آموزش و پرورش نباید تک‌بعدی باشد

آموزش و پرورش نباید تک‌بعدی باشد

دکتر مرتضی کرمی عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی

بهتر است از اینجا شروع کنیم که ما در مقطع متوسطه دروسی را داریم که با مباحث اشتغال و شهروندی و نه دانشگاه و شغل و قوای تفکر ارتباطی ندارند. درواقع دروسی که نه به‌درد دنیای بچه‌ها می‌خورد و نه آخرت آن‌ها.


با این توضیح، آموزش متوسطه را باید مقطعی بدانیم برای پذیرش مهارت‌های اشتغال‌پذیری. در برخی کشورها مهارت حل مسئله، قدرت کار تیمی، سواد کار پایه با کامپیوتر یا داشتن یک سواد مالی و شم اقتصادی، منجر به بالا رفتن توانایی برای کارآفرینی است. 
با این حال سعی می‌کنم مسائل و کار را از زاویه برنامه درسی مورد توجه قرار دهم.
ایجاد فرهنگ کار در گرو آموزش مهارت‌های اشتغال‌پذیری است. به‌طور مثال باید مشخص کنیم دانش‌آموزان در چه مواردی باید توانمندی‌هایشان افزایش پیدا کند؟ در هفت یا هشت موضوع متمرکز شویم و خروجی بگیریم. این کار هم به‌اجبار معنایش این نیست که به‌صورت کتاب درسی تعریف شود.

آموزش و پرورش نباید تک‌بعدی باشد
ببینید در سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش هم صحبت از ساحت‌های شش‌گانه می‌کند و حرف از یک بعد خاص نیست. یکی از این ساحت‌ها مقوله تربیت اقتصادی است. با این حال برای آموزش این موارد بهتر است.
برنامه درسی و آموزشی مبتنی بر پیامد داشته باشیم. یعنی نوع برنامه‌ریزی در ابتدا مشخص می‌کند که در انتها می‌خواهید به کجا برسید و با توجه به انتها، سیر و حرکت در مسیر را مشخص می‌کند. وقتی مسیر مشخص شد، می‌توانیم جایگاه درس را در این مسیر مشخص کنیم که نقش این درس در این یادگیری‌ها چیست.
در این مدل، کارکرد آموزش متوسطه یک کارکرد چندگانه است. کارکردهای چندگانه که پس از چهارسال دانش‌آموز باید به آن برسد را تصریح می‌کند و آن می‌شود نصب‌العین کتاب‌های درسی و معلمان ما. نوع کارکردی که در آموزش متوسطه قائل هستم نوعی عام‌گرایی است در مقابل تخصص‌گرایی.

مشخص کردن اجباری مسیر دانش‌آموز یک خطای بزرگ است
به نظر من مشخص کردن اجباری مسیر برای دانش‌آموز، یک خطای بزرگ است. شغل جزئی از هویت ماست. چرا این موضوع به این مهمی را می‌خواهیم در 14 یا 15 سالگی تعیین‌تکلیف کنیم؟
یکی از ضعف‌های ما در کتاب‌های درسی این است که درس‌های اختیاری نداریم و تمام درس‌ها اجباری است.
دانش‌آموز دوره متوسطه ما نیاز دارد شهروند خوب بودن را آموزش ببیند. مهارت‌های اجتماعی لازم را بیاموزد. در حال حاضر دانش‌آموزان دوره متوسطه ما تفکر انتقادی ندارند، نحوه اعتراض را نمی‌دانند، استقلال فکری ندارند. این موارد چیزهایی است که باید آموزش ببینند. 
در حال حاضر در برنامه درسی آموزش متوسطه، اشتغال‌پذیری و مهارت‌هایی که بتواند فرد را برای بازار کار آماده کند نداریم. به‌جز فنی‌وحرفه‌ای که مشخصاً برای بازار کار تربیت می‌کند. فرایندی که دانش‌آموز متوسطه را برای فضای کار آماده کند 
نداریم.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه