نگاهی به آیین نقارهنوازی در لحظه تحویل سال
نقارهها نغمه شادمانی سرمیدهند
صدای نقاره حرم مطهر ثامنالحجج(ع) برای همه شیعیان یادآور حضور در حرم مطهر رضوی است. خاطرهای صوتی که در ذهنمان حک شده و قرار است روزهای بیقراری، گوش دلمان را بنوازد.
نزدیک شدن ایام ماه مبارک رمضان و نوروز سبب میشود این نوا، رنگ و بوی بهجتآفرینی به خود بگیرد و شور و سرور را به دلمان روانه کند. بهطور کلی در اعیاد مذهبی شب و صبح عید و ایام ولادت ائمه(ع) و لحظه تحویل سال نقاره شادمانی چندین نوبت نواخته میشود .
این آیین در سحرهای ماه رمضان نیز حدود یک ساعت پیش از اذان صبح اجرا میشود.
به جز ایام سوگواری و شهادت ائمه معصومین(ع) و دو ماه محرم و صفر، در شبانهروز دو نوبت دقایقی پیش از طلوع و غروب آفتاب به وسیله نوبتچیان رسمی، طبل و نقاره با آهنگی خاص به صدا درمیآید و با نواختن آخرین ضربات، طلوع و غروب خورشید را اعلام میکنند.
در عهد صفویه، استفاده از نقاره در پایتخت و بهتدریج در شهرهای بزرگ رایج شد و در جشنهای پیروزی، تاجگذاری، ولادت شاهان و شاهزادگان، مراسم نقارهزنی اجرا میشد. به روایتی تاریخی در سال ۸۶۰ هجری قمری «بابر» فرزند «بایسنقربنشاهرخ» از هرات به زیارت مشهد آمد و در باغ حرم یعنی صحنهای فعلی حرم رضوی نقارهای برپا کرد تا نقاره بزنند. از آن تاریخ به بعد نقاره زدن در حرم مطهر مرسوم شد و چه سلطانی بلند مرتبهتر از امام رضا(ع) و چه محضری گرانقدرتر از این محضر برای نواختن نقاره است. در سردر شرقی صحن انقــــلاب، نقـــــــارهخانـــه حضرتی از زمان «شاه عباس صفوی» موجود بوده و بعدها این بنای فعلی ساخته و کاشیکاری شده است.
خبرنگار: صدیقه سادات بهشتی