مردمی‌سازی اقتصاد، نیازمند مدیریت فعال بر سهام است

فقدان متولی مشخص و  بی‌خبری مطلق «مطلعان» از سهام عدالت

مردمی‌سازی اقتصاد، نیازمند مدیریت فعال بر سهام است

حدود سه سال پس از آزادسازی سهام عدالت، مردمی‌سازی مدیریت اقتصادی کشور همچنان در حد شعار باقی مانده است، چراکه مشمولان مستقیم این سهام از آبان 99 امکان خرید و فروش ندارند و امکان فروش برای آن‌هایی که شیوه غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند هم از اسفند 1400 وجود ندارد و نمادهای شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در بازار سرمایه متوقف شده است.


ایده سهام عدالت در دولت‌های نهم و دهم با هدف مشارکت عموم مردم در مدیریت اقتصادی کشور شکل گرفت، اما پس از گذشت 15 سال از اجرایی شدن این ایده، مردم هنوز در مدیریت بنگاه‌ها نقشی ندارند و رهبر معظم انقلاب هم در پیام نوروزی خود یکی از نقاط ضعف کشور را نحوه خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی و عدم‌مشارکت مردم در مدیریت اقتصادی برشمردند و از مدیران خواستند برای حل این نقاط ضعف چاره‌اندیشی کنند.
ناگفته نماند دولت مراقبت از سهام عدالت متعلق به چند ده میلیون ایرانی را به 9 شخصیت حقوقی واگذار کرده بود که این مصوبه، تیرماه گذشته منقضی شده و صاحبنظران، نبود متولی مشخص برای سهام عدالت را آن هم در حالی که فصل مجامع شرکت‌های سرمایه‌پذیر، نزدیک است، وضعیتی پرخطر توصیف می‌کنند و نسبت به بی‌توجهی مدیران اقتصادی دولت به مردمی‌سازی اقتصاد و ورود آن‌ها به مقوله جاماندگان سهام عدالت به جای تعیین‌تکلیف این سهام، انتقاد جدی دارند.  

مطلعانی که از سهام عدالت بی‌خبرند      
خبرنگار ما در روزهای اخیر برای یافتن پاسخی شفاف و بدون ابهام از سوی مدیران مطلع پیشین یا فعلی مرتبط با سهام عدالت و شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و یا اعضای سابق و فعلی شورای عالی بورس، با چندین نفر تماس گرفت، اما آنچه در نهایت حاصل شد این بود که سهام عدالت همچنان درگیر بی‌خبری و ابهام خواهد ماند و این بدان معنی است که انتظار سهامداران برای دسترسی و بهره‌مندی از دارایی خود فعلاً ادامه دارد.     
در شرایطی که دارندگان اولیه سهام عدالت به دلیل وضعیت مبهم سهام و اجحاف طولانی‌مدت نسبت به خود گلایه دارند و خریداران این سهام هم نسبت به بسته بودن نمادهای بورسی، عدم‌دسترسی به سرمایه و مدیریت آن معترض و از شورای عالی بورس، سازمان بورس و وزارت اقتصاد، خواستار تعیین‌تکلیف سهام عدالت هستند، به نظر می‌رسد هیچ نهاد یا مدیر ذی‌ربطی درخصوص آینده این سهام و زمان تعیین‌تکلیف آن اطلاع دقیقی ندارد.
برایند تماس‌های متعدد خبرنگار ما با افراد مطلع حوزه سهام عدالت و شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را می‌توان در قالب جملات زیر خلاصه کرد: تعلیق نمادهای استانی مصوبه شورای عالی بورس است و آن‌ها باید در این زمینه پاسخگو باشند. وقتی تکلیف شرکت‌های استانی روشن نشده و بازار به ثبات نسبی نرسیده، بهتر است نمادها معلّق بماند چون باز شدن نمادها در این بلاتکلیفی به زیان مردم است. علاقه‌ای به مصاحبه ندارم، هر چه در مورد سهام عدالت کمتر حرف بزنیم بهتر است چون معلوم نیست چه کسی و چه ارگانی در این خصوص تصمیم گیرنده است. اطلاعات به روز شده ندارم و... .

مردم و مدیریت منفعل بر سهام عدالت        
خبرنگار ما در ادامه پیگیری‌های خود با محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس اسبق سازمان بورس و اوراق بهادار تماس گرفت تا دلیل توقف نمادهای استانی سهام عدالت را با توجه به سابقه مدیریتی او در این حوزه جویا شود.
این کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: مسئله سهام عدالت امروز بسیار پیچیده شده است و بخشی از مشکلات در این حوزه به بی‌دقتی‌های صورت گرفته در نقطه شروع شکل‌گیری این عملیات بر‌می‌گردد. این بی‌دقتی‌ها اشکالاتی را در ساختار سهام عدالت ایجاد کرده و در مقاطعی از وزارت اقتصاد و سازمان بورس خواستند اشکالات را رفع و رجوع کنند تا نمادهای استانی باز شود و سهامداران امکان خرید و فروش پیدا کنند، اما یکی از نهادهای امنیتی به این عرصه ورود کرد و مانع اصلاح ساختار شد. 
  به گفته رئیس اسبق سازمان بورس چنین مداخلاتی موجب شده همچنان سرنوشت و آینده سهام عدالت در ابهام باقی بماند و بالطبع تا وقتی ابهام‌های اساسی در آیین‌نامه دیده می‌شود، هیئت مدیره شرکت‌های استانی شکل نگرفته و امکان اداره شرکت‌ها برای هیئت مدیره وجود ندارد، نمی‌توان مشکلات ساختاری سهام عدالت را رفع کرد. 
دهقان دهنوی تأکید می‌کند: بهترین راهکار در مقطع فعلی این است که نهاد سیاسی و امنیتی در این حوزه دخالت نکند و اجازه دهد متخصصان در چارچوبی کارشناسی‌شده کار را جلو ببرند، چراکه نگاه امنیتی هیچ‌گاه قادر به حل یک مسئله اقتصادی نیست. 
وی ادامه می‌دهد: بسته بودن نماد یعنی مردم نمی‌توانند از دارایی‌شان استفاده کنند حال آنکه یکی از حقوق صاحبان سرمایه این است که بتوانند دارایی خود را به هر دارایی دیگری تبدیل و یا پولش را به مصارف دلخواه برسانند. وقتی نماد بسته است این امکان برای صاحبان دارایی وجود ندارد و فقط شرکت‌های سرمایه‌پذیری که سهام عدالت مبتنی بر آن‌ها شکل گرفته و اغلب بورسی هستند، سود سهام را بین سهامداران توزیع می‌کنند. 
به باور وی، از آن جایی که هیئت مدیره شرکت‌های استانی شکل نگرفته و مدیریت فعالی روی این سهام وجود ندارد، سهامداران مستقیم و غیرمستقیم، مدیریتی منفعل بر سهام خود دارند.   
این کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: در گذشته ایده‌هایی مطرح بود که در قالب آن شرکت‌های استانی با مدیریت فعال شکل بگیرند و بخشی از دارایی شرکت را به سرمایه‌گذاری‌های جدید در همان استان تبدیل کنند تا بازدهی بیشتری داشته باشد و سرمایه‌گذاری در استان‌ا هم تقویت شود، اما تا وقتی هیئت مدیره‌ای شکل نگرفته و اداره فعالی وجود ندارد، چنین ایده‌هایی هم به اجرا نمی‌رسد.

خبرنگار: فرزانه غلامی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه