صحن را آب‌پاشی و جارو کنید، عید است

صحن را آب‌پاشی و جارو کنید، عید است

آنچه در اسناد تاریخی درباره آیین‌های نوروز در حرم مطهر بیان شده است


قدیمی‌ترین سند مربوط به برگزاری مراسم نوروز در بارگاه مطهر امام هشتم(ع) به سال 1037قمری باز می‌گردد که در آن از عید نوروز با عنوان عید سلطانی یاد شده است و تا پایان دوره قاجار، این عنوان در این اسناد ارزشمند به چشم می‌خورد. تعداد و محتوای اسناد مراسم نوروز نشان می‌دهد در دوره‌های مختلف، برگزاری جشن‌های نخستین روز بهار، به صورت یکسان انجام نشده است. البته قدمت جشن نوروز در حرم بیش از دوران صفویه است اما اسناد موجود برای این جشن‌ها از دوران صفویه موجود است که به گواه این اسناد تعطیلی ایام نوروز از آن دوران مرسوم بوده و مکتبخانه‌ها و برخی ادارات در این روز‌ها تعطیل می‌شدند. 
بر اساس این اسناد تاریخی، در روز اول فروردین دوره‌های صفویه، افشاریه و قاجاریه، مجلس جشنی دایر و در آن با غذا، شربت و شیرینی از حاضران پذیرایی ‌شده است. اسناد هزینه‌های مربوط به صاحب جمعان شربت‌خانه، حویج‌خانه، خبازخانه و قصاب‌خانه در این روز به همراه لیست غذاهای تهیه شده به عنوان «شیلان» بیانگر برپایی این مراسم در آستان قدس رضوی است. مراسم زیبای نقاره زنی در دوره قاجار آغاز شده است. فرستادن کارت تبریک به بزرگان نیز در برخی از اسناد ذکر شده است. رسم تنظیف حرم مطهر که هر سال صورت می‌گرفته نیز قابل توجه است. در میان اسناد آستان قدس رضوی یک سند از سال ۱۳۰۷ شمسی وجود دارد که به تنظیف حرم مطهر به مناسبت شب عید نوروز اشاره دارد. در متن سند آمده است: حسب‌الامر مقرر شده است «تنظیف قبل از نوروز معمول سالیانه  بیوتات از نیم چهارشنبه غره شهر شوال شروع که در یکشنبه پنجم ختم گردد». این وظیفه معمولاً با یک برنامه‌ریزی مشخص برای کشیک‌های مختلف انجام می‌شده است.
 اما یکی دیگر از رسوم قدیمی رسیدگی به امور نیازمندان بوده است. در میان اسناد موجود در آرشیو آستان قدس رضوی برخی اسناد به صورت مخارج تهیه لباس برای ایتام سادات در عید نوروز اشاره دارند. همچنین کمک به کودکان نیازمند و خرید لباس و کفش و شیرینی برای ساکنان جذام‌خانه و نواخانه رضوی از دیگر اقداماتی است که در اسناد به آن‌ها اشاره شده است.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه