زندگی دو عنصر کلیدی دارد؛ یکی «حرکت» و دیگری «تمایلات». وقتی بحث از حرکت به میان می‌آید، این پرسش مطرح می‌شود که حرکت به سوی چه چیزی؟ «تمایلات» یا علاقه‌های انسان، در واقع موتور محرکه هستند... کسی نمی‌تواند بگوید من دنبال تمایلات خودم نیستم، من دنبال چیزهایی بالاتر از تمایلات خودم هستم. این چیزهای بالاتر هم همان تمایلات هستند که نقش کلیدی در زندگی انسان دارند. انسان برای تمایلاتش زنده است... انسان فکرش را در خدمت تمایلاتش به‌ کار می‌گیرد. یک پژوهشگر عاقل و هوشمند هم به سوی تمایلاتش حرکت می‌کند، منتها تمایل او «حقیقت‌طلبی» یا «جست‌وجوگری در عرصۀ علم و آگاهی» است. اما زندگی ما فقط یک حرکت ساده به سوی تمایلات نیست، بلکه یک حرکت توأم با تلاش است... در واقع زندگی یعنی حرکت و تلاش برای رسیدن به تمایلات... امام صادق(ع) هم در این باره مفصل صحبت کرده‌اند که زندگی انسان طوری طراحی شده است که هر چیزی می‌خواهد باید به ‌خاطرش تلاش کند و سختی بکشد... ایشان مثال می‌زنند که اگر میوه می‌خواهید، باید بروید درخت میوه بکارید و پرورش دهید و نگهداری درخت میوه هم کار دشواری است.  اگر شما بخواهید فرزند خودتان را برای زندگی تربیت کنید، در واقع باید این تلاش را به او یاد بدهید... حالا نمی‌دانم چقدر در آموزش و پرورش ما این کار انجام می‌شود؟ این اتفاق باید از هفت‌سالگی بیفتد و ما اگر این کار را انجام ندهیم، ریشۀ فساد همین‌ جاست؛ نه آن ماهواره‌ای که روی گوشی شما هم قابل دریافت است. البته زندگی و حرکت برای رسیدن به تمایلات، فقط با تلاش سامان پیدا نمی‌کند. چون گاهی با تلاش به سوی تمایلات خودت می‌روی، اما با موانع و دشمنان جدی مواجه می‌شوی؛ آن ‌وقت باید چه‌ کار کنی؟ طبیعتاً باید «مبارزه» کنی. زندگی خیلی از اوقات، «مبارزه» است... ای کاش در هفت سال دوم زندگی و دوران دبستان، این‌ها را برای بچه‌ها خوب جا بیندازند و به بچه‌ها بگویند: زندگی «هلو راحت بیا برو تو گلو» نیست! زندگی مبارزه است که در این مبارزه گاهی شکست می‌خوری و گاهی پیروز می‌شوی... ریشه فساد هم آنجایی است که ما بچه را با متن حقیقت و مادۀ خام زندگی آشنا نکنیم. اگر بچه با حقیقت زندگی آشنا نشده باشد، دیگر فایده‌ای ندارد که ما طلبه‌ها بخواهیم به این بچه، بندگی یاد بدهیم. وقتی تصور او از زندگی را مختل کرده‌ایم، چگونه می‌توان به او بندگی یاد داد؟ البته زندگی، تلاش و مبارزه برای رسیدن به هر علاقه‌ای نیست... بلکه به این علاقه‌ها باید یک قید اضافه کنیم و بگوییم: «علاقه‌های منتخب» یا «علاقه‌های برتر».