«طشت گذاری» آیین 500 ساله عزاداری در اردبیل

به نشانه آغاز سوگواری محرم برگزار می‌شود

«طشت گذاری» آیین 500 ساله عزاداری در اردبیل

اردبیل  

مراسم سنتی طشت‌گذاری مسجد جامع اردبیل به‌ عنوان نخستین مسجد در اجرای این آیین و آداب و رسوم عزاداری و به نشانه آغاز سوگواری محرم است.

مسجد جامع اردبیل به ‌عنوان مجموعه ارزشمند و تاریخی و بنا به جایگاه معنوی و اجتماعی و قرار داشتن در مجموعه بازار تاریخی اردبیل، همه ساله میزبان برگزاری آیین طشت گذاری است که به استناد تاریخ، ۵۰۰ سال قدمت داشته و برگرفته از فرهنگ غنی تشیع است.
آیین سنتی طشت گذاری یکی از ویژگی‌های شکلی و نمادین عزاداری اردبیل است.
طشت آب در این آیین، نماد فرات و دست زدن عزاداران به طشت نماد بیعت با سالار شهیدان است. این مراسم سنتی مختص شهر اردبیل بوده؛ اما در سال‌های اخیر به تدریج در شهرهای زنجان، بناب، تالش و بعضی از شهرهای آذری‌نشین کشور مورد اقبال واقع شده و با شکوه خاصی برگزار می‌شود.
آیین طشت گذاری یکی از مراسم سنتی عزاداری و تعزیه منسوب به منطقه اردبیل بوده و از سه روز مانده به محرم در بیش از ۴۱ مسجد و حسینیه این شهر برگزار می‌شود.
این رسم از قدیم و به دلیل اهمیت اجتماعی، معنوی و سیاسی این مسجد رواج داشته که این آیین همچنان محفوظ مانده و البته از روزهای بعد مساجد دیگر نیز به نوبت طشت‌گذاری و طشت گردانی می‌کنند.
امروزه نیز این مراسم با اندک تغییراتی در چندین روز با شور و حال خاصی در اماکن مخصوص مثل حسینیه اوچدکان، مسجد جامع، مسجد اعظم و... برگزار خواهد شد.

مبنای طشت گذاری بر پایه مستندات تاریخی
یکی از پژوهشگران و محققان دین و عزاداری استان اردبیل، تاریخچه طشت ‌گذاری در اردبیل را یک تاریخچه غنی و بر طبق مستندات تاریخی عنوان کرده و متذکر شد: وقتی امام حسین(ع) وارد منزل چهاردهم می‌شوند با شنیدن خبر شهادت مسلم ‌ابن‌عقیل و قیص‌ ابن‌ مسهر به یاران خود دستور می‌دهند آب کافی همراه داشته باشند که این روز مبنای طشت ‌گذاری اهالی اردبیل است.
بیوک جامعی با بیان اینکه طشت‌ گذاری در اردبیل در بیش از ۴۱ مسجد شهر انجام می‌شود، عنوان کرد: با تداوم این آداب و رسوم اعتقادی، در حقیقت اردبیل سنت 
طشت‌ گذاری با سابقه ۵۰۰ ساله را حفظ کرده و آن را امروز به‌ عنوان یک فرهنگ اصیل مستند و قابل اتکا معرفی می‌کند.
وی افزود: بعد از طشت ‌گذاری از روز دوم محرم همزمان با ورود کاروان امام حسین(ع) به دشت کربلا اهالی اردبیل در قالب محلات ششگانه عزاداری خود را در خیابان‌های اصلی انجام می‌‌دهند و در روز تاسوعا و عاشورا با شمع‌‌گردانی در ۴۱ مسجد و عزاداری در سطح شهر عشق و حرارت حسینی به اوج می‌رسد.
جامعی به روند تاریخی سفر امام حسین(ع) از مدینه و مکه به کربلا اشاره کرد و یادآور شد: ۴۶۰کیلومتر مسافتی که امام حسین(ع) با خانواده خود تا کربلا طی کردند دارای حوادث گوناگونی بود که اهالی اردبیل به صورت منظم این تاریخ را با حوادث آن گرامی می‌‌دارند و با به پیشواز رفتن گرامیداشت این مناسبت‌ها، عزاداری دهه محرم را با شور و حرارت برگزار می‌‌کنند.
وی سبقت در عزاداری را مختص اردبیل دانست و بیان کرد: در ایران عزاداری از اردبیل شروع شده است به طوری که دسته‌های عزاداری محلات این شهر با وجود عظمت و شکوه، لرزه بر اندام عاشقان 
اباعبدالله الحسین(ع) می‌اندازند.
این پژوهشگر دینی در مورد فلسفه قیام امام حسین(ع) گفت: حرکت شتاب‌‌آلود کاروان امام حسین(ع) با هدف درگیر نشدن در مسیر و حرکت کاروان، سخنرانی‌های آتشین امام و نامه‌های آن حضرت به معاویه بیانگر عمق و فلسفه قیام امام حسین(ع) است که هر فردی می‌‌تواند با بررسی آن‌ها پاسخ خیلی از پرسش‌های خود را بگیرد.

برگزاری نوزدهمین آیین استقبال 
شهردار اردبیل با بیان اینکه نوزدهمین آیین استقبال از ماه محرم روز دوشنبه سوم مرداد ماه در مسجد اعظم اردبیل برگزار می‌شود، در نشست مطبوعاتی گفت: نوزدهمین آیین استقبال از ماه محرم طبق روال سال‌های گذشته با مشارکت هیئت النور و سازمان فرهنگی، ورزشی و اجتماعی شهرداری اردبیل، روز دوشنبه سوم مرداد ماه بعد از نماز مغرب و عشا در مسجد اعظم اردبیل برگزار خواهد شد.
محمود صفری روز شنبه در آستانه فرا رسیدن ماه محرم در جمع خبرنگاران، حفظ ارزش‌های دینی و مذهبی، تبیین فلسفه محرم و عاشورای حسینی و حفظ و گسترش فرهنگ محرم در جامعه به‌ ویژه در بین جوانان و نسل آینده را از جمله اهداف برگزاری این آیین مذهبی و فرهنگی در دارالارشاد اردبیل برشمرد و اظهار کرد: عاشقان اهل بیت(ع) در این مراسم با مداحی و شعرخوانی به استقبال ماه محرم خواهند رفت.
به گفته صفری در این آیین معنوی همچنین از پیرغلامان حسینی تجلیل خواهد شد.
شهردار اردبیل با بیان اینکه در سال‌های اخیر به‌ دلیل شیوع ویروس منحوس کرونا در اجرای این آیین سنتی معنوی وقفه ایجاد شده بود، اضافه کرد: امسال با توجه به وضعیت کرونایی این آیین با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار خواهد شد.
صفری ادامه داد: عزاداری ماه محرم ریشه در تاریخ فرهنگ اردبیل دارد و تمامی برنامه‌ها در ماه محرم با محوریت مردم و با زمان‌بندی مشخص و با نظم خاصی برگزار می‌شود.
وی با اشاره به فضاسازی محیط شهری مناسب با ماه محرم گفت: با توجه به اینکه اردبیل علاوه بر شهر گردشگری، شهر مذهبی نیز محسوب می‌شود و در ایام سوگواری اباعبدالله الحسین(ع) مسافران زیادی به منطقه سفر می‌کنند، باید فضاسازی محیط شهری به صورت شایسته انجام گیرد.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه