printlogo


گزارش قدس از کوچک‌شدن سبد خرید خانوارها در بازار کساد میوه و آجیل نوروزی
بی‌محلی قیمت‌ها به جیب مصرف‌کنندگان
سبد خرید نوروزی خانوارها امسال زیر سایه سنگین تورم نقطه‌ای حداقل 52درصدی، افزایش سهمگین قیمت‌ها و کاهش شدید قدرت خرید، کوچک‌تر شده به طوری که خرید اقلامی نظیر آجیل و خشکبار و میوه (با تنوع بالا) از فهرست اولویت‌های هزینه‌ای بیشتر خانوارها خارج شده است.


در حالی که فعالان صنفی بازار آجیل و میوه و مقام‌های دولتی از بهبود وضعیت بازار طی دو سه هفته اخیر با کاهشی شدن نرخ ارز خبر می‌دهند، مشاهده‌های میدانی خبرنگار ما از واحدهای صنفی مناطق مرکزی شهر تهران نشان می‌دهد بسیاری از شهروندان به دلیل همزمانی نسبی نوروز1402 و ماه مبارک رمضان و کاهش مصرف آجیل و میوه، یا حجم خرید این اقلام را کاهش داده‌اند یا تا واپسین روزهای سال، دست‌کم برنامه‌ای برای آجیل و خشکبار ندارند.  

 کاهش نرخ ارز، بازار آجیل را گرم کرد        
رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار درباره وضعیت بازار و میزان فروش واحدهای صنفی در روزهای پایانی سال به قدس می‌گوید: افزایش شدید نرخ ارز در ماه‌های گذشته، روند قیمت در بازار آجیل و خشکبار به عنوان کالاهای صادراتی و در عین حال وارداتی را هم تحت تأثیر قرار داده و به کاهش فروش واحدها منجر شده بود. اما خوشبختانه در دو سه هفته اخیر که به ایام پایانی سال هم منتهی می‌شود، شاهد کاهشی شدن قیمت ارز و به تبع آن قیمت آجیل و خشکبار هستیم که این امر افزایش فروش واحدها را رقم زده است.
به گفته علیرضا ارزانی ممقانی با کاهش نرخ ارز، قیمت آجیل و خشکبار هم حدود 40درصد کاهش یافته است. وی ادامه می‌دهد: وضعیت نامطلوب اقتصادی و افت شدید قدرت خرید مردم در ماه‌های گذشته خانوارها را نسبت به خرید آجیل دلسرد کرده بود، اما امروز شاهد افزایش استقبال مردم از خرید آجیل و خشکبار هستیم.   
او می‌گوید: در زمانی که درگیر نوسان‌های ارزی بودیم و از شب عید هم فاصله داشتیم، مردم در شوک قیمتی فرو رفته بودند حتی فروشندگان هم به دلیل بی‌ثباتی بازار، تمایلی به فروش کالا نداشتند، اما اکنون مراجعه مردم برای خرید افزایش یافته است.
بر اساس اظهارات ارزانی ممقانی متوسط قیمت هر کیلو آجیل مخلوط برای عید 1402 بین 200 تا 800 هزار تومان است.

 از واقعیت‌های قیمتی و خرید آجیل چه خبر؟  
نگاهی به فهرست قیمتی انواع آجیل پرمصرف شب عید در نمایشگاه بهاره امسال نشان می‌دهد هر کیلو آجیل چهار مغز اعلا و ممتاز با پسته اکبری ۶۵۰ هزار تومان، با پسته احمدآقایی۶۰۰ هزار تومان و با پسته فندقی قیمتش ۵۵۰ هزار تومان است و برای خانوارهای با وسع مالی کمتر هم عرضه آجیل‌های تخمه‌دار با نرخ 320 تا 480 هزار تومان تدارک دیده شده است.
آن طور که اتحادیه آجیل و خشکبار اعلام کرده قیمت آجیل معمولی و ممتاز (به استثنای پسته) 20 درصد گران شده است. بر همین اساس افزایش قیمت پسته تحت تأثیر نوسان‌های ارزی، بیش از 20درصد گران شده به طوری که در نمایشگاه‌های بهاره از 550 تا 850 هزار تومان به فروش می‌رسد. 
در حالی که اتحادیه خشکبار، واحدهای صنفی را ملزم به رعایت نرخ‌های این اتحادیه و سودگیری حداکثر 10درصدی نسبت به قیمت‌های اعلامی می‌داند، مشاهده‌های میدانی خبرنگار ما از سطح شهر نشان می‌دهد هر کیلو آجیل چهار مغز شور و خام بین 900 هزار تا حدود یک میلیون و 300 هزار تومان (نوع لوکس) به فروش می‌رسد.
در واحدهای صنفی سطح شهر همچنین قیمت یک کیلو پسته ممتاز بین 900 هزار تا یک میلیون و 100 هزار تومان، فندق 300 تا 400 هزار تومان، بادام هندی 650 تا 800 هزار تومان و بادام شور هم 500 تا 650 هزار تومان عرضه می‌شود. 
همچنین عرضه آجیل با کیفیت‌ها و قیمت‌های مختلف که البته هیچ تناسبی با درآمد خانوارهای متوسط و حقوق‌بگیر ایرانی ندارد، به عدم خرید بسیاری از مشتریان واحدهای صنفی و یا خرید اندک و محدود برخی اقلام منجر شده است و شاید بتوان یکی از پرتکرارترین صحنه در واحدهای عرضه آجیل و خشکبار را خروج مشتری با دستان خالی عنوان کرد.  
 بسیاری از فروشندگان آجیل و خشکبار در پاسخ به خبرنگار ما دلیل عدم استقبال گرم مردم از بازار را علاوه بر نبود قدرت خرید متناسب با قیمت‌های روز، همزمانی نوروز با ماه مبارک رمضان و کاهش مصرف می‌دانند.

 بازار میوه گرم می‌شود؟               
در حوزه میوه و به طور مشخص پرتقال و سیب به عنوان میوه‌های پرمصرف شب عید هم گفتنی است امسال و در تجربه‌ای نو، تنظیم بازار به بخش خصوصی واگذار شده و اتحادیه‌های استانی، قیمت این محصولات را 10 درصد زیر قیمت بازار تعیین کرده‌اند. بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته از سوی دولت عملیات نظارت بر بازار میوه شب عید هم بر عهده کمیته ملی راهبردی و سازمان مرکزی تعاون روستایی است.
بنا بر اعلام سازمان تعاون روستایی توزیع 15 هزار تن میوه تنظیم بازاری از روز 23 اسفند تا 13 فروردین در سراسر کشور ادامه دارد و آن طور که محمدجواد عسگری رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس اعلام کرده هر کیلو پرتقال تنظیم بازاری حدود ۱۰ هزار تومان خریداری شده که در میادین میوه و تره‌بار حداکثر باید با قیمت ۱۴ هزار تومان توزیع شود و قیمت خرید هر کیلو سیب هم حدود 20 هزار تومان است که توزیع این محصول با نرخ حداکثر ۲۵ هزار تومان صورت می‌گیرد.
مشاهده‌های خبرنگار ما از واقعیت‌های قیمتی بازار میوه تهران اما نشان می‌دهد هر کیلو پرتقال حدود 36هزار تومان، سیب زرد 49هزار تومان و سیب قرمز 46هزار تومان به فروش می‌رسد و آن طور که فروشندگان می‌گویند اگرچه برای گرم شدن بازار باید منتظر دو سه روز پایانی سال بود، اما شواهد روزهای جاری نشان از کاهش انکارناپذیر حجم خرید مردم و محدودیت اقلام خریداری شده دارد.