به گزارش آستان‌نیوز، آثار تاریخی ساخته شده یا وقف شده برای حرم مطهر پس از استفاده، طی سده‌‏های گذشته در خزانه نگهداری می‏شود و سیاهه‏‌های اموال موجود در بخش نسخ خطی آستان قدس نشان از فهرست‏برداری منظم کارگزاران در دوره‏‌های گذشته است.

قدم نخست
در دوره نیابت تولیت محمدولی اسدی (1314ـ 1304شمسی) با ایجاد نظم در همه امور آستان قدس رضوی از جمله اموال فرهنگی و تاریخی، دفتری جدید برای ثبت و ضبط اشیا تهیه شد و در همین زمان ایده تأسیس موزه‌‏ای برای حفظ، نگهداری و نمایش آثار به جا مانده از دوره‌های تاریخی در آستان قدس رضوی مطرح شد. 
در زمان نیابت تولیت فتح‌الله پاكروان (1320 ـ 1314شمسی) ضمن تصمیم‏گیری برای ساخت بنایی برای موزه، تعدادی از اشیا انتخاب ‏شد و در سال 1315 شمسی اتاق‏های فوقانی شمال غربی صحن نو (آزادی) و جنوب شرقی صحن كهنه (انقلاب اسلامی) كه به یكدیگر متصل بوده به خزانه و محل نگهداری اشیا اختصاص یافت. دفتر یادداشت مراجعان نشان می‏دهد این مجموعه از سال 1316 تا 1321 مورد بازدید بسیاری از فرهیختگان و مقامات ایرانی و مستشرقین خارجی بوده است. 

سنگ بنای موزه در 1316
در چهاردهم آذر سال 1316 شمسی سنگ بنای ساختمان موزه در قطعه زمینی به مساحت 5هزار و700 مترمربع در مشرق مسجد گوهرشاد و كنار مقبره شیخ بهایی طی تشریفات و مراسم خاصی رسماً گذاشته می‏شود.طرح و نقشه ساختمان موزه به آندره گدار سپرده شد. این معمار و باستان‌شناس فرانسوی اوایل دوره پهلوی اول به ایران وارد و به استخدام دولت ایران درآمده بود. به جز فعالیت در حوزه باستان‌شناسی، رئیس و بنیان‌گذار دانشکده هنرهای زیبای تهران هم بود و از مهم‌ترین کارهای اجرا شده توسط او به جز موزه حرم رضوی می‌توان به موزه ایران باستان، حافظیه شیراز، موزه آذربایجان در تبریز و مدرسه ایرانشهر در یزد اشاره کرد.
اجرای طرح هم به مهندس كنتراتیف و بیوک قهرمانی سپرده شد که در سه طبقه شامل یک طبقه زیرزمین و دو طبقه فوقانی به مساحت یک هزار و 34 مترمربع ساخته و در سال 1324 شمسی افتتاح شد.
همزمان با ساخت بنای موزه از مهدی بهرامی، مدیر وقت موزه ایران باستان برای انتخاب و آماده‌سازی اشیای موجود در خزانه دعوت شد. وی از سال 1318 شمسی طی سه مرحله حضور در مشهد 189 قلم از اشیای خزانه و آثار حرم امام رضا(ع) را انتخاب کرد که در 11تالار و اتاق به ترتیب دوره تاریخی به نمایش درآمد.
 
قدم دوم 
در سال 1351 شمسی اشیای موزه به محل تالار تشریفات آستان قدس رضوی، منتقل و بنای جدیدی برای موزه در ضلع جنوبی حرم مطهر در دستور ساخت قرار گرفت. ساخت این بنا برای موزه و كتابخانه آستان قدس، از سال 1353 توسط شرکت ماهساز و زیر نظر شركت مهندسی داریوش بوربور آغاز و در سال 1355 خاتمه یافت. این موزه شامل دو تالار در یک طبقه به مساحت حدود یک هزار و 300 مترمربع بود که اشیای متنوعی از قبیل قالی، ظروف، سلاح‌ها و برخی اشیا و اجزای معماری حرم امام رضا(ع) مانند وسایل روشنایی، محراب‌ها و درهای حرم در آن به نمایش گذاشته شد. 

قدم سوم؛ توسعه 
پس از انقلاب اسلامی با رویکرد توسعه امور فرهنگی و با هدف تکریم واقفان، گنجینه‌های تخصصی به مجموعه افزوده شد. نمایش آثار در این گنجینه‏ها موجب گسترش سنت حسنه وقف و اهدای اشیای بسیاری توسط زائران و مجموعه‏داران بااخلاص در سال‏های اخیر به آستان قدس رضوی و در نتیجه توسعه موزه‏ها شد. 
در حال حاضر موزه مرکزی، موزه فرش، موزه قرآن و هدایای رهبری، موزه مردم‌شناسی و مسجد 72 تن موزه‏های آستان قدس رضوی را تشکیل می‌دهند و اشیای تاریخی حرم مطهر، اشیای وقف و اهدا شده و همچنین اشیای خریداری شده برای تکمیل مجموعه‏ها در آن‌ها به نمایش گذاشته شده است.
توسعه این مجموعه در راستای تکریم واقفان و گسترش اندیشه رضوی طی 
40 سال گذشته با آهنگ بسیار سریعی انجام‌ شده است و بر همین اساس، موزه‌های آستان قدس رضوی همگام با موزه‌های جهان در كنار توسعه فضاهای نمایشی، در عرصه فرهنگ، پژوهش، آموزش، ارتباط و همگرایی با قشرهای مختلف جامعه فعالیت‌های بسیار خوبی انجام داده است.مجموعه موزه‌های آستان قدس رضوی در سال‌های اخیر در شاخص‌های پژوهش، گردآوری، بازدید، توسعه مدیریت و معرفی و فعالیت در فضای مجازی عنوان موزه برتر را در بین موزه‌های دولتی بزرگ، از سوی شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) دریافت کرده است.