تولید، اشتغال، جذب سرمایه و ایجاد درآمدهای دلاری در اقتصاد استان، عنوان طرح و برنامه‌های بسیاری از مسئولان در چند سال اخیر بوده که بیشتر آن‌ها در حد شعار باقی مانده است. در کنار این طرح‌های بی‌سرانجام مسئولان، پروژه‌هایی مانند ایجاد بارانداز یا پایانه صادرات محصولات گلخانه‌ای در مشهد و استان با وجود آمادگی بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری و آماده بودن چرخه تولید و اشتغال، چندین سال است منتظر نگاه مسئولان برای ایجاد زیرساخت‌های صادراتی مانده است.

جای خالی پایانه صادرات گل
داود اصغرزاده؛ یکی از تولیدکنندگان گل رز در گفت‌وگو با خبرنگار ما عنوان کرد: 18 سال است تولیدکننده هستم و به دلیل رکود بازار در ماه‌های رمضان، محرم و صفر، نبود صادرات و حمایت نکردن مسئولان، مشکلات زیادی داریم و فکر می‌کنم مشکلات ما برای مسئولان مهم نیست. مشهد تولیدکنندگان خیلی خوب گل رز دارد؛ اما دستگاه‌های اجرایی همکاری نمی‌کنند تا پایانه‌ای برای صادرات به وجود بیاید. 
وی ضمن بیان میزان تولید گل رز گلخانه‌اش گفت: روزی 35 هزار شاخه گل تولید داریم که در نبود بازار صادراتی، بخشی از آن تبدیل به ضایعات می‌شود. در این رکود بازار، گلخانه‌های کوچک بیشتر در معرض ورشکستگی هستند؛ چون گل گلخانه‌داران بزرگ زودتر در بازار به فروش می‌‌ر‌سد هرچند که با ادامه این شرایط همین گلخانه‌ها هم مجبور به کم کردن ظرفیت تولید خود هستند. 
اصغرزاده ادامه داد: گلخانه‌داران کوچکی را سراغ دارم که با همه سختی که برای ساخت گلخانه کشیدند، مجبور به تعطیلی شدند؛ چون بازاری برای عرضه گل نیست. در حال حاضر بخشی از سالن‌های ما خالی از کشت است؛ زیرا توجیه اقتصادی ندارد گلی را وارد بازار کنیم که خریداری برای آن وجود ندارد.

پژمرده شدن گل‌های 15 یورویی
علی صادق‌زاده؛ تولیدکننده دیگر گل‌های رز که حدود 6 هزار مترمربع گلخانه گل رز دارد، در توضیح مشکلات خود و همکارانش گفت: ما هیچ پشتیبانی دولتی نداریم. در فرودگاه‌ها سردخانه نیست و در مرزها عملیات گمرکی سخت و کند انجام می‌شود. گل چون تره‌بار است، اگر از مسیر هوایی حمل شود و به دست مشتری برسد، خیلی بهتر است؛ اما متأسفانه این امکان وجود ندارد. در حال حاضر به خاطر اینکه بازار کشش قیمت بالای گل را ندارد، ما مجبور هستیم کیفیت گل را در حد متوسط نگه داریم، در صورتی که هر شاخه گل قابلیت صادرات به مسکو و فروش تا 15 یورو را دارد.
وی در ادامه تصریح کرد: اگر انگیزه و بازار وجود داشته باشد، می‌توانیم بین 250تا 300 هزار شاخه گل رز در سال تولید کنیم؛ اما در شرایطی که تولید خود را به اجبار در حد متوسط نگه داشته‌ایم، 25درصد کل تولید تبدیل به ضایعات و 30درصد هم زیر قیمت بازار به فروش می‌رسد که اگر بتوانیم صادرات کنیم، این سرمایه از بین نمی‌رود. در سال 1400 طرح توسعه گلخانه را داشتیم؛ اما با توجه به نبود زیرساخت صادراتی از جمله بارانداز، معطل مانده‌ایم. 

پایانه صادرات گل، ضرورت ملی و استانی
رئیس انجمن گل رز ایران در توضیح مشکلات تولیدکنندگان این صنف عنوان کرد: نبود بارانداز صادرات، عمده‌ترین مشکل برای صادرات گل مشهد و استان است. حدود ۴۵٠هکتار گلخانه گل و گیاه و محصولات گلخانه‌ای در استان داریم که ۵٠درصد آن در سه یا چهار سال اخیر ایجاد شده؛ اما بازار جدیدی برای این تولید به ویژه برای صادرات ایجاد نشده و این اضافه‌تولید در بازار تبدیل به ضایعات می‌شود.
مهدی سمنگانی در ادامه گفت: همه مسئولان از گذشته تاکنون در ایجاد یک بارانداز صادراتی گل اتفاق‌نظر داشته‌اند؛ اما هیچ اقدام اجرایی در این زمینه صورت نگرفته است. بارانداز صادراتی برای شرق کشور با محوریت خراسان رضوی و مشهد ضرورت ملی دارد؛ چون محل تجمیع بار از خراسان جنوبی و شمالی و استان‌های اطراف است.
وی تصریح کرد: پس از پیشنهاد زمینی برای ساخت بارانداز در جاده کلات و زمین متعلق به جهاد کشاورزی در نزدیکی فرودگاه که هنوز بلاتکلیف مانده، تاکنون محل مشخص دیگری معرفی نشده است. ما آمار زمین‌های منابع طبیعی جهاد کشاورزی را نداریم؛ ولی وقتی مراجعه می‌کنیم، می‌گویند شما زمین پیدا کنید.

بازاری با گردش مالی روزانه80 هزار دلار 
وی ضمن بیان راه‌حل‌هایی برای افزایش صادرات گل اظهار کرد: ایجاد یک بازار 100متری در بازار مرزی باجگیران یک اقدام کوتاه‌مدت است که می‌تواند 10 درصد مشکلات صادرات گل تولیدکنندگان را حل کند. در نظر گرفتن یک فضای کوچک در شهر به عنوان بارانداز، یک اقدام میان‌مدت است و اقدام بلندمدت اختصاص زمین برای بارانداز و ساخت آن به صورت تخصصی است که زمان و بودجه مناسب را می‌طلبد.
سمنگانی ادامه داد: ما شرایط صادرات گل به اروپا را با توجه به محدودیت انتقال دلار و نبود پرواز ویژه حمل بار نداریم؛ اما در نبود بازار اروپا بازارهای عملیاتی ترکمنستان، افغانستان، عراق، سوریه و مناطق اطراف را داریم که برای ما بالقوه است. گردش مالی صادرات گل در یک روز ٧٠ تا ٨٠ هزار دلار است و هر واحد تولید گل ١۵ کارگر دارد که در نبود بازار جدید عرضه، این توان در حال نابودی است.

پاسکاری زمین بارانداز در بین دستگاه‌های مختلف
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد كشاورزی خراسان رضوی به خبرنگار ما گفت: حدود 35 هکتار گلخانه گل شاخه بریده در استان وجود دارند که در سال حدود 35 میلیون شاخه گل به بازار عرضه می‌کنند و به دلیل اینکه گلخانه‌های ما هیدروپونیک است، این گل‌ها کیفیت بالایی دارند.
غلامحسین ساربان در خصوص محل‌های در نظر گرفته شده برای بارانداز تصریح کرد: در سال‌های گذشته زمینی در جاده کلات مشخص شد. متأسفانه آن زمین از امور منابع طبیعی به راه‌و شهرسازی واگذار شد و راه و شهرسازی آن را در اختیار سازمان زمین و مسکن قرار داد و به دلیل قرارگیری در حریم شهر کاری از پیش نرفت.
وی ادامه داد: گزینه بعدی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی طرق بود و چون زمین متعلق به دولت است، نیاز به مجوزهای دولتی دارد. پیشنهاد مرکز تحقیقات واگذاری زمین به صورت اجاره 10 ساله بود که تولیدکنندگان، سرمایه‌گذاری به صورت 10 ساله و اجاره‌ای را مقرون به صرفه نمی‌دانند.
وی اظهار کرد: در کنار دهکده گل ایرانیان، زمینی وجود دارد که با توجه به هزینه‌های بالا شاید امکان حضور تمام تولید‌کنندگان وجود نداشته باشد و تاکنون مباحث ایجاد محلی برای بارانداز تا این نقطه پیش رفته است. زمین مرکز تحقیقات هرچند مسائل خودش را دارد؛ اما بی‌شک اگر اراده و پیگیری جدی باشد تا حدودی قابل واگذاری است؛ چون جهاد کشاورزی مخالفتی ندارد منتها تاکنون این موضوع اتفاق نیفتاده است.

خبرنگار: طاهره فجر داودلی