گفت‌وگو با خادمان سازندگی، حفظ و صیانت از ابنیه حرم رضوی
365 روز خدمت نامرئی در حرم مطهر امام رضا(ع)
سارا صالحی
خدمتی که سرما و گرما، روز و شب، وقت و بی‌وقت ندارد. تازه در ایام تعطیلی دیگران، کارشان چند برابر می‌شود. گفته‌ای خلاف واقع نیست که حساس‌ترین و زیربنایی‌ترین خدمت به دوش آن‌ها گذاشته شده؛ اگر همه خدمات فرهنگی و مذهبی حرم مطهر در عالی‌ترین شکل ممکن مهیا شود، ولی فقط برای ساعتی برق، صدا و یا... دچار اختلال شود، دیگر ارزش تلاش و خدمات سایر حوزه‌ها هم به چشم نمی‌آید. همه این دشواری‌ها و بار سنگین مسئولیت را با ولی‌نعمتشان، حضرت علی بن موسی الرضا(ع) معامله کرده‌اند. به بهانه روز «مهندس»، با پنج تن از مهندسان و خدمه سازمان فنی و نگهداری حرم مطهر رضوی به گفت‌وگو نشستیم.
در این محیط همه با وضو حاضر می‌شوند
سال‌ها از تاریخ بازنشستگی‌اش گذشته اما به خاطر تجربه ارزشمندی که در معماری ایرانی اسلامی دارد، پس از نزدیک به چهار دهه فعالیت در این مجموعه، همچنان مسئولیت بزرگ کار هنری حرم و هدایت نیروهای جوان‌تر را عهده‌ار است. محسن صباغیان طوسی در حال حاضر مشاور هنری و سنتی این سازمان است و با همه تجارب و توانمندی حرفه‌ای که دارد می‌گوید: هر چه یاد گرفته‌ایم از برکت این حرم و وجود نورانی امام هشتم است.
استاد طوسی یکی دیگر از نکات قابل اهمیت در این حوزه کاری را انتقال مفاهیم دینی از دل سنگ و شیشه و کاشی و چوب معرفی می‌کند. او ادامه می‌دهد: هدف از این همه نقش و نگار این است که دیده و وجود زائر را به سمت و سوی معنویت و مفهوم زیارت سوق دهیم. این کار سخت، وقتی امکان‌پذیر می‌شود که نیروی کار در کنار علم و هنر و تجربه، با نیت خدمت دست به کار ببرد. در این محیط از کارگر و مهندس و معمار همه با وضو سر کار حاضر می‌شوند. همین طور، استفاده از مصالح اصیل و معدنی به بالا بردن ارزش معماری کمک قابل توجهی می‌کند که در ساخت همه اماکن و ابنیه بارگاه منور رضوی در اولویت توجه قرار دارد. مجموعه هنرهایی که در اماکن مذهبی به‌کار می‌رود هر یک پیامی دارند که پی بردن به آن‌ها در شناخت هنر اسلامی ایرانی بسیار مؤثر است.
حفظ و صیانت از کاشی تا بلبرینگ موقوفات!
سیدامیرحسین موسوی که در دو رشته مهندس مکانیک و کامپیوتر تحصیل کرده هم‌اکنون سرپرست امور نگهداری زیرساخت و تجهیزات الکترونیکی و کنترلی سازمان فنی و نگهداری حرم مطهر است. او حرم را موجودی زنده می‌خواند که 24 ساعته درِ آن به‌روی زائران باز است و زائران این امکانات را با همه جزئیاتش نیاز دارند تا زیارتی آسوده را تجربه کنند. اگرچه کار این تیم فنی و مهندسی به‌صورت مشهود به چشم زائران نمی‌آید، اما به محض بروز کوچک‌ترین اختلال در هر جزء آن، تازه ارزش و اهمیت خدمات ناپیدای آن‌ها روشن می‌شود. چیزی که هرگز آرزوی خدمه این مجموعه نیست تا به بهای دیده شدن خدمتشان، کوچک‌ترین خللی در روند زیارت اتفاق بیفتد.
مهندس موسوی با اشاره به اینکه یکی از سخت‌ترین ویژگی‌های فعالیت در حوزه تأسیسات نداشتن تعطیلات و کار کردن با حفظ آرامش کامل برای زائران است، اضافه می‌کند: همکاران ما همیشه آماده به خدمت هستند. حساسیت و گستره حرم، عید و تعطیل‌بردار نیست. از طرفی، کار را باید طوری انجام دهیم که اگر هر عملیات کوچک و بزرگی در دست انجام است، زائر حس نکند تعمیراتی انجام می‌شود.
در اهمیت خدماتشان همین بس که بسیاری از «ترین‌های»کشور از بزرگ‌ترین صوت دیجیتال کشور، یکی از متراکم‌ترین سیستم‌های فیبر نوری، یکی از بزرگ‌ترین سیستم‌های مدیریت هوشمند ساختمان که مانیتورینگ و کنترل(BMS) دقیق تأسیسات را انجام می‌دهند در حوزه کار و فعالیت آن‌ها رقم می‌خورد. برای حفظ و صیانت از حریم رضوی، چند اتاق سرور طراحی شده که در صورت وقوع هر نوع اتفاقی برای یکی از مراکز کنترل، آرامش حرم بدون هیچ وقفه‌ای ادامه پیدا کند.
موسوی پس از همه این حرف‌ها، دست آخر می‌گوید: تمام تلاش ما در این سازمان این است که هر آنچه توسط دلدادگان امام هشتم وقف این آستان مقدس شده از کاشی گرفته تا یک بلبرینگ تأسیساتی، به بهترین نحو مورد استفاده قرار گیرد. چون حفاظت از این مجموعه، مسئولیت شرعی ماست، نه شغل و محل درآمد ما.
خدمتی که منت هم ندارد
محمد ابراهیم ایمانی خامنه از موسپیدکرده‌های حوزه نوسازی و زیر ساخت تأسیسات است. به عنوان سرپرست واحد برق و نوسازی سال‌هاست مشغول خدمتگزاری بوده و آخر اسفند ماه نیز شغل شریفش به پایان می‌رسد. برخلاف تصورمان درباره مخاطرات کار در حوزه نوسازی، یکی از دشواری‌های کار در این واحد را رعایت ملاحظات معماری بیان می‌نماید که اجازه تخریب به سختی صادر می‌شود و یا برخی وقت‌ها مجوز صادر نمی‌شود.
او کار کردن در این فضای معنوی را افتخار عمر خود بیان و تصریح می‌کند با اینکه در طول این سال‌ها موقعیت‌های کاری بهتری به لحاظ مادی داشته ولی بعد معنوی حضور در حرم مطهر را ترجیح داده است. البته هیچ منتی هم بر کسی ندارد.
ساخت و سازی با دوام و بی‌سروصدا
ایلیا منتظری از مهندسان جوان حوزه نوسازی و عمرانی حرم مطهر رضوی است. در اتاق کارش، نقشه بسیار بزرگی از حرم و بارگاه مطهر امام هشتم نصب شده که نشان از اهمیت و وسعت حوزه تخصصی کاری او دارد. او حرم رضوی را گنجینه عظیم معماری توصیف می‌کند که دخل و تصرف در هر بخشی، در مقایسه با عملیات عمرانی در سازه‌های مشابه، با مسائل و پیچیدگی‌های خاصی روبه‌رو است. او اضافه می‌کند: اجرای پروژه‌های جدید در همجواری سازه‌های سنتی باید با حفظ همه ارزش‌های ابنیه تاریخی، رعایت حداکثر کیفیت در اجرای کار، کیفیت بالای مصالح مورد استفاده، کنترل و نظارت منظم بر کل عملیات و با حساسیت و دقت بسیار بیشتری از سایر پروژه‌های عمرانی انجام شود.
منتظری در ادامه می‌گوید: به عنوان مثال پروژه زیرسطحی بست شیخ بهایی طوری پیش می‌رود که زائر و مجاور در حال زیارت هستند و همزمان ما زیر پایشان عملیاتی به وسعت ساخت یک رواق جدید را آهسته و پیوسته پیش می‌بریم. کلیت کار پروژه‌های ساختمانی همراه با آلودگی و سروصداست ولی ما در حریم رضوی برای اینکه تمرکز زائر را در حال و هوای زیارت به‌هم نزنیم، با حداکثر ملاحظات کار را پیش می‌بریم. با این همه، خروجی با کیفیت‌تری باید تحویل دهیم تا دیرتر نیاز به بهسازی دوباره داشته باشد.
کار در بلندای گنبد تا زیر زمین
وحید احمد سیماب به عنوان مسئول جوشکاری خدمات فنی و بهره‌برداری در کنار همکارانش می‌گوید: از تعویض میل پرچم حرم مطهر تا سرویس و نگهداری در و پنجره و آینه‌کاری‌ها در دامنه فعالیت‌های ما جای می‌گیرد و همه کارها از بالای گنبد و درون روضه منوره تا کار در زیر سطح زمین همگی برایمان به یک اندازه مقدس است؛ چرا که کار برای رفاه حال زائران امام رئوف به حساب می‌آید. شاید کسی کمتر باور کند چه تنوع خدماتی از صبح تا شب در حرم صورت می‌پذیرد که جریان زیارت این طور بی کم و کاست انجام می‌شود. سیماب در این زمینه برایمان تعریف می‌کند: از داربست‌بندی و جانمایی دقیق و امن جایگاه سخنرانی عیدانه رهبر معظم انقلاب تا بازکردن قفل‌هایی که مردم روی در و پنجره‌های حرم می‌بندند و به مرور موجب سایش سازه‌های فلزی حرم می‌شود، همگی کار ماست.
سال‌ها از تاریخ بازنشستگی‌اش گذشته اما به خاطر تجربه ارزشمندی که در معماری ایرانی اسلامی دارد، پس از نزدیک به چهار دهه فعالیت در این مجموعه، همچنان مسئولیت بزرگ کار هنری حرم و هدایت نیروهای جوان‌تر را عهده‌ار است. محسن صباغیان طوسی در حال حاضر مشاور هنری و سنتی این سازمان است و با همه تجارب و توانمندی حرفه‌ای که دارد می‌گوید: هر چه یاد گرفته‌ایم از برکت این حرم و وجود نورانی امام هشتم است.
استاد طوسی یکی دیگر از نکات قابل اهمیت در این حوزه کاری را انتقال مفاهیم دینی از دل سنگ و شیشه و کاشی و چوب معرفی می‌کند. او ادامه می‌دهد: هدف از این همه نقش و نگار این است که دیده و وجود زائر را به سمت و سوی معنویت و مفهوم زیارت سوق دهیم. این کار سخت، وقتی امکان‌پذیر می‌شود که نیروی کار در کنار علم و هنر و تجربه، با نیت خدمت دست به کار ببرد. در این محیط از کارگر و مهندس و معمار همه با وضو سر کار حاضر می‌شوند. همین طور، استفاده از مصالح اصیل و معدنی به بالا بردن ارزش معماری کمک قابل توجهی می‌کند که در ساخت همه اماکن و ابنیه بارگاه منور رضوی در اولویت توجه قرار دارد. مجموعه هنرهایی که در اماکن مذهبی به‌کار می‌رود هر یک پیامی دارند که پی بردن به آن‌ها در شناخت هنر اسلامی ایرانی بسیار مؤثر است.
حفظ و صیانت از کاشی تا بلبرینگ موقوفات!
سیدامیرحسین موسوی که در دو رشته مهندس مکانیک و کامپیوتر تحصیل کرده هم‌اکنون سرپرست امور نگهداری زیرساخت و تجهیزات الکترونیکی و کنترلی سازمان فنی و نگهداری حرم مطهر است. او حرم را موجودی زنده می‌خواند که 24 ساعته درِ آن به‌روی زائران باز است و زائران این امکانات را با همه جزئیاتش نیاز دارند تا زیارتی آسوده را تجربه کنند. اگرچه کار این تیم فنی و مهندسی به‌صورت مشهود به چشم زائران نمی‌آید، اما به محض بروز کوچک‌ترین اختلال در هر جزء آن، تازه ارزش و اهمیت خدمات ناپیدای آن‌ها روشن می‌شود. چیزی که هرگز آرزوی خدمه این مجموعه نیست تا به بهای دیده شدن خدمتشان، کوچک‌ترین خللی در روند زیارت اتفاق بیفتد.
مهندس موسوی با اشاره به اینکه یکی از سخت‌ترین ویژگی‌های فعالیت در حوزه تأسیسات نداشتن تعطیلات و کار کردن با حفظ آرامش کامل برای زائران است، اضافه می‌کند: همکاران ما همیشه آماده به خدمت هستند. حساسیت و گستره حرم، عید و تعطیل‌بردار نیست. از طرفی، کار را باید طوری انجام دهیم که اگر هر عملیات کوچک و بزرگی در دست انجام است، زائر حس نکند تعمیراتی انجام می‌شود.
در اهمیت خدماتشان همین بس که بسیاری از «ترین‌های»کشور از بزرگ‌ترین صوت دیجیتال کشور، یکی از متراکم‌ترین سیستم‌های فیبر نوری، یکی از بزرگ‌ترین سیستم‌های مدیریت هوشمند ساختمان که مانیتورینگ و کنترل(BMS) دقیق تأسیسات را انجام می‌دهند در حوزه کار و فعالیت آن‌ها رقم می‌خورد. برای حفظ و صیانت از حریم رضوی، چند اتاق سرور طراحی شده که در صورت وقوع هر نوع اتفاقی برای یکی از مراکز کنترل، آرامش حرم بدون هیچ وقفه‌ای ادامه پیدا کند.
موسوی پس از همه این حرف‌ها، دست آخر می‌گوید: تمام تلاش ما در این سازمان این است که هر آنچه توسط دلدادگان امام هشتم وقف این آستان مقدس شده از کاشی گرفته تا یک بلبرینگ تأسیساتی، به بهترین نحو مورد استفاده قرار گیرد. چون حفاظت از این مجموعه، مسئولیت شرعی ماست، نه شغل و محل درآمد ما.
خدمتی که منت هم ندارد
محمد ابراهیم ایمانی خامنه از موسپیدکرده‌های حوزه نوسازی و زیر ساخت تأسیسات است. به عنوان سرپرست واحد برق و نوسازی سال‌هاست مشغول خدمتگزاری بوده و آخر اسفند ماه نیز شغل شریفش به پایان می‌رسد. برخلاف تصورمان درباره مخاطرات کار در حوزه نوسازی، یکی از دشواری‌های کار در این واحد را رعایت ملاحظات معماری بیان می‌نماید که اجازه تخریب به سختی صادر می‌شود و یا برخی وقت‌ها مجوز صادر نمی‌شود.
او کار کردن در این فضای معنوی را افتخار عمر خود بیان و تصریح می‌کند با اینکه در طول این سال‌ها موقعیت‌های کاری بهتری به لحاظ مادی داشته ولی بعد معنوی حضور در حرم مطهر را ترجیح داده است. البته هیچ منتی هم بر کسی ندارد.
ساخت و سازی با دوام و بی‌سروصدا
ایلیا منتظری از مهندسان جوان حوزه نوسازی و عمرانی حرم مطهر رضوی است. در اتاق کارش، نقشه بسیار بزرگی از حرم و بارگاه مطهر امام هشتم نصب شده که نشان از اهمیت و وسعت حوزه تخصصی کاری او دارد. او حرم رضوی را گنجینه عظیم معماری توصیف می‌کند که دخل و تصرف در هر بخشی، در مقایسه با عملیات عمرانی در سازه‌های مشابه، با مسائل و پیچیدگی‌های خاصی روبه‌رو است. او اضافه می‌کند: اجرای پروژه‌های جدید در همجواری سازه‌های سنتی باید با حفظ همه ارزش‌های ابنیه تاریخی، رعایت حداکثر کیفیت در اجرای کار، کیفیت بالای مصالح مورد استفاده، کنترل و نظارت منظم بر کل عملیات و با حساسیت و دقت بسیار بیشتری از سایر پروژه‌های عمرانی انجام شود.
منتظری در ادامه می‌گوید: به عنوان مثال پروژه زیرسطحی بست شیخ بهایی طوری پیش می‌رود که زائر و مجاور در حال زیارت هستند و همزمان ما زیر پایشان عملیاتی به وسعت ساخت یک رواق جدید را آهسته و پیوسته پیش می‌بریم. کلیت کار پروژه‌های ساختمانی همراه با آلودگی و سروصداست ولی ما در حریم رضوی برای اینکه تمرکز زائر را در حال و هوای زیارت به‌هم نزنیم، با حداکثر ملاحظات کار را پیش می‌بریم. با این همه، خروجی با کیفیت‌تری باید تحویل دهیم تا دیرتر نیاز به بهسازی دوباره داشته باشد.
کار در بلندای گنبد تا زیر زمین
وحید احمد سیماب به عنوان مسئول جوشکاری خدمات فنی و بهره‌برداری در کنار همکارانش می‌گوید: از تعویض میل پرچم حرم مطهر تا سرویس و نگهداری در و پنجره و آینه‌کاری‌ها در دامنه فعالیت‌های ما جای می‌گیرد و همه کارها از بالای گنبد و درون روضه منوره تا کار در زیر سطح زمین همگی برایمان به یک اندازه مقدس است؛ چرا که کار برای رفاه حال زائران امام رئوف به حساب می‌آید. شاید کسی کمتر باور کند چه تنوع خدماتی از صبح تا شب در حرم صورت می‌پذیرد که جریان زیارت این طور بی کم و کاست انجام می‌شود. سیماب در این زمینه برایمان تعریف می‌کند: از داربست‌بندی و جانمایی دقیق و امن جایگاه سخنرانی عیدانه رهبر معظم انقلاب تا بازکردن قفل‌هایی که مردم روی در و پنجره‌های حرم می‌بندند و به مرور موجب سایش سازه‌های فلزی حرم می‌شود، همگی کار ماست.
برچسب ها :
ارسال دیدگاه
تیتر خبرها
-
زیارت اوّل هزار زائر
-
معماری موحدانه در خدمت هندسه زیارت
-
یک گناه شیرین و ارزان!
-
بنیانگذار نخستین بسیج مردمی
-
افتتاح دو طرح خدمات سلامت در شهرستان هویزه
-
دعا فضیلتی است بین دانایی و دارایی
-
غرب، تصویری دروغین از آینده جهان ارائه می‌دهد
-
365 روز خدمت نامرئی در حرم مطهر امام رضا(ع)
-
«زندگینامه محمد(ص)، ماهیت و وثاقت» منتشر شد
