ارتکند؛ بهشت گمشده در دل کوه‌های هزار مسجد

قدس فرصت‌ها و معضلات یک منطقه گردشگری را بررسی کرد

ارتکند؛ بهشت گمشده در دل کوه‌های هزار مسجد

در فاصله 110 کیلومتری شمال مشهد، حوالی کلات، روستای ارتکند و جاذبه‌های بی‌مثالش قرار دارد. اگر از مشهد به سمت شهرستان کلات حرکت کنید، حدود 50 کیلومتر مانده به کلات، به این روستای زیبا می‌رسید. مسیر رسیدن به روستای ارتکند هم زیبایی‌های خاص خودش را دارد. از جاده مشهد-کلات که حرکت کنید، باید از چندین روستای جذاب و دیدنی بگذرید. روستای سر‌رود را که رد کنید، به مقصد اصلی سفر نزدیک می‌شوید. 


آبشار ارتکند
اصلی‌ترین جاذبه ارتکند، آبشار آن است که به همین نام شناخته می‌شود. آبشار حدود 3کیلومتر از روستا فاصله دارد و برای رسیدن به آن باید در مسیری خاکی که بیشتر سربالایی است پیاده‌روی کنید. مسیر رسیدن به آبشار یک مسیر استثنایی است و از جذابیت‌های این سفر به حساب می‌آید. شما در حاشیه یک رودخانه و همجوار درختان سبز و علف‌های بلند حرکت می‌کنید و به‌خصوص اگر فصل بهار را انتخاب کرده باشید، سرسبزی محیط شما را مدهوش خواهد کرد.
 ارتکند در واقع دو آبشار دارد که به گفته گردشگری که از آن بازدید کرده، مسیر دسترسی به آبشار دوم سخت است و به سنگ‌نوردی احتیاج دارد. از این رو توصیه می‌کنیم افرادی که آمادگی ندارند به سمت آبشار دوم نروند. آبشار اول به نوعی در دل یک غار واقع شده و اطراف آن را صخره‌ها فرا گرفته ‌است. آبشار دوم ارتفاعی به مراتب بیشتر از آبشار اول دارد که حدود 35 متر تخمین زده شده است. اگر موفق شوید از آبشار دوم هم بالا بروید، منظره‌ای بکر و بی‌بدیل پیش روی شماست. پس از کمی پیشروی در این مسیر به غاری می‌رسید که شبیه یک تونل است و آب رودخانه از یک سمت آن وارد و از سمت دیگر آن خارج می‌شود. در انتهای این غار 15متری آب از ارتفاعی 10 متری از کوه‌های ارتکند به پایین سرازیر می‌شود و منظره‌ زیبایی را ایجاد می‌کند. آب و هوای داخل این غار تونل مانند بسیار خنک و مطبوع است و برای فرار از گرمای تابستان گزینه خوبی است.
توصیه اکید ما این است که بدون وسایل مناسب صخره‌نوردی، به هیچ وجه به فکر بازدید از آبشار دوم نباشید، چراکه مسیر آن کمی سخت و پرچالش است. همچنین اگر همسفران شما کودکان یا افراد سالخورده هستند، جداً از این صخره‌نوردی خودداری کنید. بازدید و تماشای آبشار اول و محیط اطراف آن به اندازه کافی جذابیت دارد و می‌توانید ساعت‌ها در آن وقت بگذرانید.

پوشش گیاهی و جانوری
درختان اُرس یا وُرس که در ارتفاعات به خوبی رشد می‌کنند، مسیر آبشار ارتکند را مزین کرده‌اند. درختانی سبز و بلند که گفته می‌شود عمر برخی از آن‌ها از هزار سال هم بیشتر است. 
علاوه بر این، در آن دور و اطراف گیاهان کوهی مفیدی مثل خارشتر، شوره، گون، خرجه، گز و یرمنه نیز رشد‌می‌کنند. اگر در بهار به آن دور و اطراف سفر کنید و علاوه بر ارتکند به دامنه‌های کلات هم سر بزنید، اسفناج، تمشک و ریواس تازه نیز به چشمتان می‌خورد. 
در این مسیر صدای پرندگان هم زیاد به گوشتان می‌خورد که زیبایی و جذابیت این پیاده‌روی را دوچندان می‌کند. برخی‌ها می‌گویند در مسیر گاهی خرگوش، میش و بز هم دیده‌اند که البته احتمال حضور آن‌ها در نزدیکی آبشار کم است. البته در منطقه حفاظت شده‌ای که بین رشته‌کوه‌های‌ هزارمسجد در غرب کلات واقع شده است، تنوع گونه‌های جانوری بیشتر است؛ گراز، روباه، شغال، گربه وحشی و پالاس از حیواناتی هستند که در این منطقه دیده شده‌اند. 

مراقب طبیعت بکر ارتکند باشید
حفظ محیط زیست و مراقبت از جاذبه‌های طبیعی نکته‌ای بدیهی است که در سفر به هر منطقه‌ای، از جمله ارتکند باید در نظر بگیرید. اما اتفاق خلاقانه و بدیعی که پیشتر در ارتکند انجام می‌شد، این بود که در هنگام ورود گردشگران به منطقه گردشگری، در ازای مبلغی ناچیز یک کیسه زباله به آن‌ها تحویل داده و در پایان نیز از آن‌ها تحویل گرفته می‌شد، مبلغ ورودی نیز هنگام خروج از منطقه و تحویل کیسه‌های زباله به آن‌ها برگردانده می‌شد. اما به دلیل برخی مشکلات، این اقدام دیگر ادامه پیدا نکرد. 
در حال حاضر در محدوده آبشار و اردوگاه‌ها، اقدام‌هایی برای جمع‌آوری زباله و حفظ محیط انجام می‌شود اما در حاشیه جاده‌ و رودخانه متأسفانه هیچ نهادی متولی جمع‌آوری زباله نیست. برخی گردشگران نیز این نکته را رعایت نمی‌کنند و زباله را در محیط رها می‌کنند. توصیه می‌کنیم حتماً در هنگام سفر کیسه زباله با خود همراه داشته باشید تا به حفظ محیط طبیعی کمک کنید. 

مهم‌ترین معضلات ارتکند
با وجود زیبایی‌های بی‌بدیل این منطقه و استقبال خوب مسافران از آن، اگر پای درد دل اهالی و افراد ساکن در منطقه بنشینید، خواهید دید که ارتکند خالی از مشکل نیست. 
مدیر یکی از مجموعه‌های گردشگری اطراف ارتکند می‌گوید: مهم‌ترین معضلی که به عنوان یک فعال گردشگری با آن روبه‌رو هستم، حمایت نکردن مردم منطقه از بحث گردشگری است. شاید هنوز خیلی از مردم به این باور نرسیده‌اند که رشد گردشگری در این منطقه تا چه اندازه می‌تواند به آبادانی منطقه کمک کند.
مصطفی خزایی افزود: نکته دیگر بحث دسترسی فعالان گردشگری به منابع انرژی است. اگر مسئولان به دنبال پیشرفت و توسعه گردشگری این حوزه هستند، باید بدانند مسئله‌ای مانند قطعی برق تا چه اندازه می‌تواند تأثیر منفی بگذارد. ما در حال فعالیت و خدمت‌رسانی به گردشگران داخلی و خارجی هستیم، اما مهم‌ترین خواسته ما حمایت همه‌جانبه مردم و مسئولان است. 
یکی دیگر از اهالی روستا و مسئول یکی از مجتمع‌های گردشگری منطقه نیز درمورد مهم‌ترین نیازها و خواسته‌های مردم گفت: هنوز 4 کیلومتر انتهایی جاده منتهی به سمت آبشار خاکی است. قسمت آسفالت آن که بین روستای سررود و ارتکند قرار گرفته پیچ‌های تندی دارد و بدون تابلو راهنماست و موجب بروز مشکلاتی برای مردم به‌خصوص رانندگی در شب شده است.
حسین ارتکندی افزود: نبود اینترنت و تلفن ثابت نیز از دیگر معضلات و نیازهای بحق مردم است. گردشگرانی که به روستا سفر می‌کنند اغلب پول نقد ندارند، محلی‌ها هم کارتخوان ندارند و همین مسئله موجب می‌شود برخی مایحتاج خود را نتوانند تهیه کنند؛ از این رو بسیاری از مردم به خاطر این مسئله نمی‌توانند اقامت طولانی مدت داشته باشند. در مسیر جاده اصلی و سر دوراهی نیز تابلو راهنمای مناسبی وجود ندارد و گردشگران معمولاً مسیر روستا را گم می‌کنند. 
وی ادامه داد: هنوز طرح هادی در ارتکند اجرا نشده به همین خاطر ورودی روستا وجهه زیبایی ندارد و می‌تواند در نگاه اول چندان جذاب نباشد. ضمن اینکه این روستا هنوز هم از روشنایی مناسب برخوردار نیست و بخش‌های انتهایی روستا برق‌ندارد. شرکت برق هم برای این منطقه اولویت گردشگری در نظر نمی‌گیرد و هنوز برای حل این مشکل اقدامی اساسی صورت نگرفته است.

الزامات سفر به ارتکند
پیاده‌روی در مسیر آبشار ارتکند، یک پیاده‌روی پرچالش است، بنابراین از پوشیدن کفش مناسب و سبک غافل نشوید. ضمن اینکه به خاطر داشته باشید در نزدیکی آبشار احتمال خیس شدن وسایل شما بالاست، بنابراین تلفن همراه و سایر وسایل حساس خود را به گونه‌ای نگهداری کنید که آسیب نبینند.
نکته قابل توجه دیگر در مورد ارتکند آنتن‌دهی ضعیف تلفن همراه و اینترنت است. توصیه ما این است تا حد امکان گروهی به این منطقه سفر کنید و از همسفران خود جدا نشوید؛ چراکه ممکن است در شرایط ویژه برقراری تماس امکان‌پذیر نباشد. 

دیدنی‌های ارتکند
ارتکند علاوه بر آبشارهای پرآب، یک چشمه درخشان و شفاف نیز در دل خود دارد. این چشمه که به نام سلطان محمود شناخته می‌شود، در مسیر رودخانه ارتکند واقع شده و در ارتفاع چند مت��ی از دل کوه می‌جوشد.
اگر در فصل ییلاقی به این روستا سفر کنید، خانه‌های عشایری زیادی را در اطراف دره‌ ارتکند خواهید دید. دره‌ای که رودخانه زلال زو ارتکند در آن جریان دارد و محیطی آرامش‌بخش و بی‌نظیر  ایجاد می‌کند. یکی از جاذبه‌های سفر به ارتکند، فرصت معاشرت با عشایر منطقه و خرید محصولات محلی به صورت مستقیم از آن‌هاست. دوغ محلی، ماست، کره، پنیر و... از جمله محصولاتی هستند که می‌توانید از دست عشایر تهیه کنید. 
امکانات گردشگری ارتکند نیز کم‌نظیر است. یک مجتمع گردشگری کامل در نزدیکی آبشار قرار دارد که تمام نیازهای مسافران را تأمین می‌کند. آلاچیق، سرویس بهداشتی، نمازخانه و دیگر امکانات رفاهی با کیفیتی مناسب در این منطقه مهیاست و می‌توانید در مدت اقامتتان از آن‌ها استفاده کنید. 

خبرنگار: محدثه مودی  

برچسب ها :
ارسال دیدگاه