​​​​​​​با گذشتن از شب قدر و قرار گرفتن در روزهای پایانی ماه رمضان، از حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد حاج علی اکبری سؤال کردیم چگونه می‌توان برای همیشه میهمان خدا شد و چه کنیم تا آثار و برکات ماه مبارک رمضان در طول سال استمرار داشته باشد؟
پاسخ مفصل حجت‌الاسلام والمسلمین حاج علی اکبری به این پرسش را در ادامه می‌خوانید.

از دست ندادن آورده‌ها، یک دغدغه خردمندانه
از همسر پیامبر(ص) نقل شده نیمه شبی از خواب بیدار شده و دید پیامبر(ص) در بستر نیست. در اطراف خانه به جست‌وجوی وی پرداخت تا سرانجام پیامبر(ص) را دید که در گوشه‌ای از بیت ایستاده، دست‌ها را بلند کرده، گریه می‌کند و می‌گوید: «اللهم و لاتکلنی الی نفسی طرفة عین ابداً» یعنی خدای من، یک چشم به هم زدنی من را به خودم واگذار نکن. «اللهم لا تنزع منّی صالح ما اعطیتنی ابداً»؛ بار خدایا! آنچه از شایستگی‌ها (مثل توفیق عمل صالح، اندیشه صالح و...) به من عطا کردی از من مگیر. 
همسر پیامبر(ص) به کناری رفت و شروع به گریه و زاری کرد، به‌طوری که پیامبر(ص) به سراغ او رفت و فرمود: چرا گریه می‌کنی؟ همسر پیامبر(ص) گفت:«چگونه نگریم در حالی که شما با آن مکانی که از سوی خدا دارید، این چنین گریان هستید؟» حضرت فرمود: «فلا اکون عبداً شکورا» آیا بنده سپاسگزار خدا نباشم؟
مسئله از دست دادن آنچه فراهم کرده‌ایم، یکی از دغدغه‌های انسان خردمند است. قرآن کریم هم یکی از دعاهای خردمندان را این‌گونه آورده است: «رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنکَ رَحْمَةً إِنَّکَ أَنتَ الْوَهَّابُ» یعنی خدایا! کمک کن بازگشت نداشته باشیم، چرا که این بازگشت‌ها، فرصت‌ها را از ما می‌گیرد.
ماه مبارک رمضان به ما یادآوری می‌کند مراقب باشیم از راهی که به‌درستی پیموده‌ایم، برنگردیم که حاصلی جز حسرت برای ما ندارد. مراقبت از بهره‌برداری‌ها، دیدارها، شنیدارها، گفتن‌ها، همین‌طور مراقبت از روزه فکری که داشتیم. بهداشت فکری را قدر بدانیم که اساس مراقبت در اعمال است. باید ارتباط‌مان را با لیلة‌القدر حفظ کنیم و البته که پس از ماه مبارک رمضان، سوره قدر این کار را انجام می‌دهد. یادآوری لیلةالقدر دو نکته را به ما گوشزد می‌کند، یکی قرآن و دیگری ولایت.
استمرار در خواندن سوره قدر، نزول فرشتگان را به ما یادآوری می‌کند و اینکه  امیر لیلةالقدر و دریافت‌کننده حقایق قرآنی چه کسی است که توجه به امام زمان(عج) و بقیةالله الاعظم است.

ضرورت مراقبت همه‌جانبه
در دعای افتتاح، فصلی است که در آن هر شب برای امام زمان(عج) دعا می‌کنیم: «اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیْکَ فِی دَوْلَةٍ کَرِیمَةٍ». وظایف و رسالت ما دربرابر امام عصر(عج) با این دعا یادآوری می‌شود. پس از ماه مبارک هم این ارتباط لطیف با امام‌عصر(عج)، با کوشیدن در راه آرمان‌های آن امام بزرگ و تقویت حالت انتظار و انجام وظایف ادامه می‌یابد. مراقبت از حضور خداوند، مراقبت و کنترل بهره‌برداری و برخورداری‌ها (مثل کنترل خوراک)، مراقبت از تمام اعضا و جوارح، روزه ذهنی و فکری، مراقبت از اعمال، مراقبت در زندگی اجتماعی و احترام به حقوق متقابل سبب می‌شود آثار و برکات ماه مبارک رمضان در طول سال استمرار داشته باشد.

کشف مسئله ولایت در رمضان
شاید مسئله عمده در رمضان که با عنوان ضیافت یا میهمانی خداوند کریم یاد می‌شود، این است در این ماه کشف می‌کنیم خودمان و تمام عالم، تحت تدبیر و نظر و تعلیم است که از آن به ولایت تعبیر شده است. هر کسی موفق شده باشد سهمی از این حقیقت بزرگ ببرد، از آن ضیافت نصیب خاصی می‌برد.
مرحوم علامه طباطبایی(ره) تمام مسئله و دغدغه‌شان مسئله ولایت، تبیین ولایت الهی، چشاندن این ولایت و تبیین ابعاد، آثار و شیوه نیل به این آثار بود. ایشان در تفسیر سوره یوسف، عنوان می‌کنند این سوره تماماً بحث ولایت است. در پایان سوره، حضرت یوسف(ع) می‌فرمایند: رَبِّ قَدْ آتَیْتَنی‏ مِنَ الْمُلْکِ وَ عَلَّمْتَنی‏ مِنْ تَأْویلِ الْأَحادیثِ فاطِرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ أَنْتَ وَلِیِّی فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ تَوَفَّنی‏ مُسْلِماً وَ أَلْحِقْنی‏ بِالصَّالِحینَ؛ پروردگارا؛ به تحقیق به من سلطنت بخشیدی و تعبیر حوادث و رؤیا را به من آموختی، تویی خالق آسمان‌ها و زمین، تو تنها مولای من در دنیا وآخرتی، مرا مسلمان بمیران و همنشین شایستگان کن.
یا در آیه امانت: «اِنّا عَرَضنا الاَمانَةَ علی السَّمواتِ و الارْضِ و الجبالِ فَاَبَیْنَ اَنْ یَحْمِلْنَها وَ اَشْفَقْنَ مِنها وَ حَمَلَها الاِنسانُ اِنَّهُ کانَ ظلُوماً جَهولاً»؛ بی‌گمان ما امانت(تکلیف) را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه داشتیم، اما آن‌ها از برداشتن آن سر باز زدند... بسیار بحث و صحبت شده که مراد و منظور از این امانت چیست؟ ایشان دیدگاه‌های مختلف را تبیین می‌کند و در اوج، نتیجه می‌گیرد این امانت، ولایت الهی است.
در ماه مبارک رمضان در رهگذر این تجربه بودن با خدا و یاد و توجه به حضرت حق و شب‌های قدر، مسئله مهم کشف ولایت است. «فَاللَّهُ هُوَ الْوَلِیُّ»؛ خداوند متعال در شب قدر، جلوه خاصی از ولایت که همان تدبیر و تقدیر است را به رخ انسان می‌کشد. برنامه‌ای سالانه و دعوت از انسان برای حضور در برنامه‌ریزی برای هستی؛ این ولایت عجین با محبت،‌ رحمت و عشق است نه با قهر.
خلاصه سخن اینکه انسان برای ماندن و امتداد خلق شده و از رهگذر این زندگی کوتاه با چشیدن شهد ولایت الهی و گرفتن جام ولایت و سرمست شدن از این نی طهور، برای حیات جاودان مهیا می‌شود. عمده مسئله این است تحت ولایت الهی بتوانیم درد جاودانگی که درد فطرت است را پرورش دهیم. ماه رمضان فرصتی است برای اینکه با نخوردن و نیاشامیدن‌ها و مراقبت‌ها، خرَد، وقت پیدا کند. یعنی به عقل وقت می‌دهیم اِعمال سلطنت کند و نفس ملکوتی‌مان تغذیه شود و پس از آن، وقت بهره‌برداری است. از صبح روز عید فطر تا ماه رمضان بعد و تا لیلة‌القدر آینده، وقت بهره‌برداری از آن ضیافت کرامت و تکریم با ولایت خاص است.

خبرنگار: مریم احمدی شیروان