​​​​​​​به طور مثال، دلیل زنده بودن و تداوم فعالیت شرکت‌های متانولی ایران رانت خوراک ارزان است و درصورت واقعی شدن قیمت نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، به‌طور کلی صادرات متانول حذف شده و تولید آن نیز از صرفه اقتصادی خواهد افتاد. 

صادرات انرژی یا محصول تولیدی؟
صنعت پتروشیمی با صادرات محصولات خام مانند متانول یا صنایع فولادی به‌شدت به انرژی ارزان وابسته هستند؛ برای همین در اصل، رقابت‌پذیری محصول صادراتی ایرانی به دلیل ارزش محصول تولیدی نیست بلکه به دلیل انرژی ارزان است. در واقع این صنایع در حال صادرات انرژی هستند نه محصول تولیدی.
برای رفع این مشکلات، قرار است برای هدایت صنایع به سمت توسعه زنجیره ارزش محصولاتشان سیاست جدیدی با عنوان اعتبار مالیاتی اجرایی شود.

چالش توسعه صنعتی کشور و دلیل خام‌فروشی گسترده محصولات غیرنفتی 
چالش توسعه صنعتی کشور و دلیل خام‌فروشی گسترده محصولات غیرنفتی به مسئله حضور نداشتن تحقیق و توسعه در دل صنعت برمی‌گردد. تجربه اصلی کشورهای در حال توسعه برای توسعه صنعتی مناسب و هدفمند، تکیه به سیاست اعطای مشوق مالیاتی برای هزینه‌کرد در تحقیق و توسعه مرتبط با آن زنجیره ارزش است. سیاست اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه با تکیه بر توسعه فناورانه به جای تکیه بر رانت انرژی ارزان یا دسترسی به بازار انحصاری، علاوه بر تکمیل زنجیره ارزش، محصولات با ارزش افزوده بالا را تهیه خواهد کرد. بدین ترتیب با اعطای سیاست اعتبار مالیاتی، علاوه بر ایجاد نشدن فشار هزینه‌ای به صنایع برای هزینه‌کرد تحقیق و توسعه و ایجاد ترغیب و تمایل در صنعت برای این هزینه‌کرد، موجب تغییر پارادایم رقابت‌پذیری صنایع ایران از وضعیت فعلی مبتنی بر داشتن رانت انرژی ارزان به سمت وضعیت جدید مبتنی بر رقابت‌پذیری و مزیت نسبی تکنولوژیک خواهد شد. این مهم یکی از اهداف اصلی اجرای سیاست اعتبار مالیاتی است که موجب خواهد شد صنعت کشور و توسعه صنعتی ایران با یک تحول بزرگ روبه‌رو شود.مینا مهرنوش، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با قدس در این باره معتقد است: سیاست اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه، راهکار مهم چرخش به سمت رقابت‌پذیری فناورانه به جای متکی بودن به رانت انرژی ارزان است.

تصویر واقعی صنعت در آینه صادرات و واردات کشور
مهرنوش با اشاره به این موضوع که با نگاهی به اقلام صادراتی و وارداتی کشور می‌توانیم به وضعیت تولیدات داخلی پی ببریم، تصریح کرد: اینکه ارزش تولیدات صادراتی کشور نسبت به محصولات وارداتی کمتر است و ما تبدیل به صادرکننده موادخام و نیمه‌خام و واردکننده محصولات نهایی شده‌ایم، امر جدیدی نیست. از سال‌ها پیش این وضعیت را داشته‌ایم و متأسفانه اکنون هم ادامه پیدا کرده است. اگر بخواهیم برای این موضوع چاره‌اندیشی‌ داشته باشیم، باید به سمت استفاده از ظرفیت‌های دانش‌بنیانی کشور و ورود فناوری به صنایع حرکت کنیم. در دنیای رقابتی امروز هر چه محصولات با کیفیت‌تر تولید کنیم، رقابت‌پذیری بیشتری در بازارهای جهانی خواهیم داشت. تولید محصولات با ارزش افزوده بالا نیازمند فناوری‌های پیشرفته و توسعه‌محور شدن صنایع است.

اهمیت سیاست اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه
این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به اهمیت سیاست اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه گفت: با توجه به بالا بودن ارزش دلار در شرایط فعلی صادرات هر چیزی برای شرکت‌ها و افراد سودآور است. همچنین به دلیل دریافت یارانه انرژی و رانت خوراک و سوخت ارزان، صنایع انگیزه‌ای برای تولید محصولات با ارزش افزوده بالا ندارند و با صادرات موادخام و نیمه‌خام نیز سود می‌کنند. بهتر است از طریق برخی سیاست‌گذاری‌های صحیح صنایع را به سمت توسعه زنجیره ارزش سوق دهیم. مشوق‌های مالیاتی در همه جای دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیاست اعتبار مالیاتی نیز در صورت ایجاد ترغیب در صنایع برای توسعه زنجیره ارزش و تولید محصولات با ارزش افزوده بالا به جای متکی بودن به رانت خوراک، اقدام بسیار مثبت و مهمی است. 

نقش دانش‌بنیان‌ها را در رونق تولید نادیده نگیریم
وی ادامه داد: باید به هر طریقی که می‌توانیم زمینه را برای فعالیت بیش از پیش شرکت‌های دانش‌بنیان و استفاده از دستاوردهای آن‌ها فراهم کنیم. بیانات رهبر معظم انقلاب همواره در راستای ضرورت رونق تولید و استفاده از ظرفیت‌های داخلی است. اگر این رهنمودها در عمل مدنظر قرار گیرد، نتایج مثبتی برای کشور خواهد داشت. در تمامی سیاست‌گذاری‌ها از جمله اعتبار مالیاتی که در راستای سوق دادن صنایع به سمت توسعه زنجیره ارزش مورد استفاده قرار می‌گیرد، باید نظارت‌های دقیقی اعمال کنیم. باید مراقب باشیم از شرکت‌های دانش‌بنیان واقعی حمایت کنیم تا نتایج عملیاتی بدست آید و در عمل شاهد توسعه زنجیره ارزش محصولات باشیم.

خبرنگار: مهدی پناهی