شیوخ عرب و دو گزینه سخت

شیوخ عرب و دو گزینه سخت

مهدی علوی، کارشناس مسائل منطقه

نفتالی بنت، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در رویدادی حائز اهمیت به امارات سفر و با مقامات مختلف این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. این رویداد، 15 ماه پس از امضای توافق‌نامه عادی‌سازی روابط در کاخ سفید، روی می‌دهد. آن هم در شرایطی که توافق عادی‌سازی در دوران نخست‌وزیری بنیامین نتانیاهو به امضا رسید اما باوجود چندین بار اعلام آمادگی نتانیاهو برای انجام این سفر، به وقوع نپیوست. همین تأخیر در انجام این رویداد خود حاکی از مسائل و موضوعات مختلفی است که حساسیت‌های این سفر را بالا برده‌است. در مسابقه طناب‌کشی بین ایران و اسرائیل، وسط طناب کشورهای عربی هستند. آن‌ها برای سالیان دراز سعی کرده‌اند با نزدیکی به رژیم صهیونیستی، تهدید مدعایی ایران را با کمک و حمایت آمریکا از صحنه حذف کرده یا دایره فعالیت آن را کاهش دهند. اما وقتی رویکرد فشار حداکثری ترامپ در قبال ایران شکست خورد و راهبرد جدید دولت ایالات متحده برای خروج شتاب‌زده از منطقه و تمایل به تعامل با تهران را دیدند، از سر ناچاری تصمیم گرفتند بخشی از مشکلات با ایران را به وسیله تعامل حل کنند و از موضع رژیم صهیونیستی دربرابر ایران فاصله بگیرند. این امر با تعاملات امارات و ایران و گفت‌وگوهای مستقیم عربستان با ایران شکل گرفت. در سمت مقابل اما صهیونیست‌ها برای تثبیت و تحکیم عادی‌سازی روابط با اعراب خلیج‌فارس سعی در حفظ و گسترش ارتباطات و تعاملات خود با شیخ‌نشین‌های این منطقه دارند. در واقع، ما شاهد یک نوع کشمکش دیپلماتیک بین جمهوری اسلامی و رژیم صهیونیستی در حوزه کشورهای عربی خلیج فارس هستیم. اگر خروج آمریکا از منطقه را به منزله افزایش نقش بازیگران منطقه‌ای در شکل‌دهی به نظم جدید امنیتی منطقه تلقی کنیم، چگونگی وزن ائتلاف‌ها می‌تواند عنصر تعیین‌کننده این نقش باشد. حال مشخص نیست آیا شاهد ائتلافی عربی - عبری علیه ایران در منطقه خواهیم بود یا آنکه تعاملی عربی - ایرانی بدون حضور صهیونیست‌ها شکل خواهد گرفت.  واقعیت این است کشورهای عربی خلیج‌فارس بین دو گزینه سخت قرار گرفته‌اند: همکاری با ایران یا ائتلاف با رژیم صهیونیستی. آن مؤلفه‌ای که این انتخاب را دشوار می‌کند، این است که نزدیکی آن‌ها به هر قطب به معنای خصومت با طرف دیگری محسوب می‌شود. طبعاً در این حالت بینابین، اعراب دوامی نخواهند یافت. در بررسی‌های راهبردی، چنین حالتی صرفاً از بازیگران قدرتمندی همچون روسیه و چین برمی‌آید که می‌توانند در عین رابطه با صهیونیست‌ها، روابط خود با تهران را هم تعریف کنند. ایفای چنین نقشی از عهده و توان شیوخ عرب خارج است.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه