پایان حضور معلمان بی‌کیفیت در مدارس

ضرورت بازبینی سازوکارهای تربیت و گزینش آموزگاران

پایان حضور معلمان بی‌کیفیت در مدارس

آموزش و پرورش کرونا را عامل بی‌سوادی پنهان دانش‌آموزان عنوان می‌کند، اما اولیای دانش‌آموزان و بسیاری از کارشناسان این حوزه معتقدند به‌کارگیری معلم‌های بی‌کیفیت و جبران کمبود معلم از طریق مسیرهای خارج از دانشگاه‌های تربیت‌معلم عامل اصلی فقر یادگیری دانش‌آموزان است و باید برای رفع آن تدبیری جدی اندیشید.


وضعیت آموزش رضایت‌بخش نیست 
حجت‌الله بنیادی، پژوهشگر حوزه آموزش و پرورش در این خصوص به ما می‌گوید: متأسفانه به دلیل ضعف نیروی انسانی چند سالی است از اول مهر تا اواسط آبان آموزش‌وپرورش در برخی از مناطق کشور با کمبود معلم مواجه می‌شود و به ناچار افرادی را با عنوان معلم راهی کلاس‌های درس می‌کند که اغلب دوره‌های لازم را نگذرانده‌اند و در گزینش آن‌ها دقت لازم نمی‌شود. با تأسیس دانشگاه فرهنگیان امید می‌رفت نابسامانی نیروی انسانی در این وزارتخانه سامان پیدا کند، اما متأسفانه دانشگاه فرهنگیان به دلایل مختلف از جمله کم‌توجهی‌ها به مدیریت این دانشگاه و اینکه میدان کار لازم به سرپرست آن داده نشد در برنامه‌ریزی با مشکل مواجه بوده و هست و چشم‌انداز روشنی پیش رو ندارد.
بنیادی با بیان اینکه در حال حاضر بخش قابل توجهی از معلمان از طریق ماده 28 یعنی آزمون‌های استخدامی جذب می‌شوند و پس از یک مصاحبه عجولانه که به نوعی با محدودیت‌های مختلفی برگزار می‌شود راهی کلاس درس می‌شوند، می‌گوید: برمبنای اساس‌نامه فرهنگیان، این افراد دست‌کم باید یک سال در دانشگاه فرهنگیان دوره مهارت‌آموزی ببینند، اما این دوره‌ها به صورت کیفی حتی یک ماه هم برگزار نمی‌شود.

سرباز معلم‌ها و معلمان خرید خدمت 
وی ادامه می‌دهد: استفاده از سربازمعلم‌ها نیز به هیچ عنوان قابل توجیه نیست زیرا سرباز معلم با هدف گذراندن دو سال خدمت سربازی وارد کلاس درس می‌شود و انگیزه‌ای برای معلم شدن ندارد، ضمن آنکه برای این افراد دوره‌های مهارت‌آموزی لازم برگزار نمی‌شود و بسیاری از شایستگی‌هایی که یک معلم باید داشته باشد را ندارند.
 بنیادی می‌افزاید: گروه دیگر نیروهای خرید خدمت هستند. براساس قانون، آموزش و پرورش به مؤسسان مدارس غیردولتی یا مؤسسات آموزشی مجوز قرارداد برای جبران کمبود معلم را می‌دهد و این افراد بنابر سلیقه خود از بین دوستان و آشنایان معلم خریدخدمت جذب و آن‌ها را بدون گذراندن دوره‌های معلمی، تناسب رشته تحصیلی و حتی بدون احراز شایستگی‌های لازم، راهی کلاس درس می‌کنند که با توجه به نوع قرارداد این نیروها، بیشتر آن‌ها امنیت شغلی و انگیزه لازم برای کار ندارند. 

تعطیلی 15 ساله دوره‌های تربیت معلم 
اما محمد محمدی، مدیر کل دفتر آموزش دبستانی معتقد است: جذب معلم از طریق ماده 28 یکی از روش‌های جذب معلم باکیفیت است که پس از فراخوان برای رشته‌های مورد نظر، متقاضیان از طریق آزمون استخدامی پذیرفته و با گذراندن مراحل تخصصی مصاحبه و گزینش و طی دوره‌های آموزشی وارد کلاس درس می‌شوند. این نیروها با نیروهای خریدخدمات بسیار متفاوت هستند به همین دلیل ما با حضور نیروهای خرید خدمات در مدارس به‌شدت مخالف هستیم.
وی در گفت‌وگو با ما در خصوص نقش معلمان بی‌کیفیت در بی‌سوادی پنهان دانش‌آموزان اظهار می‌کند: معلم‌هایی که از اوایل انقلاب تا سال1370 در آموزش و پرورش استخدام شده‌اند، در سال‌های اخیر با 30 تا 35 سال خدمت بازنشسته شده‌اند و یا در آستانه بازنشستگی هستند و ما با حجم بسیار زیادی از بازنشستگی معلمان از چند سال گذشته تا چندسال پیش رو روبه‌رو خواهیم بود که این مسئله موجب کمبود نیروی انسانی در مقطع ابتدایی و دوره متوسطه شده و با توجه به اینکه در دوره‌ای 15ساله تربیت معلم تعطیل بود، اکنون به حجم انبوهی از کمبود معلم رسیده‌ایم. ضمن آنکه طی سال‌های 93 تا 95 نیز جذب دانشجو در دانشگاه فرهنگیان به کمترین عدد ممکن رسید که مجموع این عوامل وضعیت موجود را رقم زده است.
محمدی با بیان اینکه بیشترین کمبود معلم مربوط به مقطع دبستان است، می‌افزاید: تدابیری مثل افزایش جذب دانشجو برای دانشگاه فرهنگیان و جذب معلم از طریق ماده 28 اندیشیده شده تا در حد امکان بخشی از کمبود معلم در سال‌های پیش رو جبران شود. ضمن آنکه از ابتدای مهر 1401 معاون ابتدایی طرحی را در قالب طرح شهید همت برای توانمندسازی معلمان ابتدایی با استفاده از بهره‌گیری از آخرین شیوه‌های توانمندسازی معلمان (شبکه‌سازی) در دست اجرا دارد و این طرح تا پایان خرداد امسال ادامه خواهد داشت که براساس ارزیابی‌های انجام شده تاکنون نقش مؤثری در آموزش نومعلمان و افزایش کیفیت کار آن‌ها داشته است. به گفته این مسئول، براساس سند تحول برای جذب معلم مسیری جز دانشگاه فرهنگیان وجود ندارد و مطالبه ما به عنوان متولی دوره ابتدایی همین است. اما وقتی با حجم انبوهی از کمبود معلم مواجه شده‌ایم و دانشگاه فرهنگیان ظرفیت محدودی برای پذیرش دانشجومعلم دارد، خود سند تحول اجازه ماده 28 را داده است.
محمدی با اشاره به برگزاری آزمون استخدامی ماده 28 در هشتم اردیبهشت برای جذب 28هزار معلم، اضافه می‌کند: پذیرفته‌شدگان آزمون پیشین از ابتدای تیر تا پایان شهریور سال گذشته دوره سه ماهه آموزشی را در دانشگاه فرهنگیان گذرانده‌اند و تمام روز‌های پنجشنبه و جمعه با برگزاری کلاس، پودمان آن‌ها کامل شده و اگر فردی از آن‌ها گواهی آزمون اصلح دانشگاه فرهنگیان را کسب نکرده باشد، استخدام وی وجاهتی نخواهد داشت. امسال نیز برای اطمینان بیشتر از کیفیت معلمان ماده28 وزن آزمون 40درصد و وزن مصاحبه‌های عملی و شبیه‌سازی شده 60درصد پیش‌بینی شده تا با قرار دادن داوطلبان پذیرفته شده در کلاس آموزشی واقعی، بررسی شود این فرد به عنوان معلم از چه توانمندی‌هایی برخوردار است، چقدر به کلاس و درس تسلط دارد و از چه مهارت‌هایی برای تعامل با دانش‌آموزان استفاده می‌کند. ضمن آنکه آموزش گروه جدید نیز از ابتدای تابستان آغاز خواهد شد و به مدت یک سال ادامه دارد. ما به مردم قول می‌دهیم با برنامه‌ریزی حساب شده تا دو سال آینده دغدغه کمبود معلم جبران و مشکل معلم بی‌کیفیت برطرف شود.

خبرنگار: اعظم طیرانی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه