نفس‌هایی که حیات‌بخش نیست

بررسی دلایل آلودگی هوا در گفت‌و‌گو با رئیس کمیسیون عمران، حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر مشهد

نفس‌هایی که حیات‌بخش نیست

هاشم رسائی‌فر

در 10روز اخیر آلودگی هوا در کلانشهر مشهد را بیشتر احساس کردیم. گذشته از اینکه نفس کشیدنمان سخت‌تر شد، سوزش چشم‌هایمان هم امانمان را برید. سیر صعودی مراجعات اورژانسی، بستری‌های متعاقب آن و 20درصد افزایش مراجعات مردم به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، این ادعا را تصدیق می‌کند.

عادت داریم هر ساله این مباحث را با شروع 6ماهه دوم سال در مقاطعی که هوا رو به سردی می‌گذارد بشنویم و با آن کلنجار برویم. اکنون فروردین است و در واقع باید روزهای پرطراوت بهاری را تجربه کنیم و از نفس کشیدن در هوای پاک لذت ببریم، اما افزایش شاخص‌های آلاینده هوا در کنار سوء‌مدیریت‌هایی که در مبحث هوای پاک به وفور شاهدش هستیم کلانشهری مثل مشهد را به آنجا رسانده که حتی شاخص‌های آلایندگی هوایش در برخی مواقع تهران 10میلیونی را هم جا می‌گذارد!
آلاینده‌ها چند وقتی می‌شود کارشناسی شده و سیاهه‌اش معلوم است. همه می‌دانیم خودروها (شخصی و عمومی)، نیروگاه‌ها و صنایع متهم ردیف اول این داستان در مشهد اعلام شدند اما به واقع هنوز که هنوز است ترمز آن‌ها کشیده نشده است!
عضو شورا و رئیس کمیسیون عمران، حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر مشهد معتقد است با روند فعلی که در وضعیت هوای مشهد وجود دارد عملاً به قهقرا می‌رویم!
ایمان فرهمندی می‌گوید: دردآور است که اعلام می‌کنیم سال 99، تنها 40روز هوای پاک در مشهد داشتیم و سال 1400 که به‌تازگی به اتمام رسیده این عدد به 14روز تقلیل پیدا کرد! به همین نسبت روزهای ناسالم و در خطر رو به افزایش بودند. این زنگ خطری جدی برای شهر ماست و عملاً در میزان شاخص‌های آلایندگی هوا با تهران رقابت داریم. 

اصلی‌ترین منابع آلاینده مشهد
وی در خصوص منشأ آلایندگی هوا بیان می‌کند: منشأ 70درصد آلودگی هوای مشهد ناشی از حمل‌ونقل درون‌شهری است که یک سوم آن را خودروهای شخصی ایجاد می‌کنند. عامل بعدی که 20درصد از آلودگی مشهد را در پی دارد وجود چهار نیروگاه برق در شرق و غرب شهر است. صنایع 5درصد در آلودگی هوا سهم دارند و پمپ‌های بنزین نیز 6درصد آلاینده‌اند. با این تفاسیر خودروها و نیروگاه‌ها اصلی‌ترین منابع آلاینده هوای شهر مشهد به حساب می‌آیند.
رئیس کمیسیون عمران، حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر مشهد در پاسخ به این پرسش که برای رفع منابع آلاینده هوای شهر چه باید کرد، گفت: برای رفع آلودگی فعلی هوای شهر مشهد اگر بخواهیم تنها به توسعه فضای سبز روی آوریم فقط برای برطرف کردن آلودگی یک سال هوای شهر نیاز به ایجاد جنگلی به اندازه جنگل گلستان در مشهد داریم که این به خودی خود امکان‌پذیر نیست. راهکار بعدی برنامه‌ریزی روی توسعه حمل‌ونقل عمومی و استفاده از سوخت‌های پاک است. چاره‌ای جز تشویق مردم به استفاده از ناوگان حمل‌ونقل عمومی نداریم. باید توجه داشته باشیم که هر سفر با اتوبوس‌های فعلی یک‌دهم استفاده از خودروهای شخصی آلایندگی برای هوای مشهد دارد. هر چه بتوانیم استفاده از اتوبوس و قطارشهری را بیشتر کنیم و در کنار آن خودروهای شخصی را مدیریت نماییم به این هدف نزدیک‌تر خواهیم شد. 

چه کنیم مردم اتوبوس‌سوار شوند؟
فرهمندی در واکنش به این مسئله که آیا با وجود زیرساخت‌های موجود در حمل‌ونقل عمومی شهر مشهد، مردم تشویق به استفاده بیشتر از آن به جای خودرو شخصی می‌شوند، گفت: این کاملاً درست است که سیستم حمل‌ونقل درون‌شهری ما مشکل دارد اما در کنار توسعه و تجهیز ناوگان حمل‌ونقل عمومی که همان مهندسی زیرساخت‌هاست آموزش، اطلاع‌رسانی و تبلیغات باید وجود داشته باشد تا ضمن فرهنگ‌سازی در این زمینه مردم به استفاده از اتوبوس، تاکسی و مترو در سفرهای درون‌شهریشان تشویق شوند. البته شاخصه اجبار نیز در این بین مورد توجه است که برای ضمانت اجرایی آن باید اقدام‌هایی صورت بگیرد که بیشتر به عهده پلیس است.
وی ادامه می‌دهد: توسعه الگوی خدمات حمل‌ونقل عمومی به مناطقی که کمتر خدمات‌رسانی شده یا کافی نیست، ارائه خدمات به روستاهای اطراف مشهد که هم از مهاجرت آن‌ها به شهر جلوگیری می‌کند و هم تمایل آن‌ها به استفاده از خودرو شخصی برای سفر به مشهد را به حداقل می‌رساند، در کنار ارائه الگوهایی برای سفرهای خاص در روزهای زیارتی برای شهروندانی که تمایل به تشرف به حرم امام رضا(ع) دارند، خدمات حمل‌ونقل عمومی با کمترین افزایش نرخ و گران شدن پارک خودروهای شخصی در حاشیه خیابان‌ها، می‌تواند به بیشتر شدن استفاده مردم از سیستم حمل‌ونقل عمومی کمک کند هرچند معتقدیم باید در کنار همه این اقدام‌ها، زیرساخت‌های لازم برای توسعه و تجهیز ناوگان حمل‌ونقل عمومی فراهم شود.

 وقتی اتوبوس برقی از دیزلی آلاینده‌تر شود!
رئیس کمیسیون عمران، حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر مشهد در خصوص ایجاد محدودیت‌های ترافیکی برای کم شدن استفاده از خودروهای شخصی در مشهد گفت: محدودیت‌های ترافیکی در کنار همه اقدام‌هایی که بیان شد می‌تواند در کاهش وضعیت آلاینده‌های هوا مؤثر باشد اما برای اینکه بتوان بیشترین بهره را از این موضوع برد باید محدوده‌های ترافیکی دیگری به جز اطراف حرم مطهر امام رضا(ع) مثل احمدآباد، تقی‌آباد، شهید قرنی و نقاط دیگری که اینچنین شرایطی را دارند مد نظر قرار بگیرند تا طرح ترافیکی که به عنوان زوج و فرد شناخته می‌شود نتیجه لازم را در پی داشته باشد. در این راستا مطالعاتی انجام شده اما تاکنون مصوب نشده است. فرهمندی به استفاده از 10دستگاه اتوبوس برقی و نیز توسعه طرح موتورسیکلت‌های برقی طی سال جاری در مشهد اشاره کرد و افزود: با اینکه برقی کردن اتوبوس‌ها و موتورسیکلت‌ها می‌تواند گام مؤثری در کم کردن آلودگی هوای شهر مشهد محسوب شود، اما وقتی به منشأ تولید برق شهر مشهد که نیروگاه‌هایی هستند که بعضاً سوخت مازوت برای تولید برق استفاده می‌کنند توجه می‌کنیم به این نتیجه می‌رسیم که برق تولید شده با این روش که قرار است تأمین‌کننده نیروی محرکه اتوبوس‌های ما باشد در نهایت آلاینده‌تر از سوخت فسیلی فعلی خواهد بود مگر اینکه فکری به حال شرایط تولید برق و نیروگاه‌هایی که سوخت‌هایی همچون مازوت و حتی گازی که میزان گوگرد بالایی دارند، برداشته شود. براساس گزارش‌هایی که موجود است در خیلی از کلانشهرهای کشور مازوت برای تولید برق سوزانده نمی‌شود که این قابل مقایسه با مشهد نیست و ظلمی است که به مردم مشهد می‌شود.

وجود 14 کانون ریزگرد در استان
عضو شورای شهر مشهد همچنین در خصوص تأثیر ریزگردها بر هوای شهر مشهد و تشدید آلایندگی از کانون‌های داخلی و خارجی بیان کرد: ریزگردها دو منشأ طبیعی و مصنوعی دارند که با وجود 14کانون تشکیل ریزگرد در استان و حتی در مجاورت شهر مشهد و نیز برخی کانون‌های خارجی، منشأ بسیاری از ریزگردهای موجود در هوای شهر مشهد کانون‌های طبیعی هستند که در این موضوع مدیریت شهری چندان نمی‌تواند ورود کند و تنها به عنوان نماینده مردم می‌توانیم در این مبحث مطالبه‌گر باشیم. شورای شهر مصوبه‌ای دارد و تکالیفی را برای دستگاه‌ها چه آن‌هایی که ذیل مجموعه شهرداری فعالیت می‌کنند و چه خارج از آن، تعریف کرده که چنانچه این مصوبه به درستی اجرا شود چه در زمینه ریزگردها و چه موارد دیگر آلاینده هوا می‌تواند مثمر ثمر باشد.

آخرین وضعیت خطوط مترو مشهد
فرهمندی همچنین درباره آخرین وضعیت خطوط چهارگانه قطار شهری مشهد گفت:خط یک که به طور کامل از انتهای بولوار وکیل‌آباد تا فرودگاه کاملاً در حال بهره‌برداری است. در مورد خط2 به جز یک ایستگاه از انتهای جنوبی مابقی خط زیر بار رفته و در حال خدمات‌دهی است. حفاری خط3 در جبهه جنوبی آن در محدوده شهرک ابوذر در حال اتمام است که در جبهه شمالی نیز محدوده امامت حفاری آن انجام شده و چنانچه به مشکل اعتباری برخورد نکنیم در این دوره شورای شهر حفاری خطوط 3 و 4 به پایان خواهد رسید که البته با اتمام حفاری قطعه 6کیلومتری میانه خط3 حدفاصل میدان شهدا، حرم مطهر و پایانه مسافربری چنانچه بودجه 5هزار میلیارد تومانی مورد نیاز آن تأمین شود می‌توان به بهره‌برداری آن و اتصال قطار شهری به حرم امام رضا(ع) تا اواسط سال آینده امیدوار بود.
وی ادامه داد: با این تفاسیر در بودجه سال1401، شورای شهر برای اتوبوسرانی 498میلیارد، تاکسیرانی 99میلیارد و400میلیون و احداث قطار شهری 23هزارمیلیارد تومان بودجه در نظر گرفته است که در سفر اخیر هیئت دولت به مشهد نیز با تخصیص هزار میلی��رد تومان برای پیشرفت طرح‌های عمرانی قطارشهری از طرف وزیر کشور موافقت شد با وجود این، در تلاش هستیم تا ردیف‌های بودجه‌ای دیگر به‌خصوص در حوزه قطارشهری بگیریم تا به پیشرفت پروژه‌هایمان در آینده امیدواری بیشتری داشته باشیم.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه