یکی از نکاتی که رهبر انقلاب در دیدار اخیر به آن اشاره کردند فاصله نمازجمعه امروز با نماز جمعه مطلوب است. برای پُر کردن این فاصله چه اقداماتی نیاز است؟
 نماز جمعه را می‌توان از جهات مختلفی آسیب‌شناسی کرد. از نظر خود ائمه‌ جمعه و وظایف آن‌ها که باید خطیب جمعه باشند تا خطبه‌هایی که در نماز جمعه ارائه می‌شوند و کمیت و کیفیت جمعیتی که در نماز هر هفته حاضر می‌شوند. به نظر من این موارد هرکدام بحث جداگانه‌ای می‌طلبد. باید بپذیریم در همه این بخش‌ها نواقص و ضعف‌هایی داریم. شاید لازم باشد تحلیلی جامع از خطبه‌ها داشته باشیم تا بتوان قضاوت کرد. شاید آن نگاه آرمانی که در خطبه‌ها وجود دارد هنوز شکل نگرفته است. واقعاً با وضع مطلوب فاصله داریم. خطبه‌های نماز جمعه باید جامعه را تکان دهد. خطبه‌های نمازجمعه باید مدیریت فرهنگی، سیاسی و اجتماعی را در جامعه رقم بزند. باید جامعه را به سمت‌وسوی تعالی سوق دهد.
درباره خطبه‌ها باید بررسی بیشتری انجام شود؛ البته برای قضاوت و آسیب‌شناسی نمازجمعه نباید تنها بخشی از نماز جمعه‌ها را معیار قرار داد. میزان شرکت‌کنندگان در نمازجمعه در شهرستان‌ها و استان‌های مختلف با هم متفاوت است؛ بنابراین حتی اگر بخواهیم خطبه‌ها یا عملکرد ائمه جمعه را آسیب‌شناسی کنیم باید به مجموع نماز جمعه‌های کل کشور توجه کنیم. به نظرم این نکته مهمی است. اما درعین‌حال باید اذعان کنیم هنوز با وضعیت مطلوب فاصله بسیاری داریم. نمازجمعه باید بتواند حرکت اجتماعی ایجاد کند.
در آسیب‌شناسی‌مان باید قسمت‌هایی که نیاز است را از هم تفکیک کنیم. بخشی از ضعف به امام‌جمعه، بخشی به نوع ارائه خطبه و بخشی هم به بسترهای اجتماعی‌ای که امروز وجود دارد مربوط می‌شود. خطبه‌ها باید در این بسترها آماده و ارائه شوند؛ یعنی می‌خواهم بگویم امام‌جمعه هم بخشی از این مسئله است و موارد دیگر را هم باید در نظر داشته باشیم. البته وقتی می‌گوییم ۹۰۰ پایگاه داریم، در آن ۹۰۰پایگاه ممکن است خطیبان محترمی داشته باشیم که تأثیرگذاری‌های بسیار خوبی هم داشته باشند.

 در وضعیت مطلوب، امام‌جمعه باید چه نسبتی با مردم شهر و منطقه‌ای که آنجا ساکن است داشته باشد؟
 باید به این نکته توجه کنیم که جایگاه امام‌جمعه از منظر اسلامی در حکومت اسلامی کجاست و واقعیت‌های اجتماعی امروز چیست. گاهی انتظاراتی که از امام‌جمعه وجود دارد اجرایی است و لزوماً در حیطه اختیارات امام جمعه نیست. این درحالی است که در وضع موجود، امام‌جمعه ما یک آمر به ‌معروف و ناهی از منکر است؛ البته مردمی بودن و همدرد مشکلات مردم بودن لازم است. می‌خواهم بگویم در ارزیابی میزان کارآمدی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی یک امام‌جمعه باید به میزان اختیاراتش توجه کنید. نسبت امام‌جمعه را با مشکلات اجتماعی با میزان اختیاراتی که دارد بسنجید.
وقتی می‌خواهید خطبه‌ها تأثیرگذار باشد، در خطبه‌ها سمت‌وسوی حرکت اجتماعی را نشان دهید، در خطبه‌ها مطالبه کنید، با فساد مبارزه کنید، این پیش‌فرضی لازم دارد که اگر وجود نداشته باشد این اتفاقات نمی‌افتد. آن پیش‌فرض نفوذ اجتماعی است یا به تعبیری، سرمایه اجتماعی‌ای است که یک امام‌جمعه در یک منطقه دارد. حالا این سرمایه اجتماعی چگونه حاصل می‌شود. این پیش‌فرض طی شنبه تا پنجشنبه باید فراهم شود. یعنی امام جمعه -از باب امام‌جمعه بودن- موظف است یک نفوذ اجتماعی را فراهم کند. منظورم این نیست که خدای ناکرده دنبال اسم و رسم و مسائل اینچنینی برود، نه، این درواقع خواسته‌ شریعت از امام جمعه است که این سرمایه اجتماعی را فراهم و حفظ کند تا بتواند مدیریت فرهنگی، سیاسی و اجتماعی داشته باشد. حالا در طول هفته چه باید کرد؟ یکی از ملاحظات ایجابی این است تقوایی را که روز جمعه می‌گوییم و نظم و توثیق آن را می‌کنیم، در طول هفته در مقام عمل نشان دهیم. اگر به مردم می‌گوییم تقوا را رعایت کنید، باید جوری عمل کنیم که مردم احساس کنند به حرف خودمان باور داریم. پس اولین نکته این است که این تقوا را در عمل به مردم نشان دهیم.
دوم این است که همواره در کنار مردم حضور داشته باشیم، فاصله‌ای با مردم نداشته باشیم. مردم احساس کنند امام‌جمعه یکی مثل بقیه است. این بسیار اهمیت دارد که مردم احساس نکنند امام‌جمعه‌شان با آن‌ها فرق دارد. نه، ما هم یکی مثل بقیه‌ مردم هستیم، مثل بقیه‌ مردم در کنار مردم هستیم. این هم یکی از مسائلی که به نظرم مهم است.
سومین مسئله این است که مردم احساس کنند امام‌جمعه‌شان نسبت‌به مشکلات و زندگی روزمره‌ آن‌ها دغدغه دارد؛ توجه، فهم و درک مشترکی با مردم دارد. این موارد آن ملاحظات ایجابی است که می‌تواند به کار ما کمک کند.
و چهارم اینکه مردم احساس کنند امام‌جمعه واقعیت‌های اجتماعی و مسائل آن‌ها را درک می‌کند و اندیشه‌اش متفاوت با واقعیت‌های جامعه نیست. بسیار مهم است درک درستی از واقعیت‌های اجتماعی داشته باشیم چون اگر خدای‌ناکرده درک درست و مشترک ایجاد نشد، خود به خود فاصله ایجاد می‌شود.

باتوجه‌به اقتضائات امروز جامعه و مسائلی که مردم با آن‌ها مواجه هستند، فکر می‌کنید جای طرح چه موضوعاتی در خطبه‌های نماز جمعه خالی است و طرح آن‌ها ضرورت دارد؟
 باید توجه داشت هر تلاش و کار خوبی جهاد نیست. جهاد آنجایی است که بدانیم معبرهای ورود دشمن کجاست، جامعه از چه بخشی آسیب می‌بیند و نیازهای اجتماعی ما چیست.
 در بیان خطبه‌ها ضرورت دارد فهم درستی از واقعیت‌های اجتماعی داشته باشیم. در خطبه باید نگاه کنیم امروز جامعه به چه چیزی نیاز دارد و از چه سمتی آسیب می‌بیند، چه چیزهایی در جامعه اسلامی تزلزل ایجاد می‌کند، چه چیزهایی جامعه اسلامی را دچار مشکلات می‌کند؛ این موارد باید به‌درستی شناسایی و مورد نقد و بررسی واقع شوند و درنهایت در این زمینه‌ها هدایت‌گری شود تا جامعه از این آسیب‌ها نجات پیدا کند. این همان تعبیری است که رهبر انقلاب اسلامی درباره آن فرمودند جهاد تبیین داشته باشید.