فرونشست؛ بحران دهان ‌گشوده

کارشناسان از پیامدهای پدیده پنهان در خراسان رضوی می‌گویند

فرونشست؛ بحران دهان ‌گشوده

نشست زمین در خراسان رضوی دیگر از مرز هشدار گذشته و به بحران نزدیک شده است و اگر تدبیر نشود، به زودی این خطه با معضلات زیست محیطی و ویرانگری روبه‌رو خواهد شد.


بیش از ۱۵ سال است که خشکسالی بر خراسان رضوی پنجه انداخته، آب زمین را مکیده و معضلات زیست محیطی به ‌ویژه فرسایش خاک را در این منطقه روز به روز گسترده‌تر کرده است. بی‌شک فرونشست در خراسان رضوی را می‌توان نتیجه خشکسالی و کاهش سطح مخازن آب‌های زیرزمینی در استان دانست، وقتی نزولات جوی نتواند منابع زیرزمینی را تغذیه کند، برداشت‌ها از این منابع افزایش یافته و حفره‌ها و نشست زمین عمیق‌تر می‌شود.
بیشترین عوارض سطحی ناشی از نشست در دشت‌های خواف و نیشابور دیده شده که شامل شکاف‌های کیلومتری با عمق یک تا سه متر و بازشدگی متوسط ۱۰ تا ۵۰‌سانتیمتری و فروچاله‌هایی با عمق یک تا 
5/2 متر است. معاون زمین‌شناسی اداره کل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: استان خراسان رضوی ۳۷ دشت حاصلخیز دارد که دارای منابع آبی و کشاورزی است و از این تعداد، پدیده فرونشست در ۲۰ دشت با پوشش ۶۰درصدی مشاهده شده است.
هادی شریفی افزود: نتایج این فرونشست‌ها، پدیدار شدن عوارض سطحی مانند شکاف‌های کیلومتری، غیرقابل کشت شدن اراضی، تغییر سطح توپوگرافی و آبگیر شدن آن‌هاست.
وی وضعیت دشت‌های مشهد، سبزوار، خواف، بردسکن، کاشمر و نیشابور را بحرانی خواند و بیان کرد: بیشترین عوارض سطحی ناشی از نشست در دشت‌های خواف و نیشابور دیده شده که شامل شکاف‌های کیلومتری با عمق یک تا سه متر و بازشدگی متوسط ۱۰ تا ۵۰ سانتیمتری و فروچاله‌هایی با عمق یک تا 5/2 متر است. آسیب ناشی از این نشست‌ها در محورهای پرتردد، خطوط ریلی، خط انتقال گاز، برق و یا مخابرات نمود پیدا می‌کند که این یک دغدغه جدی است. وی به کُندی مطالعات مربوط به فرونشست‌ها اشاره کرد و گفت: وقتی اعتباری نیست، انجام مطالعات هم عملی نیست، ضمن اینکه بخش مدیریت بحران تا به حال یک ریال هم برای انجام مطالعات پیش‌بینی و پیشگیری از فرونشست به این اداره کل اختصاص نداده است.
مدیر نقشه و اطلاعات مکانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خراسان رضوی هم گفت: هم اینک دشت مشهد و دشت نیشابور در معرض فرونشست قرار دارند که این پدیده در منطقه شمال شرق مشهد، محدوده بولوار شاهنامه تا نزدیکی گلمکان وجود دارد، نیروگاه گازی فردوسی و نیروگاه دیزلی مشهد نیز در معرض فرونشست قرار گرفته‌اند. انوری اظهار کرد: مرکز این فرونشست در نزدیکی ایستگاه تقویت فشار ناحیه ۴ خط انتقال گاز (فاز شهید باقری) واقع در شرق بولوار شاهنامه است.فرونشست فقط به لوله‌های گاز ختم نمی‌شود، بلکه سبب ایجاد ترک‌های بزرگ در زمین نیز می‌شود که این موضوع در راه‌آهن مشهد – نیشابور اتفاق افتاده و فرونشست به این بخش نیز رسیده است.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه