فضیلت زیارت بانوی کرامت
رضا وطندوست، پژوهشگر بنیاد پژوهشهای اسلامی و مدرس حوزه و دانشگاه
زیارت قبر بزرگان و شخصیتهای مذهبی در میان تمام اقوام و پیروان تمام ادیان مرسوم و رایج بوده و هست. مسلمانان صدر اسلام نیز از این سیره پیروی میکردند.
زیارت قبر حمزه عموی پیامبر در اُحد و قبر آمنه مادر ایشان در ابواء توسط پیامبر اکرم(ص) نیز در راستای همین سنت است. آن حضرت در توصیه به زیارت قبور اولیای الهی فرمود: زوروا القبورَ فإنّها تُذَکِّرُ الموت.
دختر موسی بن جعفر(ع)، فاطمه معصومه(س) از جمله شخصیتهای مذهبی است که به زیارت قبر مطهر آن بانوی کرامت نیز تأکید شده است. این بدان دلیل است که زیارت قبر مطهر آن حضرت، بارقه امیدی در فضای غبارآلود زندگی آدمی میپراکند و زائر دلباخته آن حضرت را از غرق شدن در گرداب ناامیدی باز داشته و به تلاش بیشتر وامیدارد.
این فیض و ثواب زیارت حرم آن بانوی دو عالم است که شخصیتی بزرگ، همچون علامه طباطبایی در ماه مبارک رمضان، پیش از افطار به حرم ملكوتی آن حضرت مشرف میشد و با بوسه زدن بر در و دیوار و ضریح آن حضرت، روزه خود را افطار میکرد. یا حكیم عارف، ملاصدرای شیرازی که در روستای كهک قم به سر میبرد، هر گاه مشكل علمی و گره فلسفی برایش پیش میآمد، آهنگ زیارت قبر مطهر آن حضرت میكرد و فاصله چهار فرسخی تا قم را میپیمود و با زیارت و استمداد از روح بلند آن کریمه اهلبیت(ع)، مشكل علمی خود را حل میكرد.
در اشاره به اهمیت زیارت مرقد مطهر آن حضرت، روایات زیادی وارد شده که موارد زیر از جمله آنهاست.
1. جماعتی از اهالی ری خدمت امام صادق(ع) رسیدند و گفتند: ما از اهالی ری هستیم که خدمت رسیدیم. امام(ع) فرمود: مرحبا به دوستان ما در شهر قم، آنها دوباره گفتند: ما از اهالی ری هستیم، امام چند بار همان کلام را تکرار کرد و سپس فرمود: برای خدا حرمی در مکه است، برای رسول خدا(ص) حرمی در مدینه است، برای امیرالمؤمنین(ع) حرمی در کوفه است، برای ما حرمی در شهر قم است، هر شخصی در آینده، آن حرم را زیارت کند بهشت بر او واجب میشود.
2. شیخ صدوق به نقل از علی بن ابراهیم از سعد بن سعد روایت کرده: از امام رضا(ع) درباره زیارت فاطمه دختر موسی بن جعفر(ع) پرسیدم، او فرمود: هر که او را زیارت کند پاداشش بهشت است.
3. امام رضا(ع) در اشاره به اهمیت زیارت قبر مطهر خواهرش فرمود: هر كه فاطمه معصومه(س) را در قم زیارت كند، مانند این است مرا زیارت كرده باشد.
4. شیخ صدوق نیز روایت کرده امام جواد(ع) درباره زیارت قبر عمهاش فاطمه معصومه(س) فرمود: پاداش کسی که قبر عمهام فاطمه را زیارت کند بهشت است.
برخورداری فاطمه معصومه(س) از زیارتنامه مأثوره
فاطمه معصومه(س) در میان امامزادگان، از جمله معدود افرادی است که زیارتنامه مأثوره دارد و آن زیارتنامهای است که برادرش امام رضا(ع) تعلیم داده است. سعد قمی میگوید: در مرو به محضر امام رضا(ع) مشرف شدم، آن حضرت از من پرسید: آیا میدانی ما در شهر شما قبری داریم؟ او گفت: منظورتان قبر فاطمه دختر موسی بن جعفر(ع) است؟ فرمود: بلی، سپس فرمود: هر که او را در حالی که عارف به حق او باشد زیارت کند، پاداشش بهشت است.
امام رضا(ع) در این حدیث نورانی، افزون بر اینکه ثواب زیارت خواهرش را گوشزد کرده، به چگونگی زیارت نیز پرداخته است. آن حضرت در ادامه فرمود: آنگاه که نزد قبر او رفتید در بالاسرش رو به قبله بایستید ۳۴ مرتبه تکبیر، ۳۳ مرتبه سبحانالله و ۳۳مرتبه الحمدلله بگویید و سپس در ادامه بگو: السلامُ علی آدمَ صفوةِ الله، السلامُ علی نوحٍ نبیِّ الله،... السلامُ علیكَ یا محمدَ بن عبدِ الله خاتمِ النبیّین...، السلامُ علیكِ یا بنتَ رسولِ الله، السلامُ علیكِ یا بنتَ فاطمةَ و خدیجة... تا آخر زیارتنامه.
نگاهی درونمتنی به زیارتنامه فاطمه معصومه(س)
همانطور که یادآور شد، زیارتنامه آن حضرت که مأثوره است و از سوی برادرش امام رضا(ع) تعلیم داده شده، نکات قابل توجهی دارد که برخی از آنها یادآور میشود:
این زیارتنامه با سلام بر پیامبرانی همچون آدم، نوح، ابراهیم، موسی، عیسی بن مریم و چهارده معصوم(ع) آغاز شده است. این سلامها که سلامهایی مؤدبانه و فروتنانه است، مقدمهای ارزشمند برای سلام دادن به کریمه اهلبیت حضرت فاطمه معصومه(س) تلقی میشود.
برخلاف دیگر پیامبران که تنها به یک سلام بسنده شده، برای پیامبر اکرم(ص) چهار سلام آمده که هر کدام با صفتی همچون رسولالله، خیر خلقِالله، صفیالله و خاتمالنبیین همراه شده که حاکی از امتیاز پیامبر اسلام نسبت به دیگر انبیاست.
برخلاف دیگر زیارتنامهها که سلامها برای دیگران، غیابی است و تنها برای شخص زیارتشونده به صورت خطاب ذکر شده، در این زیارتنامه سلام بر پیامبر اکرم(ص) تا امام حسن عسکری(ع) به صورت خطابی آمده است.
این بدان سبب است که حرم کریمه اهلبیت(ع) متعلق به تمام چهارده معصوم(ع) است و گویی پیامبر و دیگر خاندان عصمت در این حرم حضور دارند. بر این اساس، زائر حرم آن بانوی کرامت زائر حرم رسول خدا(ص)، امام علی(ع) و دیگر معصومان(ع) نیز محسوب میشود. سخن امام صادق(ع) دلیل بر این واقعیت است که فرمود: خدا حرمی دارد که در مکه واقع شده... و ما خاندان نیز حرمی خواهیم داشت که در شهر قم است.
از دیگر نکات قابل توجه این است که برخلاف سلام به پیشگاه دیگر معصومان(ع) که به صورت خطاب آمده، عرض ادب و سلام به پیشگاه حضرت حجت(عج) به صورت غایب تقدیم شده است. بیگمان در تغییر این اسلوب رازی نهفته است که شاید بتوان گفت اشاره به غیبت آن حضرت دارد، یعنی او هرچند حیّ و حاضر است اما از دیدگان ما غایب و پنهان است.
آخرین نکتهای که باید در این باره یادآور شد این است امام رضا(ع) در فرازی از این زیارتنامه، خواهرش را «بنت ولیالله»، «اخت ولیالله» و «عمة ولیالله» معرفی کرده است. بیشک این عناوین از روی اتفاق نبوده و در آن سری نهفته است و آن این است امام رضا(ع) میخواهد بگوید این همان دختری است که ولی خدا موسی بن جعفر(ع) میخواست دختری مانند او داشته باشد تا به وجودش افتخار کند که خود فرمود: فداها ابوها. و نیز این همان خواهری است که حق خواهری را درباره برادرش امام رضا(ع) تمام کرد و آن حضرت، خرسند به وجود این خواهر بینظیر است، تا آنجا که خود آن حضرت، به او متوسل میشود و در همین زیارتنامه از او طلب شفاعت کرده و میفرماید: یا فاطمة اشفعی لی فی الجنه.
راز «عمه ولیالله» نامیدن آن حضرت این است او بهگونهای عمل کرد که امام جواد(ع) افتخار دارد شخصی همانند فاطمه معصومه(س) عمه او باشد. آن حضرت نزد پسر برادرش آنچنان بزرگ است که امام جواد(ع) در اشاره به میزان ثواب زیارت قبر او فرمود: هرکه عمهام را در قم زیارت کند سزاوار است به بهشت درآید.
برچسب ها :
ارسال دیدگاه
تیتر خبرها
-
إن فضل الوقت الاول على الآخر کفضل الآخرة على الدنیا
-
راهاندازی 11 موکب ویژه پذیرایی زائران در حریم حرم مطهر
-
اجرای نمایشهای خیابانی در خیابانهای اطراف حرم مطهر
-
آمادهباش 10 پایگاه فوریتهای پزشکی در حرم رضوی
-
مرکز مشاوره «کرامت» بهزودی افتتاح میشود
-
لا تتهاون بصلاتك، فإن النبى، صلى الله عليه و آله، قال عند موته: ليس منى من استخفّ بصلاته
-
2
-
شبهای روشن حرم با 39هزار متر ریسه رنگی
-
مجاوران کمتوان، میهمانهای هر روزه حضرت
-
الگوی سلوک دخترانه از خانه تا جامعه
-
دنیا زیر سایه خورشید
-
برش
-
عمارتی رفیع با بانیان زن
-
فضیلت زیارت بانوی کرامت
-
3
-
برش