عدالت؛ آرمان فراموش شده نهضت مشروطیت

عدالت؛ آرمان فراموش شده نهضت مشروطیت

دیروز، سالروز امضای فرمان مشروطه توسط مظفرالدین‌شاه قاجار بود.


​​​​​​​او در فرمان مشهور 14مرداد 1285، فرمان تأسیس مجلسی با عنوان «مجلس شورای اسلامی» را داد. موضوعی که بعدها مشروطه‌خواهان تندرو، در فضای پرغفلت پس از سقوط استبداد صغیر، آن را تغییر دادند و اسلامیت مشروطه را انکار کردند. با این حال، آنچه درباره مشروطیت، کاملاً نادیده گرفته‌ شد، تنها حذف صفت «اسلامی» از عنوان مجلس نبود. اصولاً مردم ایران آشنایی چندانی با نظام پارلمانی نداشتند و آنچه آن‌ها را به میدان مبارزه با استبداد کشاند، برقراری عدالت بود؛ چنان‌که در مهاجرت کبرای علمای تهران به قم که آن را عامل اصلی امضای فرمان مشروطیت می‌دانند، تأسیس عدالتخانه، یکی از اساسی‌ترین خواسته‌های مردم و متحصنان محسوب می‌شد. با این حال، این آرمان حقیقی ملت، از روی قصد به فراموشی سپرده شد و در بحبوحه درگیری‌های آن روزگار، جایش را با موضوعات دیگری پر کردند. نتیجه آن شد که مشروطیت به نام مردم و به کام منورالفکرها، پیروز گردید و به‌تدریج، با حذف فیزیکی یا معنوی علمای مشروطه‌خواه، طیفی عموماً غربگرا، سکان هدایت آن را در دست گرفتند؛ نتیجه این نادیده گرفتن آرمان اساسی مشروطه، ظهور رضاخان و مهجور شدن قانون اساسی مشروطه در ایران بود.  

برچسب ها :
ارسال دیدگاه