3 مسئله در گفتمان خودرویی وزیر صمت سابق!
در حالی که گفته می‌شود عملکرد وزیر سابق در افزایش تولید خودرو قابل قدردانی بوده است و توانسته تولید خودرو را از 900 هزار به یک میلیون و 400 هزار دستگاه برساند، اما امیرحسین حسینی کارشناس اقتصادی و پژوهشگر بازار خودرو در گفت‌وگو با قدس می‌گوید ما با چند مسئله در وزارت ایشان مواجه بودیم: نخستین  مسئله عرضه خودرو در بورس کالا بود که توسط رئیس سازمان خصوصی‌سازی، رئیس سازمان بورس اوراق بهادار و وزیر اقتصاد پیگیری می‌شد و ذی‌نفعانی در جریان‌های اقتصادی لیبرالی کشور داشت و بزرگ‌ترین مخالف این سیاست آقای فاطمی‌امین و وزارت صمت بود. به هر حال با اجرای این سیاست و ضربه سنگینی که به قیمت خودرو وارد شد، جلو آن گرفته شد. مسئله‌ بعدی ماجرای واردات خودرو صفر و کارکرده بود که وزیر صمت باز هم  مخالف بودند.  موضوع سوم هم بحث دلاری‌سازی سنگین و شوک ارزی بود که امسال تجربه کردیم و موجب شد قیمت مواد اولیه به‌ویژه در حوزه‌ خودرو به‌شدت بالا برود.

عقب‌نشینی وزیر صمت از سیاست‌های خودش! 
این کارشناس اقتصادی تأکید می کند: آقای فاطمی‌امین سه موضع مشخص در برابر این سه مشکل داشت. مخالفت با عرضه خودرو در بورس کالا، مخالفت با واردات خودرو صفر و کارکرده و حمایت از ریالی‌سازی مواد اولیه داخلی که رهبر معظم انقلاب هم در  دیدار با کارگزاران به آن اشاره کردند.وی ادامه می‌دهد: با جدی شدن بحث استیضاح، ایشان از تمام سیاست‌های خودش عدول کرد و در صحن مجلس و جلسه استیضاح از سیاست بورس کالا برخلاف مواضع قبلی‌اش دفاع کرد. پیش از آن با یک عجله‌ تمام عیار لایحه آزادسازی واردات خودرو برای همه را داد در مرحله‌ سوم هم نتوانست کاری در برابر مافیای دلاری‌سازی و جهانی‌سازی قیمت انجام دهد.
 حسینی می‌افزاید: وقتی از سیاست‌ها، اهداف، آرمان‌ها، ارزش‌ها و آن چیزی که تحت عنوان سیاست‌های انقلابی ایشان بود، عقب کشید در یک بازی شکست خورده‌ای در مجلس استیضاح شد. نطق‌هایی که  در مخالفت و موافقت ایشان بود به‌شدت ضعیف بود، مثلاً نماینده‌ای گفت شما به چه حقی تولید خودرو را 40درصد افزایش دادید؟ یک اتفاق تاریخی عجیب در صحن علنی مجلس و مواردی از این دست. 

استیضاح تولید توسط نمایندگان واردات‌چی! 
حسینی با یادآوری اینکه 162 رأی موافق برای استیضاح و برکناری وزیر در مجلس ثبت شد، توضیح می‌دهد: 162 رأی فردای روز استیضاح به لایحه‌ واردات خودرو کارکرده در مجلس داده شد، یعنی نمایندگان واردات‌چی تولید را استیضاح کردند. چه کسانی از استیضاح آقای فاطمی‌امین خوشحال شدند؟ ابتدا نمایندگان طرفدار واردات، مثلاً یک نماینده توییتی می‌زند در فضای مجازی که هر کس بخواهد جای آقای فاطمی‌ بیاید باید موضع خودش در مورد واردات خودرو صفر و کارکرده را مشخص کند وگرنه ما به او رأی نمی‌دهیم. یعنی آقایان نماینده گویا نمایندگی شرکت‌های خودروسازی خارجی را در ایران تأسیس کردند و مسئولان اسقاط خودروهای فرسوده کشورهای حاشیه خلیج‌فارس هستند که این گونه برخورد می‌کنند. غیر از این افراد، دلالان و واردکنندگان خودرو و رسانه‌های وابسته به جریان‌های سرمایه‌داری در کشور نیز هورا کشیدند.حسینی تأکید می‌کند: مرزبندی‌ها مشخص بود و روشن بود همان جریان‌هایی که به دنبال حذف ارز ترجیحی بودند همان جریان به دنبال حذف آقای فاطمی‌امین بودند. همان جریان‌هایی که به دنبال عرضه خودرو در بورس کالا بودند همان‌ها دنبال حذف وزیر صمت بودند. همان جریان‌هایی که سرکوب دستمزدهای کارگران و کارمندان را دامن زدند، همان آدم‌ها مدافعان استیضاح بودند. همان آدم‌هایی که شوک‌های ارزی را ستایش می‌کنند و قیمت‌های جعلی ارز را می‌ستایند موافقان حذف وزیر صمت بودند. خیلی صحنه‌ واضحی بود.

استیضاح وزیر صمت یا  وزیر اقتصاد
حسینی می‌افزاید: نمایندگان به قیمت کارخانه‌ خودرو باید وزیر صمت را مورد نقد قرار بدهند، اما دغدغه‌ نمایندگان و تمام نطق استیضاح آن‌ها قیمت‌های بازار آزاد خودرو بود. قیمت بازار آزاد خودرو یک سیاستی مربوط به وزیر اقتصاد، جهانی‌سازی قیمت‌ها در بورس کالا و مباحثی از این دست است. اگر به قیمت بازار منتقدند  باید به خاطر شوک‌های ارزی وزیر اقتصاد را استیضاح کنند، اما اگر دغدغه‌ جهش تولید و گران بودن قیمت کارخانه را داشتند، باید وزیر صمت را استیضاح می‌کردند که نشان می‌دهد دغدغه‌شان هیچ‌کدام از این دو نبود و نمایندگان دغدغه واردات خودرو را داشتند و به نتیجه‌ خودشان رسیدند.

خودروهای وارداتی بدون تأثیر بر تنظیم بازار!
وی ادامه می‌دهد: در سال مهار تورم و رشد تولید، واردات خودرو صفر و کارکرده بی‌شک یک سیاست تورمی و ضد تولید است و در عین حال آزادسازی تولید یک سیاست مهار تورم و رشد تولید است.وی درباره تأثیر واردات خودروهای نو و کارکرده بر تنظیم بازار می‌گوید:  خودروهای نو کمتر از یک میلیارد تومان به دست مردم نمی‌رسند. دغدغه‌ مردم در حوزه‌ خودرو یک تقاضای انباشته چند میلیون نفری با قدرت خرید 200 تا 400 میلیون تومان است. هر خودرویی بالاتر از این قیمت هیچ کارکردی در حوزه‌ تنظیم بازار خودرو کشور نخواهد داشت، بلکه به گرانی‌ها دامن خواهد زد و فشار ارزی ایجاد خواهد کرد. این فشار ارز تورم دوباره هم بر حوزه‌ خودرو و هم بر معیشت مردم دارد. پس خودروهای نو زیر یک میلیارد تومان هیچ کارکردی در بازار ما ندارند و هیچ رقابتی برای خودروهای داخلی ما ایجاد نمی‌کنند چون اختلاف قیمت بسیار بالاست. دیگر اینکه دغدغه‌ مردم خودروهایی با این قیمت نیست، مردم به همین خودروهای 200 تا 400 میلیون تومانی ایرانی هم گله دارند. کسی که یک میلیارد و بیش از آن در کشور پول داشته باشد پیش از جهش قیمتی خودرو در چند ماه اخیر، بی‌شک یک خودرو با کیفیت بالای خارجی برای خود تهیه کرده است. 

تشدید قیمت‌ها با ورود خودروهای کارکرده
این کارشناس اقتصادی می‌گوید: خودروهای کارکرده نیز نکاتی دارند. در خودروهای کارکرده نخست کیفیت آن‌ها مهم است که دست چه کسی بوده، اجناس و قطعات و خدمات پس از فروش آن‌ها مشخص نیست و ریسک خرید بسیار بالایی دارد. دوم، اصلاً به میزان تقاضای کشور ما خودرو در کشورهای همسایه برای واردات وجود ندارد.  تخمین‌ها نشان می‌دهد، درنهایت بین 20  تا 50 هزار خودرو برای خرید در بازارهای اطراف وجود دارد. نخست اینکه همه‌ این خودروها قابل خرید نیستند و بی‌شک این کشورها اجازه‌ این خریدها را نمی‌دهند، چون بازارهای آن‌ها به هم می‌ریزد و دوم، این تعداد خودرو هیچ دردی از تقاضای چند صد میلیونی خودرو در کشور را دوا نمی‌کند و فقط موجب تشدید قیمت‌ها خواهد شد.حسینی در پاسخ به اینکه آیا طرح بزرگ پیش‌فروش خودروهای داخلی می‌تواند موجب تنظیم بازار و کاهش قیمت خودروهای داخلی شود، می‌گوید: این سیاست از سیاست قرعه‌کشی و سیاست بورس کالا بی‌شک سیاست بهتری بود، اما این هم یک سیاست شکست خورده‌ای بیش نیست و دیدیم که نارضایتی‌ها را دامن زد و بیشتر کرد هرچند از دو سیاست قبلی بهتر بود، اما هیچ رضایتمندی در مخاطبان و مشتریان ایجاد نکرد.

سراب خودروهای ارزان‌قیمت خارجی
این تحلیلگر اقتصادی می‌گوید: عده‌ای بچه پولدار و سرمایه‌دار کشور می‌خواهند خودرو خارجی جدید سوار بشوند، در رسانه‌ها پول خرج می‌کنند، شهروندان را با آمارها و ارقام غلط فریب می‌دهند و سرابی به نام خودروهای ارزان‌قیمت با کیفیت خارجی در اذهان به وجود می‌آورند، شهروندان و مسئولان هم فشار می‌آورند و واردات خودرو آزاد می‌شود، برای واردات ارز مورد نیاز است. اگر تقاضای ارز بالا برود، قیمت دلار بالا می‌رود، در نتیجه تورم هم بالا می‌رود و سفره مردم کوچک می‌شود. بچه پولدارها اما با ماشین‌های خارجی‌شان دور دور می‌کنند، ماشین‌هایی که شهروندان عادی مطالبه کردند که از سفره‌ آن‌ها زده بشود، اما هیچ‌وقت نمی‌توانند بخرند. با بالا رفتن نرخ ارز،  خودروهای داخلی که می‌توانستند بخرند را هم 
نمی‌توانند بخرند. همین الان در مناطق آزاد کشور واردات خودرو آزاد است. من هفته‌ گذشته منطقه آزاد اروند بودم که معروف به وجود خودروهای خارجی است، ولی تعداد خودروهای ایرانی معمولی مثل پراید به‌شدت بالا بود. از مردم ‌پرسیدم چرا شما پراید و پژو و سمند سوار می‌شوید، می‌گفتند هیچ‌وقت این سیاست آزاد بودن واردات خودرو منفعتی جز حسرت خوردن و افزایش شکاف طبقاتی برای ما نداشته  است. پولدارهای شهر خودروهای به روزتر خارجی می‌خرند و در هیچ بازه زمانی و در هیچ رنج قیمت دلاری، دستمان به یکی از این خودروها هم نرسیده و فقط این سیاست به ضرر مردم شهرهای مناطق آزاد کشور شده است.وی می‌افزاید: این نکته را برای جمع‌‌بندی می‌گویم، آقایان نماینده‌ مجلس، آقای رئیس‌جمهور، آقای وزیر صمت جدید، سرپرست فعلی وزارت صمت،  آقای وزیر اقتصاد آیا همان‌طور که در مجلس قانون تصویب شد و لایحه از طرف دولت رفت که واردات خودرو کارکرده در سال مهار تورم و رشد تولید برای همه آزاد باشد، آیا به همه‌ مردم اجازه تولید خودرو هم می‌دهید یا اینکه دوست دارید مردم ما فقط واردکننده و سفته‌باز خودروهای خارجی باشند.  این سؤال را بپرسید آیا اگر یک ایرانی بخواهد از همین قطعات موجود در بازار، خودرو باکیفیت بالا تولید کند یا بخواهد در آن نوآوری ایجاد کند آیا به او اجازه می‌دهید؟ آیا حاضرید ضمن بررسی کیفیت این خودرو، اجازه دهید این خودرو پلاک شود؟ آیا حاضرید اجازه دهید مکانیک‌های توانمند و متخصصان ما در مغازه‌ها و کارگاه‌های خودشان مونتاژ یا به هر نحو دیگری خودرو تولید و در خیابان‌ها تردد کنند یا اینکه فقط دوست دارید مردم ما واردکننده و سفته‌باز خودروهای خارجی باشند؟ این مرز روشن انقلابی بودن یا نبودن است. این مرز واردات چی بودن یا نبودن است. این مرز مشخص عمل به شعار سال یعنی مهار تورم و رشد تولید و قائل به آن بودن است. 

راهکار تحول تولید خودرو در کشور چیست؟
وی در پاسخ به اینکه در حوزه‌ تولید خودرو چه تحولاتی باید صورت بگیرد؟ می‌گوید: نخستین راهکار ریالی‌سازی تمام هزینه‌های مواد اولیه تولید در کشور به‌ویژه حوزه‌ خودرو است. هیچ معنایی نمی‌دهد جمهوری اسلامی ایران، فولاد تولیدی کشور خودش را که مال این مردم است، به قیمت جهانی به دست خودروساز خودش برساند. با ریالی‌سازی هزینه‌های تولید خودرو در کشور، قیمت‌های خودرو به‌شدت پایین می‌آید و ارزان‌سازی رخ می‌دهد. حسینی می‌افزاید: هیچ معنایی ندارد تولید خودرو در کشور ممنوع باشد. سه سازمان وزارت صمت، سازمان استاندارد و راهنمایی‌ورانندگی هیچ سازوکاری برای تولید خودرو در کشور ندارند و هیچ‌کس نمی‌تواند در کشور خودرو با کیفیت تولید و آن را پلاک کند و استانداردش را از سازمان استاندارد دریافت کند. ساختار تولید خودرو در کشور ما در فهم مسئولان یک ساختار تولید انبوه انحصاری است.وی در ادامه  توضیح می‌دهد: نمی‌توان انحصار تولید در کشور را با ورود انحصارکنندگان بزرگ‌تر جهانی شکست و واردات فقط و فقط به انحصار بازار دامن می‌زند. بنابراین دومین راهکار؛ آزادسازی تولید خودرو در کشور است. مسئولان اقتصادی و نمایندگان مجلس هرج‌ومرج‌های ناشی از واردات خودرو کارکرده برای همه را که اثرات تورمی بر سفره و معیشت مردم دارد و منفعت آن فقط به جیب سرمایه‌داران می‌رود تصویب می‌کنند، اما شور و نشاط ناشی از جهش تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین در صنعت خود را توسط متخصصان، مهندسان، خبرگان و نخبگان اهل فن در حوزه‌ خودروسازی نمی‌پذیرند.