حجتالاسلام غلامرضا پیوندی با تفسیر انواع «جهاد» در آیات الهی مطرح کرد
دفاع در برابر ظالم، یکی از مسلمات و توصیههای قرآن است
حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا پیوندی، مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به عملیات «وعده صادق» علیه رژیم صهیونیستی و تبیین مبانی قرآنی دفاع مشروع و تنبیه متجاوز گفت: یکی از مسائل مهم در آموزههای دینی، بحث جهاد و دفاع است. جهاد و دفاع دو واژه مهمی هستند که در آموزههای دینی بارها به آنها پرداخته شده است. در قرآن و روایات به این بحث به صورت مفصل پرداخته شده است. واژه جهاد بارها در قرآن مورد اشاره قرار گرفته؛ البته هم جهاد با دشمن درونی و بهاصطلاح تزکیه نفس و جهاد با نفس و هم جهاد با دشمن بیرونی و درگیری با دشمنان بیرون مدنظر بوده است.
وی افزود: قرآن کریم در برخی از آیات به مسلمانان برای جنگ و دفاع اجازه داده است. بهویژه برای کسانی که جنگ بر آنها تحمیل شده و مورد ستم واقع شدهاند. خداوند متعال در آیات متعددی به همه مسلمانان و کسانیکه به شهر، خانه و زندگیشان تعرض شده اجازه دفاع داده است. همانطور که در آیات ۳۹ و ۴۰ سوره حج میفرماید: «به کسانی که جنگ بر آنان تحمیل شده، اجازه جهاد داده شده است؛ چرا که مورد ستم قرار گرفتهاند و خدا بر یاری آنها تواناست» و یا «آن مؤمنانی که به ناحق از خانههاشان آواره شده (و جرمی نداشتند) جز آنکه میگفتند پروردگار ما خدای یکتاست».
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: خداوند متعال در آیه نورانی دیگری از قرآن کریم اجازه داده مسلمانان در راه خدا با ظالمان، ستمگران و کسانیکه به آنان و سرزمینشان حمله میکنند و میجنگند، نبرد کنند، به طوریکه در آیه۱۹۰ سوره بقره میفرماید: «وَ قاتِلُوا فی سَبیلِ اللهِ الَّذینَ یُقاتِلُونَکُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدینَ» و در راه خدا با کسانی که با شما میجنگند، نبرد کنید و البته مواظب باشید از حدود الهی تجاوز نکنید «ولاتعتدوا» که خداوند متعال معتدین و متجاوزان را دوست ندارد یا در آیات دیگری که تعدادش زیاد است، به این بحث مهم اشاره شده است.
پیوندی اظهار کرد: در هر حال، واژه جهاد و دفاع دو واژه مهم هستند و اسلام تأکید میکند اسلام و مسلمین شروع به درگیری نمیکنند. معمولاً سیره ائمه(ع) و پیامبر(ص) این بوده که ابتدا شروع به جنگ نمیکردند، ولی وقتی مورد تعدی و تجاوز قرار میگرفتند، آنجا بحث جهاد مطرح میشد و نیز آیه ۱۹۰ بقره تأکید میکند در راه خدا با کسانی که با شما میجنگند، نبرد کنید و از حد خدا تجاوز نکنید.
وی با اشاره به آیه ۱۹۴ سوره بقره، ادامه داد: خداوند متعال میفرماید «فَمَنِ اعْتَدی عَلَیْکُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدی عَلَیْکُمْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللهَ مَعَ الْمُتَّقِینَ، هر کسی که به شما تجاوز کند، شما میتوانید به همان اندازه با او مقابله کنید و تعدی که میکند شما مبارزه کنید و البته بدانید خدا با پرهیزکاران است. یعنی میخواهد بگوید در عین حال که از خودتان دفاع میکنید، باید به مقاتله و مبارزه با آنها هم بپردازید. مواردی که اشاره شد برخی از آیات نورانی کلام وحی و درباره حق جهاد و دفاع است.
مدیرگروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به بحث جهاد در قرآن و عترت گفت: در اسلام چند عنوان جهاد مطرح شده است؛ جهاد ابتدایی، جهاد دفاعی که به دو بخش کلی تقسیم میشود و هر کدام توضیحات خاص خود را دارد، اما به طور کلی جهاد گاهی برای خاموش کردن فتنه است. قرآن کریم در آیه ۱۹۳ بقره میفرماید: «و با کفار جهاد کنید تا فتنه و فساد از روی زمین برطرف شود و دین خدا حاکم باشد و بس و اگر (از فتنه) دست کشیدند (با آنها عدالت کنید که) تجاوز جز بر ستمکاران روا نیست». خداوند متعال در این آیه بر جهاد در راه خدا و حمایت از مظلومان سفارش کرده و در آیه ۷۳ و ۷۵ نسا میفرماید چرا شما در راه خدا و در راه مردان و زنان و کودکانی که به دست ستمگران، مستضعف واقع شدند، پیکار نمیکنید. همان مظلومانی که میگویند خدایا ما را از این شهر [جریان بحث مکه] که اهلش ستمگر هستند، بیرون ببر و برای ما از سوی خدا یار و یاوری قرار بده. این هم یک نوع جهاد بوده که در قرآن به آن پرداخته شده است.
برچسب ها :
ارسال دیدگاه