«محمد بن عبدالله کاتبی» شاعر نادره‌گو

نام‌آوران خراسان

«محمد بن عبدالله کاتبی» شاعر نادره‌گو

مقدم

مولانا شمس الدین محمد بن عبدالله کاتبی مشهور به کاتبی ترشیزی(نیشابوری)؛ شاعر نادره‌گوی، عارف وارسته و از هنرمندان بزرگ عصر تیموری (قرن هشتم و نهم هجری) بود.
کاتبی در نیمه دوم قرن هشتم هجری در روستای طَرق از توابع شهرستان کوهسرخ در خراسان رضوی(کنونی) به دنیا آمد و در نیمه اول قرن نهم هجری قمری درگذشت. در روزگار او کاشمر قدیم (ترشیز) از توابع نیشابور محسوب می‌شد؛ به همین خاطر او خود را نیشابوری عنوان کرده است.
وی در ابتدای جوانی از زادگاهش به نیشابور رفت و نزد سیمی نیشابوری خطاطی و ادبیات فرا گرفت و در شاعری و خوشنویسی شهره شد تا جایی که برای خود تخلص کاتبی را برگزید. می‌گویند تبحرش در خطاطی به حدی بود که استاد به او حسادت می‌ورزید و او به حرمت استاد، راهی هرات شد. از آنجا به استرآباد (گرگان فعلی)، گیلان و سپس شروان رفت و در آنجا به بارگاه امیر ابراهیم شاه شروانی راه یافت و مدتی بعد هم راهی تبریز شد.
مدتی بعد به اصفهان رفت و در حلقه عارفی چون خواجه صائن الدین ترکه وارد شد و به کسب کمال پرداخت. وی سرانجام به استرآباد(گرگان) بازگشت و در سال۸۳۹ هجری قمری به علت ابتلا به وبا درگذشت و در یکی از محلات آن دیار به خاک سپرده شد.
روزگار کاتبی را دوران نابسامانی نثر و شعر و کم‌مایگی پارسی‌گویان دانسته‌اند. وی گرد تقلید نگشت و با خلاقیت خاص خود، غزلیاتی لطیف و مملو از مضامین عرفانی و عاشقانه تقدیم ادب پارسی کرد. از مجموعه اشعار کاتبی هفت نسخه در ایران موجود است.
تبحر او در شاعری اما به حدی است که عبدالرحمان جامی او را خاتم‌الشعرا لقب داده است.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه