ضمن اینکه همزمان نامزدهای احزاب جمهوری‌خواه و دموکرات برای تصاحب سمت فرمانداری در ۳۶ ایالت آمریکا به رقابت خواهند پرداخت. انتخابات میان دوره‌ای از آن جهت حائز اهمیت است که می‌تواند سرنوشت دو سال پایانی دوره ریاست جمهوری «جو بایدن» را تعیین کند. با وجود اینکه حزب دموکرات هم اکنون ۲۲۰ کرسی و حزب جمهوری‌خواه ۲۱۲ کرسی مجلس نمایندگان را در اختیار دارد، بسیاری از صاحبنظران بر این باورند این اکثریت در انتخابات پیش رو از بین خواهد رفت. 
در گفت‌وگو با دکتر «زهره خوارزمی» عضوهیئت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران انتخابات آمریکا را  بررسی خواهیم کرد.

 آیا دموکرات‌ها شکست خواهند خورد؟
 در آخرین افکارسنجی ها در میان کسانی که قطعاً قصد شرکت در انتخابات را دارند، 49 در مقابل 46 درصد رأی جمهوری‎خواهان غالب است. این در حالی است که در ماه گذشته دموکرات‌ها 48 به 45 در افکار عمومی غلبه داشتند. سنا هم که هنوز در رقابت ایالت‎هایی مانند نوادا و جورجیا (با برتری جمهوی‌خواهان) و آریزونا و پنسیلوانیا (با برتری معنی دار دموکرات‌ها) معلق است. البته به نسبت اینکه منبع افکارسنجی از کدام سویه فکری و سیاسی باشد، نسبت به برتری کلی جمهوری‌خواهان متفاوت است.مثلاً مؤسسه پنج‌و سی و هشت (five thirty eight) با تجمیع چند افکارسنجی، فاصله در کلیت کنگره را با حاشیه مثبت به نفع جمهوری‌خواهان 46/4 در مقابل 45/2 درصد ارزیابی می‌کند».

 شرایط پیش روی آمریکا پس انتخابات میان‌دوره ای را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
چنانچه جمهوری خواهان مجلس نمایندگان را دست بگیرند، بایدن که خودبه‌خود با فرسایش سن و سیاست‌های داخلی و خارجی از پیش مورد انتقاد است، روزهای سخت‌تری پیش رو خواهد داشت. اکنون 53/2 درصد از مردم آمریکا بایدن را در مقام ریاست جمهوری نالایق می‌دانند. اما بایدن حتی اگر بخواهد تصویر خود را بهبود ببخشد، این امکان را نخواهد داشت».
بایدن تاکنون با تکیه بر لایحه‌های بودجه‌ای بسیار، مانند 1/9 تریلیون برای مقابله با کووید، یک تریلیون برای بازسازی جاده ای، 739 میلیارد دلار برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی و 250 میلیارد دلار برای صنایع برساد، توانست تا حدی کار خود را پیش ببرد. این در حالی است که جمهوری‌خواهان از همین حالا گفته‌اند بالاترین سطح تورم در 40سال گذشته، 8/3 درصد، از منظر آن‌ها با همین لایحه ها تشدید شده است. اکثریت مردم آمریکا یک از هر سه آمریکایی  بر اساس افکار سنجی رویترز ، موضوع تورم و قیمت بنزین و به عبارتی انرژی را دغدغه اصلی خود می‌دانند.
 به طور کلی، کالایی که در سال 1960 مثلاً 100 دلار بوده، اکنون حدود 930 دلار شده و این زندگی روزمره مردم را درگیر کرده است. 

در صورت پیروزی جمهوری‌خواهان، بایدن در حوزه سیاست خارجی و به‌ویژه کمک به اوکراین با چه چالش‌هایی مواجه خواهد شد؟ 
پیش از هر چیز باید اشاره داشت سیاست خارجی بایدن بسیار مورد انتقاد است، به‌ویژه پس از ترک افغانستان به آن شکل و تقدیم آن به طالبان و بعد کم آوردن مقابل روسیه، ایران و نظایر آن.  در مورد اوکراین که در واقع جبهه نیابتی آمریکا محسوب می‌شود تا کنون 17/5 میلیارد دلار کمک به کی‎یف داده شده و این شامل سلاح و ... بوده است. نمایندگان جمهوری‌خواه حاضر مانند کوین مک‌کارتی در کنگره تصریح کرده‌اند در شرایط رکود اقتصادی «چک سفید امضا» برای کمک به اوکراین نمی‌دهند، اما بین جمهوی‌خواهان یک نظر واحد در این باره وجود ندارد و برخی حامی کمک به اوکراین هستند. بنابراین بایدن با چالش این نقطه نظرات متفاوت رو به رو خواهد بود».

 مذاکرات برجامی به کدام سمت و سو خواهد رفت؟
با توجه به نگرانی‌های عمده ای که درصورت روی کارآمدن جمهوری‌خواهان برای تداوم برجام از سوی ایرانیان وجود دارد، می توان گفت اوضاع مساعدی برای برجام پیش بینی نمی‌شود. به نظر می‌رسد اوضاع رو به وخامت باشد؛ چون جمهوری‌خواهان اصولاً با تشدید مواضع راست‌گرایانه و با تأکید بر فشار به «دشمن» از جمله ایران اعلام موضع می‌کنند. درنتیجه هم از این جهت و هم برای زمین زدن بایدن و افزون به لیست بی‌توفیقی سیاسی وی، بعید است موافق هیچ پیشرفتی در مذاکرات سیاسی باشند.

خبرنگار: زینب اصغریان