عباس بن عبدالمطلب (درگذشته ۳۲ هجری)، عموی پیامبر (ص) و یکی از بزرگان قریش بود. مورخان معتقدند که وی قبل از هجرت پیامبر به مدینه، پنهانی مسلمان شد. عباس پس از هجرت نیز در مکه ماند و اخبار فعالیت‌های مشرکان را به پیامبر اطلاع می‌داد. عباس پس از فتح مکه از جانب رسول خدا(ص) عهده دار تأمین آب برای زائران خانه خدا گردید. وی در زمان خلافت عثمان، خلیفه سوم درگذشت و در بقیع مدفون شد.