مدیریت کسب و کار با هنجارهای اسلامی

مدیریت کسب و کار با هنجارهای اسلامی


​​​​​​​کتاب «مدیریت و اخلاق (درنگی در شناسایی و کاربست هنجارهای اخلاقی در مدیریت کسب‌وکار با رویکرد اسلامی)» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی اسلامی در ۳۲۳ صفحه روانه بازار نشر شد.
به گزارش خبرنگار مهر، پژوهشکده اخلاق و معنویت از ابتدای تأسیس کارگروه اخلاق کاربردی بر پایه تحقیقات میدانی پروژه اخلاق مدیریت کسب‌وکار را در دستور کار خود قرار داد. این کتاب نخستین محصول پروژه «اخلاق مدیریت» است.
این اثر در سه فصل تألیف شده؛ در فصل نخست، توضیحاتی در باب مفردات و ادبیات بحث و تعریف کلیات اخلاق و مدیریت و ضرورت اخلاقی بودن مدیران، به ویژگی‌های مسائل اخلاقی در مدیریت اشاره و به اخلاق کسب‌وکار به عنوان شاخه‌ای علمی پرداخته شده است. در فصل دوم که با عنوان «هنجارشناسی اخلاق مدیریت» تألیف شده، پس از بیان ویژگی‌های هنجارشناسی اسلامی و معرفی هنجارهای عام اخلاقی در مدیریت و مقایسه آن‌ها با هنجارهای ویژه اسلامی، تلاش بر آن است امتیاز نگاه اسلام به هنجارهای مشترک در میان همه مکاتب اخلاقی نشان داده شود. 
فصل سوم به «زمینه‌های کاربست هنجارهای اخلاقی در مسائل مدیریتی» اختصاص یافته است. در این فصل، پس از سنخ‌شناسی گونه‌های مسائل اخلاقی مدیران در سازمان‌ها، انواع شیوه‌های رویارویی مدیران با این مسائل ذکر شده و با تمرکز بر شیوه بی‌توجهی اخلاقی، از شیوه‌های اصلاح این شیوه سخن رفته است. پیش از بیان هنجارهایی که از نظر اسلامی در فرایند مدیریت سازمان‌های کسب‌وکار بر آن‌ها تأکید می‌شود، لازم است با برخی ویژگی‌های هنجارشناسی اسلامی آشنا باشیم. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:
۱. تقسیم‌بندی ارزشی مشاغل: اسلام مشاغل را به حلال، حرام، مستحب و مکروه طبقه‌بندی می‌کند. این طبقه‌بندی از وجود سیستمی منظم در مدیریت اسلامی حکایت دارد.
۲. نگاه تربیتی به کار و مدیریت: یکی دیگر از ویژگی‌های مکتب اخلاقی اسلام در بحث کار و مدیریت، نگاه تربیتی خاص این مکاتب به این مقوله است و این ویژگی در بیانات مختلف از روایات پیامبر اکرم(ص) و معصومان(ع) آمده است. برنامه تربیتی اسلام در کسب‌وکار چنین است که در گام نخست به کار و تلاش و جدیت در امر معاش سفارش می‌کند و گام دوم در تربیت اخلاقی مدیران و اهالی کسب‌وکار اصلاح روحیات اخلاقی فردی است که اسلام با ارائه مقررات و دستورالعمل‌هایی به این مهم توجه کرده است. گام سوم، اصلاح اخلاق اجتماعی است که در پرتوی اصلاح رابطه فرد با بیرون از خود (جامعه و محیط زیست پیرامون خود) صورت می‌گیرد.
۳. ارزش‌گرایی به جای اصل‌گرایی: تنها با مروری بر منابع اصیل اسلامی (قرآن کریم و سنت معصومان) می‌توان دریافت هدف اخلاق از نظر اسلام، تعالی معنوی و روحانی فاعل اخلاقی است. مبنا قرار گرفتن اخلاق، فضیلت گفتمان اخلاقی را از «اصل» و «الزام» که از تکیه بر فعل حکایت می‌کنند، به «انگیزش» و «ارزش» تبدیل می‌کند که از تمرکز بر فاعل حکایت دارند. به این دلیل بر این باوریم در دیدگاه اخلاق اسلامی «ارزش‌گرایی» به جای «اصل‌گرایی» محوریت دارد.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه