عبور از بحران مسکن با به‌کارگیری روش‌های صنعتی در پروژه‌های ساختمانی
نهضت ملی مسکن نیازمند صنعتی‌سازی
صنعتی‌سازی ساختمان با سه مزیت کیفیت، سرعت، قیمت توانسته است کشورهای زیادی را از بحران مسکن عبور دهد. استفاده از این رویکرد در کشور ما قرار است بر پایه سند چشم‌انداز واحدهای مسکونی را به ۲۴ میلیون واحد و عمر مفید ساختمان‌ها را از ۳۰ سال به ۱۰۰ سال افزایش دهد.
تقاضای فزاینده مسکن و ضعف توان پاسخ‌گویی روش سنتی ضرورتی انکارناپذیر است که سیاست‌گذاران را واداشته تا برای تحقق اهداف سند چشم‌انداز سهم صنعتی‌سازی ساختمان را از ۳درصد به ۳۰ درصد افزایش دهند.
فرسوده بودن ادوات صنعتی‌سازی در کشور
محمد علیزاده، کارشناس حوزه مسکن در گفت‌وگو با قدس با اشاره به اینکه اجرای دقیق و اصولی صنعتی‌سازی مسکن، قیمت ساختوساز را دست‌کم 30درصد کاهش می‌دهد، می‌افزاید: شرکت‌های وابسته به بنیاد مسکن از این شیوه ساخت‌وسازها بهره می‌برند، ولی خیلی معدود و با یک سیستم متعلق به یک دهه گذشته، دلیل آن هم این است که دسترسی به ابزارها و فناوری به‌روز این صنعت محدود و ماشین‌آلات موجود نیز مستهلک شده است. در صورت موجود بودن ادوات به‌روز، این شیوه ساختوساز در انبوه‌سازی بسیار مقرون به صرفه است.وی با بیان اینکه صنعتی‌سازی به طور همزمان منجر به کاهش زمان پروژه ساختمانی، کاهش قیمت و در نهایت افزایش کیفیت واحدهای مسکونی خواهد شد، می‌افزاید: با وجود اینکه هزینه اولیه تأمین ابزارآلات و تجهیزات صنعتی‌سازی زیاد است و نیاز به سرمایه در گردش بالایی دارد، اما دولت می‌تواند با یک‌سری حمایت‌ها و در نظر گرفتن مشوق‌ها انگیزه لازم برای سرمایه‌گذاری در این بخش را افزایش دهد.
افزایش بهره‌وری و مقاومت ساختمان
این تحلیلگر بازار مسکن با اشاره به تأثیر روش‌های نوین ساختوساز در افزایش بهره‌وری و مقاومت ساختمان می‌افزاید: صنعتی‌سازی با به‌کارگیری فناوری‌های نوین ضمن افزایش کیفیت قطعات، به سبک‌سازی و بهینه‌سازی ساختمان منجر می‌شود و در حوادث و
بلایای طبیعی نیز ایمنی بیشتری را برای ساکنان به ارمغان خواهد آورد.
وی بر ضرورت به‌کارگیری سیستم‌های ساختوساز صنعتی در بافت‌های فرسوده برای پرهیز از اتلاف منابع و افزایش سرعت ساخت‌وسازها نیز تأکید کرده و می‌افزاید: به‌کارگیری روش‌های صنعتی در یک پروژه ساختمانی، دوره اجرا را کاهش داده و با کاهش استهلاک پروژه، کیفیت پیاده‌سازی آن را ارتقا می‌دهد.
کاهش دوره ساختوساز مسکن
کارشناس بازار مسکن در پاسخ به نقش صنعتی‌سازی در تسریع عملیات ساخت و کاهش دوره ساختوساز نهضت ملی مسکن در کشور می‌افزاید: صنعتی‌سازی می‌تواند نقش بسزایی در پیشبرد نهضت ملی مسکن داشته باشد، ولی این امر در گرو حمایت‌ها و کمک‌های مالی است که برای ترغیب انبوه‌سازان به واردات ادوات لازم و استفاده از این شیوه اختصاص داده می‌شود.
علیزاده معتقد است دولت باید با تعدادی از شرکت‌های بزرگ ساختمانی که تمکن مالی خوبی دارند قرارداد بسته و مجوز واردات تجیهزات صنعتی‌سازی را به این شرکت ها بدهد و با یک‌سری معافیت‌های مالیاتی و گمرکی، کمک کند تا این ابزارآلات به سرعت وارد چرخه ساختوساز کشور شوند.
تولید انبوه؛ لازمه توجیه اقتصادی صنعتی‌سازی
علیزاده می‌افزاید: یک سرمایه‌گذار باید دست‌کم 300 میلیارد تومان ادوات و ابزارآلات وارد کند تا با ساخت 2 هزار واحد مسکونی در یک کلانشهر، بتواند سود منطقی از سرمایه‌گذاری خویش داشته باشد.به گفته وی، صنعتی‌سازی ساختمان در پروژه‌های بزرگ و انبوه‌سازی‌ها به‌صرفه است و در ابعاد کوچک و مساحت‌های کم، اقتصادی نیست. به طوری‌که سال‌هاست این صنعت به دلیل سهم ناچیز در تولید مسکن و عدم استفاده وسیع از ظرفیت‌های تولید انبوه، در سال‌های متمادی به شکل معدود در کشور استفاده می‌شود. گفتنی است بر اساس آمار‌های رسمی به طور میانگین حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از قیمت تمام‌شده واحدهای مسکونی مربوط به زمین است و از آنجا که به دلیل سوداگری طی سال‌های متمادی قیمت زمین افزایش قابل‌توجهی داشته، قیمت مسکن نیز همراه با این مؤلفه بالا رفته است. در شرایطی که با تورم موجود ۶۰درصد قیمت ساخت را زمین، حدود ۲۰درصد آن را مصالح و کل هزینه‌های مربوط به مطالعه، طراحی و اجرا چیزی در حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد هزینه تمام‌شده ساختمان را به خود اختصاص می‌دهند، هزینه‌های ساختمانی که با صنعتی‌سازی قابل کاهش و برنامه‌ریزی است، به‌دلیل تأثیر زیاد قیمت زمین در قیمت نهایی ساختمان عملاً اثر قابل‌توجهی نخواهد داشت.
خبرنگار: زهرا طوسی