نام‌آوران خراسان
«خواجه عتیق» نخستین متولی آستان قدس رضوی
مقدم
عتیق علی بن احمد بن ملک اسماعیل طوسی معروف به خواجه عتیق منشی، از نوادگان خواجه نصیرالدین طوسی و از دولتمردان و هنرمندان دوره شاه‌اسماعیل اول و شاه‌تهماسب صفوی بوده که خط نستعلیق را بسیار خوب می‌نوشته و در دیوان انشاء، مقامی مهم داشته است.خواجه عتیق منشی، از اعقاب خواجه نصیرالدین طوسی و واقف یکی از بهترین املاک آستان قدس رضوی (املاک کنه‌بیست و مزرعه نمونه) و موقوفات گرانبهای دیگری است. او همچنین نخستین متولی دولتی آستان قدس در قرن دهم هجری بوده است.
سال دقیق آغاز و انجام تولیت و سال فوت خواجه عتیق روشن نیست، اما او باید بین سال‌های 916 تا 931 قمری متولی این آستان مقدس بوده باشد، زیرا در جمادی‌الاخر سال 931 املاک و رقبات زیادی را وقف آستان قدس کرد و برای خود نیز مقبره‌ای مجلل در حرم مطهر ساخت اما مقبره وی امروزه مجهول‌المکان است، جز اینکه می‌دانیم مقبره در کنار مدرسه بالاسر بوده که آن مدرسه هم امروز تبدیل به رواق دارالولایه شده است.
وقف‌نامه عتیقی، قدیمی‌ترین وقف‌نامه موجود در آستان قدس رضوی و یکی از بزرگ‌ترین و آبادترین رقبات وقفی آن به شمار می‌آید. واقف در این وقف‌نامه، فهرست دقیق رقبات و مزارع (کنه‌بیست، کاریز پایین، شاه طغای، جایاب اخلمد و رادکان)، قنات‌ها (چاه خاصه تماماً، قنات دایره و ثلثان قنات جاریه حمید)، باغ‌ها (عماد، گلابکار، باغ مشهور به امیر حسین بقّال و تمامت یک نصف باغ مشهور به باغ علاءالدین) حمام، نیم آلاز آب رودخانه شاندیز، طاحونه‌ها و سراهایی که در مشهد و حومه و ابیورد (واقع در ترکمنستان کنونی) «به بیع شرعی از ملاک حقیقی خریده» و تا آن زمان مالک و متصرف آن بوده، به قصد وقف بر روضه منوره رضوی شرح می‌دهد. محصول و منافع حاصل از این رقبات، به موجب وقف‌نامه، باید در موارد عمارت خود رقبات، مصالح زراعت، اطعام فقرا، مساکین، صادرین، واردین، مرضای غربا، روشنایی روضه مقدسه منوره متبرکه، خدام، حفاظ و مرتزقه عتبه علیّه، حسب الصلاح متولی صرف و هزینه شود.
سال دقیق آغاز و انجام تولیت و سال فوت خواجه عتیق روشن نیست، اما او باید بین سال‌های 916 تا 931 قمری متولی این آستان مقدس بوده باشد، زیرا در جمادی‌الاخر سال 931 املاک و رقبات زیادی را وقف آستان قدس کرد و برای خود نیز مقبره‌ای مجلل در حرم مطهر ساخت اما مقبره وی امروزه مجهول‌المکان است، جز اینکه می‌دانیم مقبره در کنار مدرسه بالاسر بوده که آن مدرسه هم امروز تبدیل به رواق دارالولایه شده است.
وقف‌نامه عتیقی، قدیمی‌ترین وقف‌نامه موجود در آستان قدس رضوی و یکی از بزرگ‌ترین و آبادترین رقبات وقفی آن به شمار می‌آید. واقف در این وقف‌نامه، فهرست دقیق رقبات و مزارع (کنه‌بیست، کاریز پایین، شاه طغای، جایاب اخلمد و رادکان)، قنات‌ها (چاه خاصه تماماً، قنات دایره و ثلثان قنات جاریه حمید)، باغ‌ها (عماد، گلابکار، باغ مشهور به امیر حسین بقّال و تمامت یک نصف باغ مشهور به باغ علاءالدین) حمام، نیم آلاز آب رودخانه شاندیز، طاحونه‌ها و سراهایی که در مشهد و حومه و ابیورد (واقع در ترکمنستان کنونی) «به بیع شرعی از ملاک حقیقی خریده» و تا آن زمان مالک و متصرف آن بوده، به قصد وقف بر روضه منوره رضوی شرح می‌دهد. محصول و منافع حاصل از این رقبات، به موجب وقف‌نامه، باید در موارد عمارت خود رقبات، مصالح زراعت، اطعام فقرا، مساکین، صادرین، واردین، مرضای غربا، روشنایی روضه مقدسه منوره متبرکه، خدام، حفاظ و مرتزقه عتبه علیّه، حسب الصلاح متولی صرف و هزینه شود.
برچسب ها :
ارسال دیدگاه
تیتر خبرها
-
برگزاری جشنواره هنرهای تجسمی فجر خراسان رضوی
-
«گَستَج» ییلاقی زیبا در همسایگی کویر
-
مادر شهیدان «تقوی» آسمانی شد
-
مردان آسمانی
-
توزیع ۷۵ هزار تن نهاده دامی بین عشایر خراسان رضوی
-
وام ۲۰۰ میلیونی مسکن روستایی درآستانه پرداخت
-
نوجوان شیروانی در مرحله نهایی مسابقه قرآنی «اسرا»
-
اهدای جهیزیه به ۲۵ نوعروس زیرکوهی
-
«خواجه عتیق» نخستین متولی آستان قدس رضوی
-
قطعی گاز و نبود سوخت چالش صنایع خراسان شمالی
