وقف‌نامه‌هایی برای عید و عزا

درباره برخی از موقوفات حرم مطهر رضوی که در ماه مبارک رمضان اجرا می‌شود 

وقف‌نامه‌هایی برای عید و عزا

موقوفات امام رضا (ع) را باید مهم‌ترین و بزرگ‌ترین موقوفات دنیا به‌شمار آورد. موقوفاتی که هرچند در ابتدا در اطراف حرم مطهر رضوی و برای کمک به زائران آن حرم مطهر وقف می‌شد، اما در گذر زمان گسترش پیدا کرد و دامنه و وسعت آن از مرزهای ایران نیز فراتر رفت.


​​​​​​​اموال و املاکی که خرید و فروش «اصل» آن‌ها موقوف شده و منافع و درآمدهای حاصل از آن به مصارف تعیین شده در وقف نامه‌ها می‌رسد.
در میان موقوفات، چه موقوفات عام و چه موقوفات خاص، بخشی ازموقوفات نیز به زمان‌های خاص اختصاص پیدا کرده و از جمله این موقوفات، مواردی است که مصارف آن به ماه مبارک رمضان معطوف شده است. 
 
موقوفه روضه‌خوانی برای روزهای قدر
از جمله این موقوفات که مهر آن به سال 1316 هجری قمری باز می‌گردد، موقوفه مرحوم «سلطان حسین میرزا نیرالدوله» و مشتمل بر رقبات زیادی در نیشابور است که می بایست درآمد آن صرف اموری مانند روشنایی حرم مطهر رضوی و روضه‌خوانی شود. بخشی از درآمد این موقوفه، باید همه ساله صرف روضه‌خوانی در عصر روزهای نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم ماه مبارک رمضان بر سر مقبره واقف و همچنین اهدای مبلغی به فقرای زائر و غیرزائر، سادات و غیرسادات مستحق در روز بیست و سوم رمضان شود.

وقفی برای پخت حلیم در افطار
وقف‌نامه دیگری متعلق به «محمود بیگا» ناظر بیوتات آستانه وجود دارد که از ماه رمضان سال 1120 هجری قمری آغاز شده است و مشتمل بر عواید مزارع، قنوات و مقداری زمین در مشهد  است که باید به مصارفی از جمله ایتام سادات، نایب‌الزیاره و فقرا و مستمندان برسد.
بخشی از این موقوفه نیز شامل پخت حلیم در ماه رمضان برای مستحقان و در صورت اضافه، دیگر اوقات سال است. درآمد این موقوفه صرف افطاری دادن به فقرا و مساکین در ماه مبارک رمضان می‌شود.

موقوفه‌ای برای افطاری نیازمندان
موقوفه دیگر، متعلق به «میرزا حسین محرر» است که در سال 1281 نوشته شده و عواید تعدادی مزرعه، قلعه، اشجار و ... که ثلث درآمد آن می‌بایست صرف افطاری طلاب، فقرا و مساکین در ماه مبارک رمضان شود.

موقوفه‌ای برای چای و قند کشیک‌خانه حرم
موقوفه دیگر، مربوط به «مصطفی قلی‌خان افشار» مشتمل بر عواید تعدادی از مزارع است که درآمد آن باید صرف خادمان حضرت رضا (ع) و قهوه کشیک‌خانه خدام و منسوبان و کارکنان شود و اگر چیزی اضافه بیاید، در ماه مبارک رمضان در اول افطاری، صرف چای و قند کشیک‌خانه مبارکه شود.

موقوفاتی برای پذیرایی از زائران و مجاوران
برخی اسناد موقوفه‌های عصر قاجار نیز بنا بر خواست واقف، می‌بایست در ماه مبارک رمضان به هزینه برگزاری جشن میلاد امام حسن مجتبی(ع)، برپایی مراسم احیا در حرم، برگزاری مراسم قدر، روضه و قرآن‌خوانی ماه مبارک رمضان، روشنایی شبانه‌روزی حرم برای استفاده مردم و اطعام شود. در برخی از این اسناد حتی نوع غذا و چگونگی پذیرایی از میهمانان هم نوشته شده است. همچنین جشن میلاد امام حسن مجتبی (ع) نیز پس از اذان مغرب در ایوان طلای صحن قدیم برپا می‌شده که در آن از میهمانان با شربت و شیرینی پذیرایی می‌کرده‌اند.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه