مركز آمار ایران مرجع رسمی محاسبه و انتشار آمار نرخ بیكاری است. بر اساس تعریف مركز آمار، نرخ بیكاری عبارت است از نسبت جمعیت بیكار به جمعیت فعال. مسئله مهم در این تعریف، مفاهیم جمعیت بیكار و جمعیت فعال است. جمعیت فعال اقتصادی تمام افراد بزرگ‌تر از 10سال را در بر می‌گیرد كه در هفته پیش از آمارگیری در تولید كالا و خدمات مشاركت داشته (شاغل) و یا با وجود قابلیت مشاركت، مشاركت نداشته‌اند (بیكار). در واقع جمعیت فعال بیانگر تعداد افرادی است كه توانایی و تمایل عرضه نیروی كار خود را به بازار دارند و به دو دسته شاغل و بیكار تقسیم می‌شوند.
 افراد شاغل طبق تعریف، بخشی از جمعیت فعال‌اند كه در هفته آمارگیری، دست‌کم یك ساعت كار كرده‌اند. افراد بیكار نیز بخشی از جمعیت فعال هستند كه در هفته آمارگیری با وجود آمادگی برای انجام كار و جست‌وجوی كار، فاقد كار هستند.