​​​​​​​تجمع و اعتصابات اعتراضی به بحران هزینه‌های زندگی که حالا قشرهای مختلف شامل کارکنان خطوط ریلی، پرستاران و کارکنان آمبولانس را در برگرفته، ماه‌هاست زندگی شهروندان انگلیسی‌ را مختل کرده است. بحران در حوزه اقتصاد اوضاع سیاسی انگلیس را هم تحت تأثیر قرار داد تا جایی که «بوریس جانسون» نخست‌وزیر پیشین، در پی ناتوانی در مقابله با مشکلات مجبور به کناره‌گیری شد. سیاست‌های اقتصادی «لیز تراس» جانشین جانسون هم با شکست روبه‌رو شد و این کشور را چند هفته‌ای با هرج و مرج اقتصادی و سیاسی مواجه کرد. با کناره‌گیری تراس، «ریشی سوناک» بر صندلی نخست‌وزیری نشست ولی مشکل پیدا کردن درآمدهای جدید برای خزانه همچنان ادامه یافت؛ مسئله‌ای که به نوشته وبگاه خبری اماراتی خلیج احتمالاً سبب فروپاشی دولت سوناک نیز خواهد شد.

عوامل آغاز بحران در انگلیس
«الهام عابدینی» کارشناس مطالعات بریتانیا در گفت‌وگو با قدس درباره بحران اقتصادی انگلیس گفت: در حال حاضر تورم در انگلیس به بیش از 10درصد رسیده که رقمی کم‌سابقه در دهه‌های اخیر این کشور محسوب می‌شود. از طرفی در هفته‌های اخیر شاهد اعتصابات گسترده‌ای بودیم که از سال1389 در این حجم و این تنوع از شرکت‌کنندگان در این اعتصابات بی‌سابقه بوده است. عابدینی در زمینه دلایل بحران اقتصادی اخیر در انگلیس نیز تصریح کرد: دلایل مختلفی می‌توان برای بحران کنونی برشمرد؛ از جمله برگزیت که اختلال در زنجیره تأمین کالا را به همراه داشت و در ادامه، مشکل همه‌گیری کرونا هم به آن اضافه شد و همچنین بحران در حوزه تأمین انرژی، اقتصاد این کشور را با چالش عمده‌ای روبه‌رو کرد. در واقع جنگ اوکراین اختلالاتی را در حوزه تأمین انرژی ایجاد و تأمین انرژی با مبالغ بالاتر فشار مضاعفی را به شهروندان این کشور وارد کرد و کیفیت زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار داد.
این کارشناس مطالعات بریتانیا با تأکید بر اینکه در دوره سوناک به نظر نمی‌رسد وضعیت اقتصادی رو به بهبود باشد، افزود: به نظر می‌رسد شیب وخیم‌تر شدن بحران در دوران سوناک کمتر شده است. درواقع سوناک با عقب‌نشینی از سیاست‌های افراطی اقتصادی که مدنظر تراس بود تلاش کرد تا حدی از خشم عمومی بکاهد اما اینکه بگوییم دولت سوناک تدبیر خاصی برای مواجهه با مشکلات اقتصادی اندیشیده این‌طور نبوده است. عابدینی در پاسخ به این پرسش که درخواست معترضان چیست، گفت: درخواست معترضان علاوه بر افزایش دستمزد‌ها، برگزاری انتخابات دوباره است که همین مسئله احتمال رأی آوردن حزب رقیب یعنی حزب کارگر را در برابر حزب محافظه‌کاری که در حال حاضر دولت را در دست دارد تقویت می‌کند. 
درواقع برکناری تراس و جایگزین شدن سوناک به جای او از سوی حزب محافظه‌کار آن هم بدون برگزاری انتخابات دوباره، اعتراضات مردمی را در پی داشت که حزب محافظه‌کار را به دیکتاتوری متهم می‌کنند.

سوناک سقوط می‌کند؟
این کارشناس مسائل بریتانیا درباره احتمال سقوط دولت سوناک تأکید کرد: این مسئله به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد. در شرایط کنونی اگر اوضاع به همین منوال پیش برود احتمال اینکه شاهد سقوط دولت سوناک باشیم کمی دور از ذهن است؛ به نظر می‌رسد سوناک بتواند وضعیت را مدیریت و از فروپاشی دولتش جلوگیری کند. عابدینی افزود: درواقع هزینه‌ای که سقوط دولت‌های قبلی به این کشور تحمیل کرده ممکن است روند را به سمتی پیش ببرد که حزب محافظه‌کار که گزینه مطلوبی هم برای جایگزینی سوناک ندارد، تصمیم بگیرد برای کاستن از هزینه سقوط احتمالی دولت، به نوعی وضعیت سیاسی را تا پایان دولت فعلی کنترل کند. در حال حاضر دولت تلاش می‌کند با گفت‌وگو و مذاکره با اتحادیه‌های کارگری درباره افزایش دستمزد، به‌نوعی از این پیچ سخت عبور کند. اما موضوع فقط به گفت‌وگو بر سر افزایش دستمزد ختم نمی‌شود و مسائلی همچون چگونگی مهار تورم افسارگسیخته و برگزیت نیز مطرح هستند و هر لحظه امکان وقوع اتفاقات پیش‌بینی نشده‌ای وجود دارد.

چرخش در قبال اوکراین محتمل نیست
کارشناس مسائل بریتانیا در پاسخ به این پرسش که سقوط احتمالی دولت سوناک تا چه حد بر رویکرد انگلیس در قبال کمک به اوکراین اثر خواهد گذاشت، اذعان کرد: سوناک زمانی که وزیر خزانه‌داری دولت جانسون بود جزو کسانی بود که درزمینه کمک‌های مالی سنگین به اوکراین هشدار داده بود، اما زمانی که خودش تصدی امور را در دست گرفت به دلیل تأثیرپذیری از سیاست‌های آمریکا و ناتو، همان رویه گذشته را در پیش گرفت.
الهام عابدینی با اشاره به اینکه کارشناسان معتقدند اقتصاد کنونی انگلیس توان تحمل این حجم از کمک‌های مالی به اوکراین را ندارد، تصریح کرد: با این حال اگر قرار باشد دولت سوناک هم کنار برود، حتی اگر جایگزین وی از حزب کارگر با رویکردی ضدجنگ هم باشد بعید است شاهد چرخش گسترده سیاست انگلیس در قبال مسئله اوکراین باشیم و فقط شاید میزان کمک‌ها کمتر شود اما بی‌تردید متوقف نخواهد شد.

خبرنگار: سید احمد موسوی