویژه‌برنامه شب تاسوعای برنامه سوره، فصل کوفه بود. وی در ابتدای برنامه با اشاره به سخنرانی دکتر شریعتی علیه عَلَم، آن را اشتباهی خواند که سبب شد تا ۱۰ سال پس از انقلاب این سنت مغفول بماند، گفت: عَلَم برخلاف گفته دکتر شریعتی اصلاً به معنای صلیب نیست و تیغ‌های آن، سرو و عَلَم استعاره از باغ شهادت است.
فیاض با بیان اینکه مردم‌شناسی به صورت جامع به رویدادها نگاه می‌کند، تأکید کرد: مردم‌شناسی این پرسش‌ها را مطرح می‌کند که چه شد بنی‌امیه بر سر کار آمد و چند سال پس از رحلت پیامبر(ص) پسران ابوسفیان حاکم شدند. این را مطرح می‌کند که عظمت عاشورا از جمله مباحث بزرگی است که نمایش‌نامه‌نویسان بزرگ باید درباره آن بنویسند. فیلم و انیمیشن باید در مورد عاشورا ساخته شود و البته پیش از این باید عظمت عاشورا را بفهمیم.

جایگاه امت و امامت
وی ام‌القری را اصلی اساسی از سوی پیامبر(ص) دانسته و با اشاره به انذار پیامبر به اعراب، گفت:‌ مبنا ام‌القری است و به رسول‌الله نسبت داده می‌شود و به همین خاطر می‌گوییم مدینه‌النبی. جوهر امت، امام است و امام است که امت را می‌سازد. با این ساختار، پیامبر در عید غدیر امام را معرفی می‌کند تا تمدن و مدنیت امتداد داشته باشد.
به جای غدیر و امامت به فرهنگ قبیلگی بازگشتند و به جای امام، خلیفه انتخاب کردند.مقیاس امام، حضرت ابراهیم(ع) است که تمدن‌ساز است و با برگشت این حرکت به عقب و بازگشت سران، مردم هم به عقب بازگشتند.

جنگ بین امامت و خلافت
فیاض واقعه کربلا را جنگ بین امامت و خلافت معرفی و بیان کرد:‌ مدینه به شهر اشراف تبدیل و فاصله طبقاتی زیاد شد. کوفه و بصره هم به خاطر این ساخته شد که ایرانیان و غیرعرب‌ها به سمت مدینه نروند و این همان پان عربیسم قبیلگی است و بحران‌های مختلفی هم ایجاد کرد که حضرت زهرا(س) در خطبه فدکیه به آن اشاره کردند. خلافت شکل تقلیل یافته امامت است و وقتی بعد معنویت و غیب از امامت گرفته می‌شود، تبدیل به خلافت می‌شود. ولایتی که پیامبر در غدیر می‌گوید نوعی معنا درون خود دارد که در خلافت نیست. امامت واجد شفقت است و برخی ماجراهای صدراسلام سبب شد بسیاری امام زمان خود را نشناسند.
این استاد دانشگاه روایتی از امام حسین(ع) نقل کرد که ایشان به فرزند خلیفه دوم می‌گویند اگر پدرت بود طرفدار ما بود و در ادامه تأکید کرد: بنی‌امیه شروع به کاخ ساختن در کوفه و خلافت را به سلطنت تبدیل کردند.

بدعت‌هایی که معاویه گذاشت
فیاض مهم‌ترین اصل فساد در شام را ربا خوانده و گفت:‌ معاویه این اصل را در شام حلال کرد و در عین حال بدعت‌های دیگری را هم بنا نهاد و حدود مختلف را هم تعطیل کرد. شام اوج بدعت‌ها در آن زمان بود و معاویه در خطبه‌های نماز جمعه هم اسم پیامبر را نمی‌آورد چرا که خود را به جای خلیفه‌الرسول، خلیفه‌الله می‌دانست. زمانی که اسرای اهل بیت به شام آمدند، مردم شام می‌گفتند فکر می‌کردیم فقط بنی‌امیه فرزندان پیامبر هستند.
وی به مسئله فاصله طبقاتی در شام و عراق و مصر و کوفه اشاره کرده و افزود: معاویه از سال ۴۰ تا ۶۰ شروع به نوسازی و بازسازی اقتصادی نموده و جیب اشراف را پُر کرد و در عین حال فاصله طبقاتی فقرا و اشراف روز به روز بیشتر می‌شد. 
این فاصله در کوفه به‌شدت زیاد بود و روی لشکری که جلو امام حسین(ع) ایستادند هم تأثیر گذاشت. این لشکر از سه دسته تشکیل می‌شد که یک جزء آن رهبری لشکر بود که همان اشراف بودند. بدنه لشکر هم متعلق به خوارج بود و بقیه هم اعرابی بودند که برای غارت آمده بودند و نتیجه همین نظام فاصله طبقاتی بودند.