راهکارهای ایران برای حضور در بازار انرژی عراق

گفت‌وگو با دبیرکل پیشین اتاق مشترک ایران و عراق

راهکارهای ایران برای حضور در بازار انرژی عراق

گرچه بنا بود دولت عراق بازسازی و بهبود امور برق و راه‌اندازی نیروگاه‌های جدید را به ایران واگذار کند، اما موضع خود را به سوی توافق جنرال الکتریک تغییر داد.


در همین راستا، وزارت نیروی عراق اعلام کرده «قرارداد منعقده با زیمنس همکاری برای حل بحران برق در عراق را شامل می‌شود. با شرکت جنرال الکتریک نیز توسعه بخش انرژی به واسطه افزایش تولید و جان‌بخشی به اقتصاد را مورد هدف قرار داده‌ایم». البته باوجود اینکه دولت عراق تفاهمی را با شرکت زیمنس آلمان برای حل مسائل شبکه‌ای عراق منعقد کرده بود، اما این قرارداد با فشارهای آمریکایی‌ها درعمل بی‌نتیجه مانده است و دولت عراق در جدیدترین اقدام با شرکت جنرال‌الکتریک قرارداد منعقد کرد. مواضع دولت عراق نسبت به روابط و تبادلات با ایران و کنار گذاشتن کشورمان از عرصه انرژی آن، در حالی صورت می‌گیرد که چندی پیش وزیر برق عراق بیان کرد نیروگاه‌های برق عراق به گاز وارداتی ایران وابسته هستند و بغداد درصدد امضای توافق‌نامه‌ای با ایران برای تضمین ثبات انرژی در عراق است. 

نیاز عراق بسیار بیشتر از میزان برق صادراتی ایران است
در همین زمینه سیدحمید حسینی، دبیرکل سابق اتاق مشترک ایران و عراق در گفت‌وگو با قدس درباره آینده صادرات انرژی ایران به عراق درپی انعقاد قرارداد با شرکت زیمنس آلمان و جنرال‌الکتریک آمریکا از سوی دولت عراق، اظهار کرد: عقد قرارداد با شرکت زیمنس و جنرال‌الکتریک برای چندمین بار است که با هدف ایجاد نیروگاه در عراق اتفاق می‌افتد. معمولاً زیمنس با دولت عراق قرارداد می‌بندد و درصدد فعالیت است، اما در مقابل شرکت جنرال‌الکتریک از طریق فشارهایی قرارداد زیمنس را لغو می‌کند. این اقدام شرکت جنرال‌الکتریک آمریکا در حالی است که تاکنون فعالیت خاصی در عراق انجام نداده است. 
حسینی ادامه داد: همچنین باید گفت پس از جنگ عراق و تحولات و پیامدهای ناشی از آن، فقط 9هزار مگاوات به ظرفیت برق عراق اضافه شده است، درحالی که امکان اضافه شدن سالیانه 2 تا 3 هزار میلیارد مگاوات به برق عراق وجود دارد. بنابراین در چنین شرایطی، ‌پروژه‌های همکاری و فعالیت شرکت‌های زیمنس و جنرال‌الکتریک معمولاً دو سال زمان می‌برد تا اجرایی شود و به بهره‌برداری برسد. 
دبیرکل سابق اتاق مشترک ایران و عراق گفت: درواقع، انعقاد قرارداد با شرکت‌های آلمانی و آمریکایی توسط عراق به صورتی نیست که چندان بر بازار صادرات برق ایران اثرگذار باشد. در مجموع میزان صادرات برق کشورمان به عراق حدود هزارو200 مگاوات است که آن‌هم در تمام فصول وجود ندارد. ما عملاً در فصل تابستان امکان صادرات نداریم، بنابراین قرارداد با شرکت‌های آمریکایی و آلمانی تأثیر چندانی بر صادرات انرژی ایران به عراق ندارد. از سوی دیگر، ذکر این نکته ضروری است که میزان نیاز عراق به برق بسیار بیشتر از میزان برق صادراتی ایران است. حتی اگر از کشورهای ترکیه، حاشیه خلیج‌فارس و دیگر مناطق به عراق برق صادر شود، کماکان دلیلی بر این نیست که عراق از همکاری با ایران در زمینه برق و انرژی صرف‌نظر کند.

ثبت و فعالیت با نام شرکت‌های عراقی؛ راهکار مطلوب برای حضور فعال در بازار انرژی 
وی تصریح کرد: روابط انرژی ایران با عراق بیشتر روی بحث گاز و برق متمرکز است و ایران صادرات این‌ها را به هر میزان که داشته باشد دولت عراق نیازمند آن است. البته از سوی دیگر ظرفیت خط لوله و انتقال برق کشورمان به عراق نیز محدود است، اما عراق آمادگی دارد برق و گاز بیشتری دریافت کند. همچنین کشورمان برای صادرات انرژی به عراق از دولت آمریکا معافیت‌های تحریمی لازم را دریافت کرده است. مهم‌ترین عاملی که مانع گسترش روابط ایران با عراق در زمینه انرژی است، مسئله تحریم است. کشورمان عملاً در دریافت پول‌های گاز و برق صادراتی دچار مشکل است و اگرچه آمریکایی‌ها به عراق معافیت داده‌اند، اما اجازه نمی‌دهند این کشور پرداخت مبالغ را به صورت ارزی و دلار انجام دهد. در واقع آمریکایی‌ها اصرار دارند این مبالغ باید به صورت کالا و دارو تهیه و به ایران تحویل داده شود.
حسینی افزود: اگر مسئله تحریم‌ها وجود نداشت، ایران می‌توانست در بسیاری از زمینه‌های حوزه انرژی همچون امور فنی و مهندسی، تجهیزات، ساخت و راه‌اندازی نیروگاه‌ها، مشاوره و حتی نیروی انسانی همکاری گسترده‌ای با عراق داشته باشد. در حال حاضر گرچه همکاری با عراق در زمینه انرژی دچار کاستی‌هایی است، اما با ظرفیت‌ها و توان مهندسی که کشورمان دارد بی‌شک می‌توانست در توسعه حوزه انرژی و برق عراق مؤثر باشد.
عضو اتاق مشترک ایران و عراق معتقد است: راهکار مطلوب ایران برای حضور فعال در بازار انرژی عراق این است که شرکت‌هایی را در این کشور ثبت کند و به نام شرکت عراقی فعالیت کنند. همچنین می‌توان شریک عراقی پیدا کرد تا در مناقصات شرکت کرده و سپس اجرای طرح را به شرکت‌های ایرانی واگذار کند. در غیر این‌صورت امکان حضور مستقیم ایران در پروژه‌های نفت، گاز و برق عراق وجود ندارد. 

​​​​​​​خبرنگار: مینا افرازه

برچسب ها :
ارسال دیدگاه