طبیعتاً تضاد راهبردی و هویتی بین ایران و آذربایجان وجود دارد که برساخته است. یعنی بحثی نبوده است که به صورت ریشه‌ای وجود داشته باشد. واقعیت این است که در قضیه آذربایجان و ارمنستان مؤلفه‌های جهانی در حال نقش‌آفرینی‌اند و هر آن ممکن است از اراده دو کشور خارج شود. از این رو نگاه‌های مختلفی به این قضیه وجود دارد.