روزنامه قدس | «انوری ابیوردی» پیشوای قصیده‌سرایان خراسانی

نام‌آوران خراسان

«انوری ابیوردی» پیشوای قصیده‌سرایان خراسانی

مقدم

اوحدالدین علی بن‌ اسحاق، انوری ابیوردی، شاعر و دانشمند ایرانی نیمه‌ دوم قرن ششم هجری قمری است. وی از بسیاری از معلومات متداول زمان خود از قبیل منطق، موسیقی، ریاضی و نجوم بهره داشت. ابتدا مداح سلطان سنجر بود و پس از مرگ او و استیلای ترکان غز بر خراسان، به ستایش امرا و سفرای بلاد مختلف مشغول شد، ولی در اواخر عمر زهد پیشه کرد و از ملازمت سلاطین کناره گرفت. وی در ابیورد که شهرکی بود از شهرهای خراسان بین نسا و سرخس (دشت خاوران)، متولد شد.
پدرش محمد در همان اوایل عمر وی از دنیا رفت و مال بسیاری را برای بازماندگان خویش به‌جای گذاشت. انوری چون مرد خوش‌گذرانی بود، میراث پدر را در اندک زمانی در راه عیش و نوش صرف کرد و مفلس و بی‌چیز شد. او به‌ناچار برای تهیه‌ وسایل زندگی و امرارمعاش، به شاعری که در آن روزگار رواج داشت، روی آورد. او همچنان درنهایت تنگدستی در مدرسه‌ منصوریه‌ توس تحصیل می‌کرد.
انوری بیشتر در قصیده و غزل و قطعه سرآمد شاعران ایران بود و از ارکان استوار شعر و ادب فارسی شد و به مرتبتی رسید که او را یکی از سه شاعر بزرگ شعر فارسی می‌دانستند. او طبعی قوی و اندیشه‌ای مقتدر و مهارتی وافر در آوردن معانی دقیق و مشکل در کلام داشت و در شعرش زبان محاوره ساری و جاری است. چنان‌که فردوسی و سعدی در حماسه‌سرایی و غزل‌گویی مشهور و مسلم نزد استادان فن مشهور و مسلم‌اند؛ انوری هم در قصیده‌گویی پیش اکثر فضلا و شعرا در مرتبه‌ اول جای دارد و او را پیشوای قصیده‌سرایان می‌دانند.
تاریخ دقیق وفات انوری مشخص نیست ولی بنا به گفته دولتشاه سمرقندی، سال ۵۴۷ هجری قمری در بلخ بوده است؛ همچنین به گفته وی، قبر انوری در بلخ کنار مزار سلطان احمد خضرویه است.

برچسب ها :

ارسال دیدگاه